Georgetown- Hoa Kỳ : Vị giáo sĩ cao niên nhất trong Dòng Tên là Cha James A. Martin đã qua đời vào ngày 1/10 tại nhà hưu dưỡng của Dòng hưởng thọ 105 tuổi.

Vị thứ hai kể là cao niên trong Dòng Tên là Đức Hồng Y Adam Kozlowiecki, là người Ba Lan nhưng làm việc truyền giáo và qua đời tại Zambia Phi Châu vào ngày 28/9 hưởng thọ 96 tuổi. Hai điểm đáng chú ý nơi vị Hồng Y Kozlowiecki là Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã vinh thăng ngài vào Hồng Y đoàn khi ngài đã được 86 tuổi vị lòng đạo đức và công sức mà Ngài đã dành do Giáo Hội, kế đến là Ngài đã xin từ nhiệm chức Giám Mục tại Lusaka vào năm 1969, người kế nhiệm là ông “thần nước mặn” Tổng Giám Mục Emmanuel Milingo đã bị vạ tuyệt thông vào năm ngoái vì tiếp tục ăn ở với bà Maria Sung người đại hàn và phong chức giám mục trái phép cho người đã lập gia đình.

Linh Mục Dòng Tên James A. Martin, S.J, đã mừng thượng thọ sinh nhật thứ 105 vào tháng 8, đã yên hàn qua đời sau khi tham dự Thánh Lễ vào ban chiều và đã được lãnh nhận của ăn đi đàng lần sau cuối. Linh Mục Dòng Tên John Langan đã cho biết “Cha đã trải qua một cái chết an bình, Ngài đã được cộng đoàn đến xung quanh ngài, điều này xảy ra bất thường”. Tang lễ của Cha Martin đã được cử hành vào lúc 10 giờ sáng thứ Thứ Tư 4/10 tại nguyện đường Dahlgren với sự tham dự của thân nhân và bạn bè.

Cậu Martin sinh ngày 30/8/1902, xin gia nhập Dòng Tên vào tháng 8/1921 và được thụ phong Linh Mục vào năm 1934. Cuộc đời của Ngài tại Georgetown đã bắt đầu khi ngài giữ chức vụ phó khoa trưởng cho phái nam và phó khoa trưởng các Lực Sĩ từ năm 1939 tới năm 1940.

Trong thời Thế Chiến Thứ Hai, Cha đã rời đại học và phục vụ làm Tuyên Úy Không Quân trong quân lực Hoa Kỳ, Ngài đã phục vụ tại Bắc Phi, Ý và Pháp.

Cha Martin đã dạy môn sử học và giáo lý tại Đại Học Ateneo de Manila của Dòng Tên tại Phi Luật Tân. Cha đã chịu trách nhiệm và hướng dẫn trong các chương trình Linh Thao tại Đại Học Georgetown Hoa Kỳ từ năm 1972 đến năm 1983. Cha cũng là người chịu trách nhiệm trong việc xây dựng Nhà Linh Thao Loyola tại Faulkner, Md., là nơi mà các sinh viên và học sinh tại Georgetown tham dự. Trong suốt 45 năm cha đã dạy học và hướng dẫn Linh Thao trên lãnh thổ Hoa Kỳ cho tới khi Cha về hưu.

Cha đã dành thời gian cuối đời của ngài tại Georgetown sau khi về hưu vào năm 1989. Mặc dầu những năm sau cùng Cha ít hoạt động phải ngồi xe lăn và bị bệnh phong thấp, nhưng mọi người vẫn nhớ tới Ngài. Cha Langan nói thêm rằng “Ngài được mọi người thương mến vì ngài là người vui tính”. “Cha là người có nhiều sắc thái… và câu nói thời danh Ngài vẫn thường dùng là ‘Isn’t it wonderful?”.

Cha James A Martin là một người hâm mộ môn thể thao baseball, đặc biệt là ủng hộ gà nhà đội Philadelphia Phillies. Cha vẫn thường xuyên theo dõi thể thao và đọc báo thể thao mỗi ngày cho tới ngày Cha qua đời.

***

Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI đã gởi điện văn chia buồn sau khi hay tin Đức Hồng Y Adam Kozlowleckia, một vị giáo sĩ Dòng Tên Ba Lan đã làm việc truyền giáo tại Zambia Phi Châu hơn 50 năm qua.

Đức Giáo Hoàng đã khen ngợi Đức Hồng Y Kozlowiecki trong điếu văn gởi tới các vị lãnh đạo giáo hội tại Lusaka, là thủ phủ của Zambia nơi Đức Hồng Y qua đời tại đây vào ngày 28/9 hưởng thọ 96 tuổi.

Đức Hồng Y Kozlowiecki là vị tổng giám mục đầu tiên tại Lusaka nhưng đã xin từ nhiệm khỏi chức vụ này vào năm 1969 khi ngài mới được 58 tuổi, vì ngài đưa lý do rằng một vị giám mục Phi Châu phải giữ chức vụ Tổng Giám Mục này không phải để cho người nước ngoài. Sau khi được Đức Thánh Cha cho phép từ nhiệm, Ngài đã tiếp tục đi vào trong rừng để làm công việc mục vụ truyền giáo cho người bản xứ Phi Châu.

Người kế vị cai quản Lusaka là Tổng Giám Mục Emmanuel Milingo, người đã đi ngược lại giáo huấn của Tòa Thánh, trong việc mục vụ chữa lành và trừ quỷ. Vị tiền nhiệm càng đạo đức bao nhiêu thì người kế vị càng bệ rạc bấy nhiêu, chuyên đi trừ quỷ cho người ta nhưng mình bị quỷ nhập lúc nào không hay, Milingo đã bị triệu về Vatican nhưng sau đó đã đi qua Hoa Kỳ để thành hôn với bà Maria Sung người Đại Hàn trong giáo phái Hiệp Nhất do Mục Sư Myung Moon tổ chức vào năm 2001. TGM Milingo đã rời bỏ bà Sung và xin hòa giải với Tòa Thánh đến gặp Đức Gioan Phaolô II, nhưng sau đó 2 năm lại trốn đi và đã trái phép thụ phong cho 4 giám mục vào ngày 24/9/2006, Tổng Giám Mục Millingo một lần nữa đã chính thức bị vạ tuyệt thông vào ngày 26/9/2006.

Điện văn của Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI đã ca ngợi Đức Hồng Y Kozlowiecki lòng nhiệt tâm phục vụ trong cương vị là một nhà truyền giáo và là một giám mục và “sự cam kết không chút nao núng trong việc truyền bá Phúc Âm”.

Cậu Kozlowiecki sinh năm 1911 tại Huta Komorowska, một làng thuộc giáo phận Sandomierz ở Ba Lan. Khi còn trẻ đã xin gia nhập Dòng Tên và được thụ phong linh mục vào năm 1937.

Trong thời Thế Chiến thứ II, Cha bị bắt và nhốt trong trại Nazi ở Auschwitz rồi được chuyển sang trại Dachau. Sau khi thoát khỏi trại Nazi, Cha đã xin làm việc truyền giáo tại Zambia vào năm 1946. Vào năm 1955 Cha Kozlowiecki được bổ nhiệm làm Giám Quản Tông Tòa tại Lusaca và trở thành vị Tổng Giám Mục đầu tiên tại Zambia.

Sau khi xin từ nhiệm vào năm 1969, Đức Tổng Giám Mục Kozlowiecki đã trở về với cuộc sống bình thường trong cương vị một nhà truyền giáo, nấu ăn và dọn dẹp cho các linh mục viếng thăm và giữ vai trò linh hướng giải tội cho các vị truyền giáo. Vì đam mê công việc truyền giáo tại Phi Châu, Đức Tổng rất ít khi trở về thăm lại cố hương Ba Lan của Ngài, Ngài chỉ muốn ở lại tại cứ điểm truyền giáo Punde hẻo lánh tại Zambia.

Linh muc. Andrzej Haremba, làm việc với đức Hồng Y Kozlowiecki đã thố lộ rằng “Con người đã đến từ nơi rất xa để xin lời khuyên của Ngài. Ngài luôn luôn nói với chúng tôi rằng, dẫu có khó khăn gì đi nữa, niềm vui lớn lao nhất của Ngài là phục vụ Thiên Chúa và người nghèo trong cương vị là một linh mục”.

Là người đã tham dự Công Đồng Chung Vatican II, Ngài đã bênh vực tranh đấu cho lời kêu gọi hội nhập văn hóa của Công Đồng và thành lập giáo hội bản xứ.

Khi Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II vinh thăng Tổng Giám Mục Kozlowiecki vào Hồng Y Đoàn vào năm 1988 lúc ấy Ngài đã 86 tuổi, đó là một dấu hiệu công nhận đến công sức Ngài đã dành cho Giáo Hội và là một sự khuyến khích cho các nhà truyền giáo trên khắp thế giới.

Đức Hồng Y Kozlowiecki ra đi để lại trong Hồng Y Đoàn còn được 180 vị. Trong số đó, 104 vị dưới 80 tuổi và được quyền bầu Giáo Hoàng trong Cơ Mật Viện.

Nhiều tin đồn đã được loan đi vào khoảng trung tuần tháng 10 này, Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI sẽ công bố danh sách tân Hồng Y và sẽ được thụ phong vào cuối tháng 11. Mong thay Đức Tổng Giám Mục Giuse Ngô Quang Kiệt tại Tổng Giáo Phận Hà Nội có được tên trong danh sách lần này không, hãy chờ xem!