Nhật Ký Tâm Hồn Của ĐGH Gioan XXIII (tiếp theo)
THỨ NĂM 1/1/1903
Tôi đã được thấy ánh bình minh năm mới xuất hiện. Nhân danh Chúa, chào mi. Xin dâng Chúa năm mới này để nó là năm hữu ích, năm cứu rỗi, năm nên thánh. Con dâng mình lại và sẽ ở cùng Chúa mãi mãi.
Mai, thứ sáu đầu tháng và đầu năm đặc biệt dâng kính Thánh Tâm; ngày đầy lửa sốt mến. ít lâu nay, từ khi tĩnh tâm tôi tự cảm thấy cần quyết liệt giữ lời dốc lòng hơn, theo những gương quảng đại để đánh thức tinh thần tôi đã bắt đầu xuống, nói tóm là bắt đầu từ con số không. Tôi bị bắt buộc phải nhận sự yếu hèn của mình. Là đầy tớ bất trung, vô dụng, mà rất tội lỗi, nhưng lại kiêu căng ra tận đầu móng tay. Chia trí, dối nát chẳng dùng vào được việc chi. Ôi Giêsu, xin thương xót.
Năm mới, đời sống phải mới. Rước lễ sáng mai, tôi sẽ xem như là biến cố đặc biệt quan trọng; ngày mai là ngày chót của cuộc tĩnh tâm. Tôi, sẽ duyệt lại mọi tư tưởng, lời hứa, và đặc biệt về ý hướng của tôi, vì xem chừng tôi yếu về điểm này, mấy ngày qua đã xét thấy như thế.
Nguyên tắc căn bản vẫn không đổi: là phải khiêm nhường trong hết mọi sự, đặc biệt trong lời nói; kết hợp với Chúa là yếu tố chính mà hôm nay tôi thấy rất cần; trong mọi việc luôn tìm đẹp lòng Chúa, không tìm vừa ý mình; cẩn thận trong việc làm, đối với bản thân, cố gắng sống đời đạo đức thật không phải sốt sắng bồng bột vô lối; hiện sẽ cố gắng học, tập trung, bình tĩnh; trong mọi việc luôn luôn rất bình tĩnh và rất dịu dàng.
Mai, bắt đầu học lại, con thấy cần học và thích học. Con đặt học kỳ này dưới sự bảo trợ của Thánh Tâm, mai thứ sáu đầu tháng và đầu năm, thật rất thích hợp.
Hiện con đang mong chờ Chúa: con chán chuyến bay đã xa khiến con mỗi ngày càng cách xa Chúa, con muốn ngã hẳn vào Chúa để nghỉ và lấy sức lại cho đường dài. Giêsu xin nhận con chiên lạc đang trở về, xin Chúa dọn cho con của ăn, con đói lắm.
Chúa Nhật 4/1
Không nên để sự học gây chia trí. Nó phải nâng đỡ ta đến với Chúa, ở trong Chúa, hưởng trước phúc thiên đàng. Lắm lúc sự học làm cho tôi quên lời dốc lòng, sống thiếu ý thức, bớt lòng mến chuộng sự đạo đức; tôi cảm thấy thiếu bầu không khí có nhiều chất dưỡng khí là lòng đạo đức, liệu sao cho sự học là cầu nguyện liên lỉ, và cầu nguyện là sự học liên tục.
Trước nhất, khi học, cần tránh những vấn đề tầm phào nhẹ dạ, học cách cuồng nhiệt, chạy theo cái mới, sách mới, người mới. Dĩ nhiên phải chú ý đến tất cả, hăng hái theo phong trào tiến bộ văn hóa Công Giáo, trong mực độ vừa phải “Đừng có gì quá” (Térence).
Tôi sẽ luôn nhớ lấy đôi lời khuyên của tác giả tốt lành và rất khôn ngoan đã viết sách gương Chúa Giêsu:
“Khiêm nhường biết mình là con đường đến với Chúa chắc chắn hơn mọi nghiên cứu khoa học sâu xa. Không nên đổ lỗi cho khoa học hay một tri thức nào: vì chính nó vốn tốt lành và Chúa muốn như thế; tuy nhiên cần coi trọng lương tâm ngay lành và đời sống đạo đức hơn”.
“Ngày phán xét, Chúa không hỏi ta đã đọc gì, nhưng hỏi ta đã làm gì; không xét tài ăn nói hùng biện, nhưng hỏi ta về đời sống đạo đức”.
“Ai nghĩ mình nhỏ, mới thật là lớn; ai coi mình là không sẽ đáng được vinh dự. Khôn ngoan thật là những ai xem của cải trần gian như rơm rác để chọn Chúa Kitô. Tuân theo ý Chúa, từ bỏ ý riêng mới thật là thông minh” (Gp I, 3,4).
THỨ TƯ 7/1
Sống là tế lễ mình liên lỉ; “không phải tôi sống mà Chúa Giêsu sống trong tôi” (Gl 2,19-20). Phaolô nói được vậy, vì tâm hồn bao la và tấm lòng quảng đại của ngài hằng bốc lửa mến Chúa yêu người liên lỉ. Tôi chỉ có ý định, nhưng việc làm không cân đối tí nào.
Xin cho con minh chứng bằng hành động tấm lòng con tha thiết mến Chúa. Không cần nói nhiều, con chính là tên ăn mày, như cha linh hướng thường gọi con như thế, do đó con ngửa tay cầu khẩn rằng: Ôi Giêsu Chúa con, Chúa giàu có và quảng đại, xin bố thí cho con.
THỨ NĂM 8/1
Hôm qua cha giáo sư về lịch sử Giáo Hội có khuyên một câu rất hay đặc biệt hợp cho tôi: đọc ít, ít thôi, nhưng đọc hẳn hoi. Đúng lắm, đọc ít mà kỹ. Kỳ học, tháng nghỉ, lúc nghĩa vụ quân sự, tôi đọc biết bao nhiêu sách báo sách thiêng liêng, hạnh các thánh, mà nhớ không bao nhiêu, hay chẳng nhớ gì cả.
Tôi ham hiểu, ham biết các tác giả danh tiếng, các tiến bộ khoa học về mọi mặt, đọc bên này, coi lẹ bên kia, cũng chẳng nhớ gì. Bình tĩnh! Đọc ít mà kỹ. “Cần tự chế tính ham biết quá độ, vì đó là lý do chia trí và thất vọng” (Gp I, 2,2).
THỨ SÁU 9/1
Những ngày này phải sống thật sốt sắng, đầy lửa, giống như những ngày của ba tháng mùa hè, mà lúc học quân sự, tân binh phải có những cuộc đi đường dài, nóng quá sức, mồ hôi ra như tắm. Hiện tôi là lính phục vụ Vua Giêsu, tôi phục vụ Giêsu trong những đồng bạn đang nằm bệnh xá. Mặt trời chói sáng là Chúa Giêsu tôi đã đón nhận khi rước lễ, tôi mang trong mình. Tôi sống nhưng không là tôi, nhưng chính Giêsu sống trong tôi. Giêsu là đại úy chỉ huy tôi, ước gì tôi cũng phục vụ Chúa quyết liệt đến thở hào hển và toát mồ hôi của tình yêu.
Chúa Nhật 11/1
Hôm nay tác giả sách Gương phúc cho tôi lời chỉ dẫn rất thích hợp với tình trạng của tôi: phải tỉnh thức cầu nguyện, đừng để thời giờ qua mà không làm việc chi. Nếu nên nói và cần nói, hãy nói những điều rất xây dựng, (Gp I, 10,2). Tôi phải rất chú ý, đừng để mất một giây để nói chuyện vô ích. Khi đã làm xong việc, sẽ bắt đầu làm việc khác ngay, không để khoảng trống nào. Khi cần phải nói, tôi tự ra một lề luật là không bao giờ nói tốt hay nói không tốt về mình, không đề cập đến hành vi cử chỉ của mình, ngoại trừ khi bị bắt buộc phải đáp lại câu hỏi của kẻ đối thoại.
Vả lại chỉ nên nói những chuyện tốt, với tinh thần đạo đức sâu xa, xứng hàng giáo sĩ.
THỨ BA 13/1
Chiều nay, giáp tám ngày sau lễ Hiển Linh, cả đại chủng viện đến đền thờ Thánh Sylvestre để dự nghi lễ bế mạc tuần Chín ngày kính Chúa Giêsu thơ nhi do đấng đáng kính Pallotti đề xướng. Hôm nay, tôi thấy đủ sắc áo của các vị giám mục thuộc các nghi lễ Công Giáo; thấy ảnh Chúa Giêsu sáng ngời giữa bánh thánh đặt trong máng cỏ. Bao nhiêu tư tưởng đã xâm nhập trí tôi, tâm hồn xúc động trước cảnh mục đồng và ba vua đến thờ lạy Chúa. Tôi đã nghĩ đến tiếng kêu của các Dân ngoại, của các xứ truyền giáo bao la, đến Hội thánh Công Giáo trên khắp hoàn cầu. Ôi Giêsu, ngôi sao của Chúa đã mọc lên khắp nơi, nhưng người nhận ra Chúa vẫn còn rất ít. Tiếng các Tông đồ đã vang dội khắp nơi nhưng nhiều kẻ bịt tai hoặc cố đánh át đi. Xưa các Vua vùng Tarsis và hải đảo mang của lễ về dâng, nay các vua hoàn cầu thờ ơ với Chúa; họ không nhận quyền của Chúa, và trắng trợn từ chối như Pharaô ngày xưa: “Tôi không biết Chúa nào cả, tôi không phục vụ ai cả” (Xh 4,2). Khiếp thật! Nhưng xin Chúa hãy giữ lời Chúa đã phán; “Vì Chúa đã chịu treo lên khỏi đất rồi, xin Chúa kéo mọi người về với Chúa. Xin ánh sáng Chúa đánh tan cảnh mờ mịt của ngoại giáo, xin sáng soi và tinh luyện ánh sáng giả dối của các lạc giáo. Ước gì muôn dân phục vụ, yêu mến và tuyên xưng Chúa là Chúa của họ. “Vì Chúa là vua uy quyền và vinh hiển muôn đời”.
THỨ SÁU 16/1
Càng đi sâu vào đường thánh thiện, tôi càng nhận thấy mình nghĩ sai và cách nên thánh không đúng với tôi. Khi làm việc chi, tôi cũng tự đem so với việc làm của một vị thánh mà tôi muốn bắt chước, như người muốn bắt chước ghi lại đủ các nét của một bức họa của Raphael chẳng hạn. Tôi cứ tự nhủ, trong việc này Thánh Luy đã làm sao, cho đến từng chi tiết nhỏ. Bởi tôi lầm tưởng mình có thể làm y như vậy nên khi thấy khuyết điểm là tôi mất bình tĩnh. Không phải vậy. Noi gương các thánh là ở nét đại cương thôi. Vì tôi không phải là Thánh Luy, vả lại đời sống, tính tình, điều kiện sống của tôi khác. Không thể gò bó mình trong một khuôn mẫu nhất định dù trọn lành đến đâu. Nhưng Chúa muốn tôi phải dùng chất bổ nơi nhân đức các thánh, tiêu hóa và biến đổi qua dòng máu mình, cho hợp với khả năng và điều kiện sinh sống của mình. Nếu Thánh Luy ở vào địa vị của tôi, dĩ nhiên ngài đã nên thánh theo lối khác với lối ngài đã đi.
Chúa Nhật 18/1
Hôm qua tại đền thờ Thánh Lôrensô tôi đã dự lễ an táng Đức Hồng Y Parocchi (1835 – 1903) . Biến cố ấy ghi sâu vào tâm trí tôi suốt ngày không sao quên được. Tâm hồn tôi đang có nhiều ý tưởng, đặc biệt tâm tình tôn trọng quí mến vị Hồng Y cao cả suốt một phần tư thế kỷ đã làm rạng danh Hồng Y đoàn, cả thế giới đều nhắc đến tên ngài. Trong lịch sử Giáo Hội ít gặp được vị Hồng Y như ngài. Nhắc đến tên Parocchi là những người tố cáo Giáo Hội là dốt nát, phải im hơi ngay; người vô đạo cũng phải cúi đầu nể phục ngài, người thông minh bác học cũng phải ngại ngùng dè dặt khi nói chuyện với ngài. Trí sắc sảo của ngài đi sâu vào các thứ khoa học: không nhà bác học nào đã không đến gặp ngài. Bởi tâm hồn ngài hết sức yêu CHÂN, THIỆN, MỸ, nên ngài là con người hăng say và bất khuất trong việc phục vụ Giáo Hội và Đức Thánh Cha. Thật ra, tôi cũng biết có dư luận phân vân đối với đường lối chính trị của ngài, nhưng tất cả đều phải công nhận là ngài tuyệt đối hy sinh, hăng say phục vụ Hội thánh và Đức Thánh Cha, dù rằng sự quảng đại của ngài bị thử thách nặng, mà bất cứ tâm hồn quảng đại nào cũng hay gặp phải. Có được sự thông minh và đức tính của ngài, thật thỏa mãn. Ngài chết khiến cho thế giới phải khóc, và kể như Hội thánh bị thua thiệt. Hôm qua, tôi thấy các nước trên thế giới đều có đại diện quanh quan tài, để tỏ lòng tri ân lần cuối cùng đối với vị đã chiếu tỏa ánh sáng quanh mình. Hồng Y, giám mục, bề trên các dòng, các nhà bác học danh tiếng, trong cũng như ngoài nước, linh mục, nam nữ tu sĩ, tín hữu, ngoại giao đoàn đều đưa ngài đến mộ, chưa bao giờ thấy một đám táng đông đến thế, và dân chúng vây quanh cầu nguyện đông vô kể.
Lời nguyện long trọng của Giáo Hội cầu cho người con quá cố được sớm về chốn vinh quang, và báo trước ngày sống lại khải hoàn, chưa bao giờ làm tôi xúc động mạnh như hôm ấy. Phải, ánh sáng hoàn toàn và vĩnh cửu phải đến với ngài, vì ngài đã là phản ảnh của Ánh sáng trường cửu đó; ngài đã tin, đã yêu, đã trông cậy, thì hẳn Chúa Kitô, Đấng phán xét công minh mọi hành vi của tín hữu sẽ phải ban cho ngài sự sống lại và sự sống vĩnh cửu trong Chúa.
Đám tang của Đức Hồng Y đã bất ngờ xen vào ngày tĩnh tâm thánh của tôi hôm qua, và đã giúp cho tôi lắm chất liệu để suy gẫm. Đối với tính tự ái và khoe khoang của tôi, thì dễ rút kết luận cụ thể. Dù sao, việc tĩnh tâm hôm qua được kể là thành công nhờ ơn Chúa. Tháng Giêng, tháng đầu tiên kể từ tĩnh tâm năm, nhờ ơn Chúa, đã sinh nhiều lợi ích cho tôi, dĩ nhiên còn lắm việc phải làm hay đúng hơn sẽ phải làm lại tất cả. Vì cho tới giờ này, tôi mới nhận định được trận địa và đường hướng để tiến. Đêm đã khuya tôi không còn giờ để giải thích rộng rãi hơn về chương trình hoạt động sắp tới. Tôi chỉ xin tóm lại trong hai câu.
Là, tôi bắt đầu lại bằng con số không, tất cả như chưa có gì. Tôi sẽ thực hành các nhân đức chính và các đức khác một cách hoàn bảo. Cẩn thận trong lời nói, không nói nhiều, không nảy lửa, vì sự cãi vã không đem lại kết quả gì (tôi phải hiểu điều tôi viết ra đây); lúc nói chuyện đừng nhắc đến tiếng TÔI nữa, như trên đời không còn tiếng TÔI. Phải hết sức lễ độ và tế nhị khi nói về kẻ khác. Bình thản, vui tính, dù tự ái có bị chạm; hết sức thực hiện hẳn hoi việc đang làm hic et nunc, ở đây và lúc này. Trên tất cả, hãy can đảm trong Chúa Kitô.
THỨ BA 20/1
Tới hôm nay nói chung chưa có gì xấu, ít ra là thế, để tỏ lòng biết ơn Chúa. Hai chuyện cần ghi tâm, là hoàn toàn bình tĩnh trong mọi sự, đặc biệt khi tôi lầm, khi làm việc đạo đức; đặc biệt cẩn thận đối với tiếng TÔI.
Hôm nay lễ Thánh Sebastianô, mai lễ Thánh Agnès: hai người trẻ, hai anh hùng, một người lính, một kẻ đồng trinh. Tôi sốt sắng kính nhớ và cầu nguyện hai vị, để sự can đảm hăng say của người chiến sĩ và sự trong trắng vẹn tuyền của thánh đồng trinh, thêm cho tôi sự anh dũng của chức tử đạo. “Hoan hô hai vị là những hồng phúc trong Chúa Kitô”.
THỨ NĂM 22/1
Ngoài kia, trời đang mưa, mưa như trút. Chúa ơi, xin cho hồn con đừng hỏng, vì dường như nó bị thấm nước. Phải canh chừng đôi kẽ hở, tuy nhỏ nhưng gây hại lớn. Đó có thể là: một đôi tiếng thừa, chút tự ái, đọc kinh trước và sau khi làm việc cách vội vàng. Coi chừng! hết đứa thứ nhất, đến thằng thứ hai, thứ ba…. Vì sau vài tiếng thừa, đọc kinh vội sẽ tới lúc nói chuyện dong dài, chia trí khi lần chuỗi, nguyện ngắm… Phải cẩn thận: “Dừng lại ngay ở bước đầu”. Ước gì người ta nói về tôi rằng: “Thác lũ không dập tắt được lửa yêu trong nó, sông sâu không khiến được nó chết chìm” (x. Dc 8,7).
Hôm nay đi viếng Thánh đường Chúa Giêsu, dự buổi bế mạc long trọng tam nhật kính Thánh Gia Thất. Ly dị, ôn dịch đang làm hại nước Ý, khiến các gia đình đua nhau chạy đến thánh đường của Ba Đấng cầu xin Chúa giữ gìn cho khỏi dịch ly dị này.
Khắp nước Ý đang cầu khẩn, không lẽ Chúa không nhậm lời. Tương lai ở trong tay Chúa, việc gì cũng sẽ làm sáng danh Chúa, do đó mà tôi yên tâm. Dù sao, cũng phải cầu nguyện luôn. Mấy hôm nay, êm đềm thay, khi nghĩ đến gia đình Nadarét, cùng một tâm tình, cầu nguyện và noi gương Ba Đấng: “Giêsu, Maria, Giuse, con quí mến Ba Đấng. Con sẽ sống, sẽ hy sinh, sẽ chết cho Ba Đấng”.
THỨ BA 27/1
Đặc biệt phải cẩn thận trong lời nói, nhất là trong những gì liên quan đến kẻ khác. Càng nói nhiều, nhất là trong việc liên quan đến kẻ khác, càng nguy hiểm, càng lỗi nhiều. Nhanh trí, phải rồi, nhưng phải tế nhị luôn. Giêsu ơi, “xin đoái nhìn con và động lòng trắc ẩn” (Tv 118,132).
THỨ NĂM 29/1
Hôm nay thật là ngày đại lễ. Suốt ngày tôi sống với Thánh Phanxicô Salêsiô mà tôi rất quí mến. Đây bộ mặt thật đẹp của con người, con người linh mục và giám mục! Sống được như ngài chắc phải làm Giáo hoàng. Êm đềm thay khi nghĩ đến ngài, đến nhân đức và giáo huấn của ngài. Tôi đã đọc hạnh tích ngài nhiều lần! Câu văn của ngài đi vào lòng tôi thật êm dịu! Theo gương ngài tôi cảm thấy sẵn sàng, khiêm nhường, hiền lành và bình tĩnh hơn! Chúa dạy tôi muốn sống một đời hữu ích, cần cố sống giống Thánh Phanxicô Salêsiô. Không có gì lạ thường trong hành vi cử chỉ, nhưng đặc biệt là cách làm những việc bình thường “làm những việc thông thường một cách không tầm thường”. Với tình yêu nồng nàn, cao cả đối với Chúa Giêsu và Hội thánh Chúa; tâm hồn tình tĩnh; hết sức dịu dàng với kẻ khác, tất cả chỉ có thế.
Ôi vị thánh khả ái! Trước mặt ngài con có lắm điều cần nói với ngài! Con yêu ngài tha thiết; lòng hằng tưởng nhớ, và mắt hằng nhìn về ngài! Ôi Thánh Phanxicô Salêsiô không cần nói, ngài biết tôi nghĩ gì, xin ngài thực hiện phần còn lại để tôi đi đến chỗ giống ngài .
THỨ BẢY 31/1
“Tôi rất quý trọng những việc rất nhỏ”. Một phút phung phí, một lời vô ích không đúng lúc, đủ khiến tâm hồn tôi nổi loạn hai mươi bốn tiếng. Kiêu ngạo đấy. Chua cay thật nhưng phải dùng ngay sự chua cay của tính tự cao làm bài học. Cha linh hướng bảo tôi phải tiến đến mức hoàn hảo luôn, để dẹp lòng Chúa. Khi đặt nguyên tắc như thế đó rồi, không còn gì có thể làm theo sở thích riêng mình. Giêsu, hãy nhìn sự yếu hèn của con; chỉ có Chúa nâng con lên được đến Chúa; con phó thác trong tay Chúa như một người đã chết. Xin Chúa cho con sự sống.
Chúa Nhật 1/2
Chính trong việc rất nhỏ, mà tôi được hưởng những niềm vui thanh tao, tế nhị chính xác. Cần cẩn thận, khi gặp điều trái ý, cần lướt qua cách sao thật êm dịu, đừng để ai thấy tôi đang chiến đấu với chính mình; tôi phải tự cảm thấy mình luôn luôn dễ thương dịu dàng, nụ cười tự nhiên luôn luôn trên môi, đặc biệt khi phải nỗ lực để kìm hãm sự nóng giận, nụ cười càng phải tự nhiên, càng vui hơn, càng nghiêm chỉnh hơn, nói tóm là, đức nhẫn nại phải là thứ nhân đức nhẹ nhàng tươi cười, không quá khắc khổ; bằng không nó sẽ làm hỏng mọi công đức. Ôi Giêsu hiền lành và khiêm nhượng thật trong lòng, xin cho lòng con giống Chúa.
THỨ HAI 2/2
Ý nghĩ mình có nghĩa vụ và bổn phận chính yếu phải nên thánh cần phải là mối ưu tư liên tục của tôi; ưu tư nhưng êm đềm, bình tĩnh, không khắt khe thô bạo. Cần nhớ như vậy, từ sáng sớm mới bừng thức dậy cho đến khi đêm về nhắm mắt ngủ. Thôi đừng làm như kiểu xưa nữa. Cần êm đềm và bình tĩnh, nhưng cương quyết và bất khuất. Đừng tự tôn, tự cao, nhưng làm những việc ấy trong sự hợp tác và liên lỉ trao đổi tình thương với Chúa Giêsu: «Đây là phận sự, là nỗi cực nhọc của con. Giêsu nhân ái, xin giúp con. Ôi Maria, Mẹ hãy tỏ ra là mẹ của con».
THỨ NĂM 5/2
Mai, thứ sáu đầu tháng, ngày quan trọng dâng kính Thánh Tâm. Tập trung hơn thường, hãm mình trong lời nói, rất sốt sắng: “Thánh Tâm đang cháy lửa yêu chúng con, hãy đốt lòng con cháy lửa mến Chúa.
THỨ SÁU 6/2
Mấy hôm rồi, mối lo nhất là học. Thật ra, vì kiêu ngạo. Vì tự nghĩ rằng muốn là vĩ nhân, phải là bác học thông minh thượng thặng. Đó là lối nghĩ trần tục; cần nghĩ lại cách khác. Vĩ nhân là người thực hiện hoàn toàn thánh ý Chúa một cách trọn hảo. Nếu Chúa muốn con đốt sách và làm thầy trợ tá hèn mọn, giúp các thứ việc vặt trong bất cứ nhà dòng nào; tuy tim rướm máu, nhưng con sẽ thực hiện và như thế là vĩ nhân. Vậy làm ơn đừng ngóc đầu lên cao quá. “Trong mọi sự, đừng thái quá!”.
Chúa Nhật 15/2
Mười ngày đứt đoạn không ghi nhật ký. Tại sao? tôi cũng không biết? Tại lỗi mình? Không lẽ! Không tại lỗi mình, nào có gì đáng trách? Nếu không do lỗi mình mà vẫn buồn, đó là dấu đang dính bén một việc gì đó không đúng lúc. Sự trọn hảo không ở chỗ ghi nhật ký, nhưng ở tại mến Chúa và hạ mình trước mặt Ngài.
Hôm nay không dám gọi là tĩnh tâm, nhưng là một ngày lắng đọng theo kiểu riêng của nó. Cả ngày chỉ nhớ được một điều là đang tĩnh tâm. Suốt ngày sống theo luật bề trên định là: vào nhà thờ, ra nhà chơi, giải trí, đi dạo, hết. Không nguyện ngắm hay suy nghĩ chuyện gì khác thường, cũng chẳng có việc đạo đức nào đặc biệt. “Lạy Chúa, Chúa thấy cả”. Lương tâm tôi ra sao? chắc chắn khác hơn một tháng về trước. Tôi chẳng biết nói sao! Đã tiến bộ chăng? Bề ngoài chẳng thấy gì. Chia trí nhiều, mấy ngày đầu cố gắng tập trung tỉ mỉ nhưng rồi đã phai nhạt dần; nơi này phí mười lăm phút, lúc khác lại phí mười lăm phút, cứ vậy. Thế mà vẫn yên tâm khi muốn thật sự làm một việc gì. Tôi chẳng thấy phương pháp nào hơn; tôi chẳng biết giải thích sự việc ra sao cả. Theo tôi , chỉ có thể là Chúa để tôi lâm cảnh thiếu sót vậy, để tôi khiêm nhường, nhận thấy sự yếu hèn của mình mà đến gần hơn với Trái Tim khả ái của Ngài, nguồn sống của tôi.
Vậy, Giêsu ơi, con phó thác cho Chúa toàn thân con với các lần chia trí, những hành động kiêu hãnh và tội lỗi của con. Chỉ thế thôi. Con không biết dốc lòng gì nữa cả. Con sẽ chỉ nhớ Chúa, đặc biệt trong những ngày ngoài đời tổ chức vui chơi nhộn nhịp. Con sẽ giữ bình tĩnh hết sức, và chuyên cần liên lỉ, dù nhiều thiếu sót, con sẽ luôn giữ đúng luật, và "Tạ ơn Chúa". "Ôi Chúa Giêsu, là nguồn cậy trông của tâm hồn khao khát Chúa, xin nhớ đến con!”.
THỨ TƯ 18/2
Luy Veuillot, nhà hiệp sĩ vĩ đại của Chúa Kitô đã nhận định: Con người không lúc nào cao cả hơn lúc họ quỳ gối. Thông minh chưa phải là tột điểm của sự cao cả và vinh quang, nhưng biết mình, biết sự hư vô của mình trước mặt Chúa mới thật cao cả; biết như thế tức là nhận thật rằng mình cần đến Chúa; thiếu Chúa, dù đã trèo đến tột đỉnh của những hạng người quyền quý nhất, ta vẫn rất bé mọn. Ôi Maria!
THỨ SÁU 20/2
Hôm nay là đại lễ, mừng ngân khánh ngày nhận chức Giáo hoàng của Đức Lêô XIII (1878-1903). Cả thế giới Công Giáo tụ về để kính mừng cuộc lễ đặc biệt mà suốt mười chín thế kỷ nay mới có được lần thứ hai (lần đầu với Đức Piô IX, 1846-1878). Giữa thế kỷ hoài nghi, đây là sự kiện khiến loài người thấy rõ Chúa toàn năng đang hiện diện giữa lòng Giáo Hội; một Giáo hoàng mà khi nhận chức người ta tưởng sắp chết, thế mà đã qua 5 đợt lễ năm năm và danh đã vang cùng thế giới: đang khi những kẻ bách hại Ngài đã phải ra đi xuống mồ, bởi họ lấy trứng chọi đá, họ vỡ sọ kiêu căng khi va vào ghế của Giáo hoàng, hết người này tới người khác, còn Đức Lêô XIII cứ tiếp tục sống, tuổi 93 mà vẫn còn thanh xuân diệu kỳ, để Ngài "tường thuật vinh quang Chúa và loan báo việc tay Chúa làm” (Tv 18,2). Qua những tràng pháo tay vô tận, đặc tính của người Lombardie, dâng kính vị Cha già khả kính, cũng như lời ca Te Deum uy hùng vang dội đền Thánh Phêrô, mọi người đều có cảm tưởng như lồng ngực vỡ ra vì sự phấn khích của muôn dân, đất trời rung chuyển vì sự nồng nhiệt của nhân loại, trong ngày hạnh phúc vui mừng từ lâu mong đợi. Tôi cũng hòa lời với muôn dân, chung lời cầu nguyện cho vị Giáo hoàng cao cả trong ngày hôm nay giữa đám dân chúng, nơi mồ Thánh Phêrô.
Ôi! Lêô! Lêô! Ước gì lời kính đơn hèn của con dội lên cõi trời để kéo phúc lành, sự hưng thịnh và chiến thắng cho công cuộc của Người, tuy tiếng hoan hô của dân chúng có át đi, con vẫn mong cho lời cầu chúc đơn hèn nhưng nồng cháy do trái tim trẻ trung này, tuy Người không biết nó nhưng nó rất yêu Người với mối tình con thảo, nó nguyện trung thành với Người trong tính keo sơn bất diệt với lòng hy sinh không hề nao núng.
Lêô! Nguyện xin Chúa gìn giữ ngài vì công ích của Giáo Hội và Tổ quốc, vì sự vinh quang của Chúa Kitô giữa muôn dân. Xin Chúa thổi vào con người, hầu như siêu hình của ngài, một luồng hơi mãnh liệt đầy sức sống của Thiên Chúa, để ngài mở rộng cho cõi lòng khao khát của chúng tôi, những chân trời tươi sáng của sự công bình và tình thương phúc âm; xin cho ngài tràn đầy hạnh phúc của đàn con trìu mến ngài, giữa lòng mộ mến đối với Tòa thánh và giữa những kết quả phong phú do hành động của Giáo Hội; xin Chúa cứu ngài khỏi tay địch thủ của ngài và cũng là kẻ thù của Chúa; xin Chúa hãy cho ngài xem thấy ít là một tia sáng của ngày huy hoàng, một ngày hòa bình trọng đại, ngày mà kẻ thắng như người bại giữa cuộc chiến của thời đại, sẽ ôm hôn nhau trong tình anh em để cùng ca khúc khải hoàn vì sự thật và tình thương đã thắng, và khi đó Lêô, Ngài là Cha, là Chủ, sẽ giơ tay chúc lành cho tất cả, «Ngài là Phêrô, Ngài Kitô”.
THỨ BA 24/2
Chiều nay chấm dứt những ngày hè nghỉ lễ theo truyền thống, hội hóa trang thật vui nhộn. Có hai sự kiện đáng lưu ý là: lễ Đức Mẹ là Nguồn cậy trông, và cuộc hành hương kính viếng Bảy Thánh Đường. Nghĩ đến Đức Maria thật êm đềm dịu dàng; nhìn lên ảnh Mẹ ở nơi nhà nguyện nhỏ của Đại chủng viện, bao nhiêu kỷ niệm thầm kín dính liền với ảnh thánh này! – còn việc kính viếng Bảy Thánh đường trong tinh thần thống hối, đã nhắc nhở cho tâm trí người thời nay, bao nhiêu gương cao cả của những người quá cố, các vị dạy chúng tôi thế nào là yêu Chúa Kitô cách chân thành. Cuộc hành hương đã làm cho lòng chúng tôi tràn ngập tình yêu lành thánh với những lời thề nguyền cụ thể; chúng tôi hợp lòng với các vị thánh danh tiếng, các ngài đã đi trước chúng tôi trên đường lữ hành đạo đức này, các ngài đã để lại cho chúng tôi những gương sáng ngời về mọi nhân đức của tín hữu, của linh mục, ở vào những thời đại không xa và không khác với thời đại của chúng tôi bao nhiêu; các ngài đã gây cho chúng tôi những tâm tình sống động về nhân đức, lòng đạo bất diệt và chân thành nhờ ơn Chúa.
Mấy hôm nay, những ngày náo động, những giờ giải trí đã qua; mai này bắt đầu học lại cách nghiêm chỉnh, làm những việc quan trọng hơn, lo việc đạo đức cách ân cần tập trung hơn. Chúa ban ơn cho tôi không chia trí trong những ngày nhiều thứ giải trí và vui nhộn này, có phần nào tôi lấy làm nhàm chán và cho đó là trò trẻ con. Hơn nữa, đối với giáo sĩ, những ngày này, thay vì gọi là vui nhộn, nên dùng một từ kém hơn, xứng với thực chất của chúng hơn.
Tạ ơn Chúa, năm nay là năm chót của những trò này, nhưng đêm nay thiên hạ vẫn tiếp tục những chuyện điên rồ và phạm đủ thứ tội, hết sức thô bỉ trong các trà đình tửu điếm, giả trang múa nhảy, từ những nhà điếm lan ra khắp các nẻo đường và công trường. Trái tim Chúa thêm bị xúc phạm. Ôi Chúa Giêsu, con đi ngủ nhưng lòng con xin hiệp nhất với những nỗi đau thương của Chúa, và nghĩ đến giờ Tử nạn đau đớn Chúa. Ước gì lòng nhiệt thành muốn yêu Chúa của con làm cho Chúa quên những sự xúc phạm quỉ quái của anh em con, để rồi mai này thứ tư Lễ Tro, mọi người sẽ nghe những lời trang trọng mời gọi họ dốc lòng sám hối; Giáo Hội sẽ nhắc cho mọi người nhớ mình là gì trước mặt Chúa, và ngày chết, ngày trọng đại chấm dứt cuộc đời, họ sẽ là gì: “Hỡi người, hãy nhớ mình là tro bụi, và sẽ trở về tro bụi” (x. St 3,19).
THỨ NĂM 26/2
Đã vào Muà Chay; phải nghiêm chỉnh, tiết độ, hãm mình, tập trung, cầu nguyện, và phải sống như thế trong những ngày này. Hơn nữa tôi đang dọn mình nhận chức phụ phó tế. Thánh Luy đã qua Mùa Chay cách nào? Ôi Giêsu, con xin hiệp với với Chúa đã chay tịnh và cầu nguyện bốn mươi ngày trong hoang mạc để chuẩn bị lên đường rao giảng. Xin cho con học với Chúa trong những ngày này, hầu đến mùa Phục sinh con tiến bước trên đường nhân đức, trong sự hòa hợp và tinh thần vui mừng với Chúa.
THỨ BA 3/3
Ngày khải hoàn. Hoan hô Đức Thánh Cha: hôm nay tại Đền Thánh Phêrô, chúng tôi như chìm đắm trong biển tình thương của những người đại diện cho toàn thế giới hội về đây để dâng lên Đức Giáo Hoàng. Trong Thánh Lễ long trọng, nơi mồ hai Thánh Tông đồ, con chỉ xin xác nhận lại tinh thần đức tin sống động và hăng nồng của con, những lời dốc quyết làm việc và nỗ lực để phục vụ Chúa Kitô, Giáo Hội và Đức Giáo Hoàng. Thưa Đức Thánh Cha, con kính chào Người, con hoàn toàn thuộc về Người.
Xin Người chúc lành để con được nên thánh, nên người con xứng đáng của Người.
THỨ BẢY 7/3
Không thể chấm dứt ngày hôm nay mà không ghi một tư tưởng về Thánh Tôma Aquinô, vị tiến sĩ thiên thần hiển vinh. Cao cả thay người tu sĩ đơn hèn; khôn ngoan thay vị đã cho tôi và các học viên một bài học cao cả: “Kính sợ Chúa là trường dạy sự khôn ngoan minh mẫn” (Cn 1,7). Lắm khi, vì ham học, việc đạo đức bị dẹp qua một bên, giờ dành cho việc này bị coi là vô bổ. Thánh Tôma trước khi là tiến sĩ của thời đại, đã là một thánh nhân; cũng vì là thánh nhân, ngài đã đạt được bậc cao của sự thông thái. Đang khi con học tác phẩm của ngài, xin cho con hiểu rõ sự thật này, là muốn thật nên người có giá trị về mọi phương diện, muốn đạt đến lý tưởng cách hoàn hảo, muốn là người hữu ích cho công cuộc của Chúa Kitô và của Giáo Hội, thì trước hết, con phải nên thánh bất cứ với giá nào.
THỨ TƯ 18/3
Thi cử, giúp bệnh nhân, kém sức khỏe, việc phong chức – đó là những lý do khiến tôi không ghi được hai hàng nhật ký.
Hôm nay tôi cố tĩnh tâm tháng. Mai lễ Thánh Giuse tôi sẽ có nhiều sự dốc lòng tốt hơn. Mấy hôm nay mệt, thiếu nghị lực, nặng nề, đứng hết muốn nổi; đau răng quá! “Lạy Chúa, Chúa thấy tinh thần thì chóng vánh mà xác thịt lại nặng nề“ (x. Mt 26,41).
THỨ NĂM 19/3
Nghĩ đến Thánh Giuse thật là êm đềm, dịu dàng, nhẹ nhàng và thoải mái. Trong cảnh mệt yếu hiện tại, con chỉ xin Người một việc: là được tinh thần sống nội tâm thực thụ, đặc biệt được ơn suy gẫm và rước lễ sốt sắng. Đó là những điều đã dốc lòng dịp tĩnh tâm, nhưng thực hiện là điều cần hơn, nhất là trong tình trạng hiện tại của đời sống nội tâm của con. Thánh Giuse hiển vinh, xin cầu cho con.
Chúa Nhật 22/3
Cẩn thận tránh tư tưởng vô ích, chia trí dong dài và nguy hiểm. Tôi luôn giữ lời Thánh Phaolô khuyên: “Hãy canh giữ mình và những gì con đọc; canh chừng chính mình và những gì mình dạy” (x. 1Tm 4,13.16). Đời sống tâm linh không có nghỉ hè. Sắp đến cuộc tĩnh tâm lớn nữa để xứng đáng nhận ơn Chúa: nhận chức thánh và sau đó, Chúa ơi, con có thuộc về Chúa chưa? Con bất xứng!
THỨ BA 24/3
Mai lễ trọng Truyền tin. Các chuông trên tháp nhà thờ trên thế giới sẽ vui vẻ lặp lại lời truyền tin Ave Maria đầu tiên thiên thần lặp lại với giọng dịu dàng, loài người cảm động đọc lại lời chào «Ave Maria».
Ôi Maria! Giữa bao lời dâng lên mừng Mẹ tốt lành, dịu hiền lành thánh, xin nghe tiếng con chào Mẹ: Ave Maria.
THỨ TƯ 25/3
“Và Ngôi Lời đã nhập thể” (Ga 1,14). Thật không lời nào long trọng bằng. Ngôi Lời mặc xác phàm: hạ mình sâu thẳm, tình yêu vô lượng. Mặc xác trong lòng trinh nữ: Cao cả thay, vinh dự thay cho Mẹ! và ngày kia biến cố tương tự sẽ do chính tôi làm trung gian, Ngôi Lời mặc xác phàm qua tay tôi, Ngài sẽ đến trong lòng tôi qua hình bánh rượu, Ngài là Đấng xưa đã tự hiến tế để cứu chuộc tôi và nhân loại. Thời giờ sắp đến, tôi còn nghĩ gì hơn? Có thế nào trí tôi không mãi mãi có tư tưởng này? Ôi Giêsu, Maria, hồn con thở than và cảm động.
THỨ BA 1/4
Chiều nay, một lần nữa khai mạc kỳ tĩnh tâm lớn để chịu chức thánh phụ phó tế. Công việc xưa nay tốt xấu thế nào, hôm nay hãy mở kỷ nguyên mới. Xin Chúa Giêsu một ơn, là được tập trung nhiều khi nguyện ngắm. Không lẽ Chúa từ chối? Con dâng những ngày tĩnh tâm cho Thánh Tâm bảo trợ. Xin Thánh Linh đến, đem ánh sáng hồng phúc chiếu soi trí khôn, đốt lòng con yêu nhân đức, rửa sạch vết nhơ, làm mềm lòng cứng cỏi, chữa lành vết thương của con. Ôi Maria, Trinh nữ đau khổ, Mẹ đã sinh con làm con trong cảnh kinh hoàng của đồi Calvê, xin hãy tỏ ra là mẹ của con: “Hãy tỏ ra Mẹ là Mẹ, nhờ Mẹ, Chúa chấp nhận lời con nguyện xin, chính Chúa đã chịu sinh ra vì con và Ngài đã chấp nhận làm con của Mẹ.
Xin Thánh Giuse cầu cho con được ơn biết tự chủ, Người đã làm gương cho con rất nhiều. Xin hai thánh Tông đồ cầu cho con được đức tin và lòng mến của hai đấng. Xin các vị bổn mạng khả ái, Thánh Philipphê Nêri, Inhaxicô Loyôla, Luy, Stanislas, Gioan Berchmans, Alệsơn tử đạo, Carôlô Bôrômêô cầu cho chúng tôi. Xin thiên thần bản mệnh giúp tôi tập trung trong những ngày sắp đến, xua mọi sự làm chia trí, có trật tự trong mọi việc.
Xin thiên thần soi sáng, giữ gìn, dẫn dắt, cai quản. Amen.
LỄ PHỤC SINH 12/4
“Đây là ngày Chúa đã làm ra, nào ta hãy vui mừng hoan hỷ” (Tv 117,23). Alleluia! Năm nay Chúa cho tôi hưởng một lễ Phục sinh thật sự an tĩnh. Hôm nay đánh dấu một giai đoạn mới của cuộc đời tôi. Với tuần chín ngày chuẩn bị, Chúa đã cho chúng tôi hưởng trước sự êm dịu tâm hồn, cho tôi nhận thấy cách cụ thể thế nào là “làm tôi Chúa tức là cai trị”. Là một tân phụ phó tế, vừa chính thức nhận chức trước triều thần thánh và Giáo Hội để phục vụ Chúa Kitô với tư cách thừa tác viên của Ngài. Hôm nay tôi vui say với sự tự do lành thánh do cái chết và sự sống lại hiển vinh của Ngài mang lại; được tự do khỏi những sự ràng buộc dưới đất, để nhẹ nhàng, nhanh nhẹn đi đến tột điểm của sự hy sinh với Chúa, vì Chúa.
Trước khi ngày đã từ lâu mơ ước và chờ đợi sắp qua đi, con kính cẩn mến yêu run rẩy sấp mình tạ ơn Chúa một lần nữa, và bao lâu còn sống con sẽ cảm tạ Chúa mãi, vì nỗi vui mừng Chúa đã đổ tràn ngập hồn con, vì vinh dự Chúa ban khi nhận con vào sổ người được tuyển chọn. Được sống lại với Chúa, được bao phủ bằng ánh sáng rực rỡ huy hoàng của tình yêu Thánh Tâm Chúa, trong ngày Chúa long trọng khải hoàn, xin cho con giữ được ơn thụ phong mà Chúa vừa ban cho con ngày qua được sống mãi; kể từ nay mỗi ngày con thật sự tiến “từng đức một cho đến ngày sung mãn khi vinh quang Chúa sẽ xuất hiện” (x. Tv 83,8 và 16,15).
THỨ BA 14/4
Nếu hằng ngày tôi không thấy Chúa Giêsu gần tôi như lúc tĩnh tâm hoặc chịu chức, tôi không nên bỡ ngỡ than van. Vì bao công việc bên ngoài như học hành, giải trí… chỉ gián tiếp hướng tôi về Chúa mà thôi. Phận sự của tôi là đừng để những việc kia làm chia trí. Ý tưởng làm vui lòng và yêu mến Chúa sẽ bao trùm mọi hành động của tôi. Năng kêu cầu Chúa và cách ăn ở đượm sức sống nội tâm.
Thánh Giuse tuy lao lực suốt ngày, nhưng tinh thần và tình yêu vẫn luôn hướng về Chúa Giêsu. Xin vị Thánh khả ái giúp tôi noi gương ngài.
THỨ NĂM 16/4
Lời nói có hoàn toàn, sự giao tế của tôi đối với anh em mới lành thánh. Sẽ rất cẩn thận về điểm này, không vì lý do gì để dễ dàng đề cập đến những điều không được đẹp nơi anh em. Trong ngày có lắm dịp để tự huấn luyện. Tôi sẽ dùng nó để đưa hồn tôi về cùng Chúa và thực tập đức khiêm nhường. Bao giờ tôi cũng phải công nhận anh em tốt hơn tôi, do đó đáng được vinh dự hơn. «Xin Giêsu nhân hậu cho canh phòng miệng tôi và đặt rào quanh tôi” (x. Tv 140,3).
Chúa Nhật 19/4
Tuần Phục sinh đã qua, tôi được vinh dự thực hành chức vụ Phụ Phó tế trong buổi lễ long trọng của tân linh mục Rossi tại đền Thánh Apollinaire. Đối với tôi, Phục sinh vẫn tiếp tục mãi trong sự sống lại của tâm hồn và trong sự tiến đức liên tục. Tôi không muốn xa Chúa. Lạy Chúa “xin ở lại cùng chúng con vì ngày đã sắp tàn” (Lc 24,29). Trong mọi việc thường ngày, tôi sẽ chú trọng hai việc: luôn hạ mình trong mọi sự, cố xem mình không đáng gì trước mặt Chúa và trước mặt anh em, tối cần, cần lắm. Điểm hai, khiêm nhường: tôi xin luôn đặt mình trước mặt Chúa Giêsu với Thánh Tâm sáng chói dưới hình bánh thánh. “Ôi Mẹ tốt lành, Thầy của đức khiêm nhường, xin làm cho con giống Mẹ”.
THỨ TƯ 22/4
Dưới mực bình thường, chỉ thấy lỗi và ưu phiền. Gặp điều trái ý, nhạy cảm hay những anh em không hạp tính với tôi, phải rất bình tĩnh chịu đựng, bằng không tôi sẽ mất công đức và không làm vui lòng Chúa. Tôi cố cho là tính tốt dù nơi họ có vẻ chẳng có gì tốt. Trên hết, tôi nghĩ rằng những tật xấu của tôi đã khiến anh em tôi phải hy sinh chịu đựng nhiều lắm rồi. Vậy phải khiêm nhường; khiêm nhường nhưng luôn đi đôi với nét mặt vui tươi hớn hở mãi. “Ôi Giêsu, xin làm cho con nên khiêm nhường”.
Chúa Nhật 26/4
Chúa Nhật thứ hai sau Phục sinh, gia đình Đại chủng viện mừng lễ ba vị thánh trẻ (Florentin, Socius và Victorin) mà di hài được giữ nơi bàn thờ chính. Lễ gia đình sinh nhiều ích cho tâm hồn. Nơi Rôma, đất còn đỏ thấm màu máu của các vị tử đạo, kính nhớ đức tin và lòng mến Chúa của các đấng là sự thường tình; nhưng đối với ba vị thánh trẻ có mối liên quan đặc biệt với chúng tôi. Vì đây là ba chú bé trai, tươi trắng như ba đóa hoa huệ. Đang giữa mùa xuân của cuộc đời, lưỡi gươm lý hình đã cắt đi mau quá! “Trước mắt người đời, họ như đã chết, nhưng thật sự họ đang sống trong an bình” (Kn 32,3). Chúng tôi chỉ biết ba vị đã sống và đã chết vì Chúa Kitô. Chúa biết rõ tên và các đức tính của ba vị đã được ghi vào sổ hằng sống, triều thiên sáng chói nơi trán, với niềm vui khôn tả, danh lưu muôn thuở. Xin ba vị thánh trẻ quí yêu, cầu cho tôi được sống trọn bóng tối, dù chịu khinh dể, dù bị đời lãng quên, tôi vẫn muốn được đổ máu vì yêu Chúa Kitô, để ngày kia vinh quang, tôi được vui mừng sum họp cùng ba vị bên cạnh Chiên Con khắp nơi (x. Kh 14,4).
THỨ BA 28/4
Sau các thánh tử đạo, đến vị thánh hiển tu, Phaolô Thánh Giá. Với tinh thần tử đạo của đồi Calvê, ngài đã muốn mang lấy thập giá vào tên mình với mọi dấu vết. Hôm nay tôi đến viếng di hài vinh hiển của ngài hầu như còn nguyện vẹn, nơi đền thờ khả ái trên đồi Caelius, nơi an nghỉ của hai vị tử đạo Gioan và Phaolô anh hùng bất khuất, cạnh hí trường Côlisê còn đỏ thắm tử đạo. Tôi đã xin ngài cầu cho tôi được ơn yêu Chúa Giêsu Kitô và sự thương khó Chúa cách thực thụ, và mau mắn sống đời hy sinh. Ôi! bao nhiêu tâm hồn đã biết đổ máu, hoặc nếu không may mắn gặp dịp tử đạo, các tâm hồn này cũng biết cách để hiến tế mạng sống mình cho tình yêu Chúa; còn tôi, tôi ngại sự hãm mình nhỏ mọn để tiến đức, để cứu các linh hồn! Nhục nhã quá, tên rất tội lỗi đang đứng trước bao nhiêu gương mặt xán lạn, vì yêu Giêsu, dám chịu nhục hình hoặc làm việc việc liên lỉ cho danh Chúa cả sáng. Nếu ngay từ giờ, tôi không quen chịu sự bắt bớ hay chịu đau khổ ngoài thể xác hoặc trong tinh thần, tôi sẽ không mong gì làm được vị thánh, không thể nên người hữu ích cho vườn nho Chúa. Ôi Giêsu Cứu Thế, xin vì lời cầu bầu của vị hiển tu đã noi gương Chúa cách xán lạn, xin ban cho con nhiều nhẫn nại, vui lòng giữa đau buồn, hết sức khao khát được chịu đôi sự khó vì Chúa vì yêu Chúa: “vì một khi cùng chịu đau khổ với Ngài, chúng ta sẽ cùng được hưởng vinh quang với Ngài” (Rm 8,17).
THỨ TƯ 29/4
Mấy hôm nay các giới chức Rôma ngoài đời háo hức đón mừng Vua Edouard VII của Anh quốc. Cờ xí, hoa đèn, nhà hai bên vệ đường trang trí màu mè, xiêm y rực rỡ lòe lẹt, lính tráng, duyệt binh, tiếp rước, dân chúng hoan hô, đám dân mà mai này, nếu cần sẽ sẵn sàng reo hò đả đảo: ngựa xe như nước, áo quần như nêm, rầm rộ, ồn ào, huyên náo, điên cuồng. Dân chúng tạm quên những lo âu cấp bách nhất; cả những bậc tai mắt, những nhân vật nghiêm túc nhất trong xã hội cũng bị cuốn theo cái mới, gây nên một sự xôn xao ồn ào gần như khắp chốn. Để đón ai? Đón một người phàm, mà có khi tâm hồn còn kém xa những người hèn mọn đang bị xã hội và số phận lãng quên; đón tiếp một người cũng yếu hèn, mà mới đây, ngay hôm sắp đội vương miện, ngày quan trọng mà các vị cao cấp nhất châu Âu đang ngóng chờ, thì bỗng dưng ngã bệnh nặng bất ngờ khiến cả thế giới cảm thương và mất hứng và nếu ngày mai lại lâm trọng bệnh, thì chỉ vài phút đủ đi vào cõi chết và sẽ bị quên lãng . Con người này có nhiều uy quyền, làm vua một nước lớn nhất thế giới, ông đáng được thiên hạ tôn trọng kính nể.
Thiên hạ ồn ào quanh con người này, vì ông ta phục sức lộng lẫy, với đoàn tùy tùng sang trọng. Người đời chỉ cần sang và đẹp. Họ có biết đâu từ đỉnh đồi Monte Maria có ai nghe được gì, thấy được gì những chuyện đang diễn ra dưới phố. Đang lúc đó Thiên Chúa nghe thấy mọi sự, và trước nhan Ngài mai này mọi kẻ đang sống ở đời kể cả con người sang cả này chỉ sẽ chỉ còn là một nhúm bụi; Thiên Chúa sẽ phán xét họ, còn họ thì sẽ bị hạ xuống đất đen, bị nghiền nát thành hư không. Ôi! Thế gian nhận định cách đần độn và xét đoán cách mù quáng. Trang phục rực rỡ, chòm lông trên mũ phất phới bay làm cho lòng người ngây ngất, nào ai nghĩ đến Chúa, nếu có ai nghĩ tới là để xúc phạm thôi; những con người phải sống nghiêm túc mô phạm cũng bị cuốn theo và quẫn trí như bao người.
Chính mắt tôi cũng thấy ông ta và đoàn người huyên náo, nhưng lại cảm thấy chán và tâm hồn kém vui. Đoàn tùy tùng sang trọng nhà vua đi thoáng qua càng làm cho tôi nhớ lại rõ ràng câu “vinh quang thế gian chóng qua thế đó” và câu “hư vô, ôi là hư vô và mọi sự đều hư vô”.
Nhưng con người này, dù là ly giáo, lại làm ích cho dân Rôma. Ông đã làm gì? Ông đã vượt trên mọi tinh thần chống đối giáo sĩ trong cũng như ngoài nước trên thế giới, ông ở tột đỉnh vinh dự, nhưng ông khiêm nhường đích thân đến chào một con người khác, một cụ già đã và đang bị xúc phạm, nhưng ông lại nhìn nhận ngài ở trên mình, vì ngài là đại diện Chúa Kitô.
Và biến cố hôm nay rất long trọng đã ghi lại trang sử uy hùng của lịch sử giáo triều Rôma: sự việc vị vua của một Anh quốc bỏ đạo và bách hại Giáo Hội từ ba thế kỷ qua, nay tự động đích thân đến triều yết vị Giáo hoàng già nua, đang tự giam mình trong điện Vatican.
Đây là dấu chỉ của thời đại mới mẻ và xán lạn đang chiếu soi ở Vatican sau một đêm giông tố dài vô tận, các dân đang trở về, tuy chậm, nhưng quyết liệt và thiết thực về với Cha chung đã từ lâu khóc chờ đứa con điên dại, Chúa Kitô đang chịu đóng đinh nơi Đức Thánh Cha, một lần nữa đang kéo mọi người trở về với mình.
Do đó, với cuộc thăm viếng của vua Edouard, tôi thêm xác tín về sự hư vô của trần gian náo nhiệt, nhưng nó lại khiến lòng tôi dâng lời cảm tạ Chúa là Đấng giữ chìa khóa lòng người, đã biết uốn nắn mưu mô chính trị thành phương tiện để làm rạng danh Chúa và Giáo Hội của Ngài.
THỨ NĂM 30/4
Từ cái thực chất hư vô của trần gian, tôi nghĩ đến cái vinh quang Thiên đàng, từ sự huy hoàng hão huyền của những sang trọng trần thế, tôi nghĩ đến sự sáng láng trong lành của nhân đức. Phải, hôm nay ngày lễ Thánh Catarina Sienna, thật êm đềm khi nghĩ đến một con người bị ruồng bỏ khinh chê, đã đủ khả năng để hành động quyết liệt có lợi cho Giáo Hội. Câu: “Chúa dùng điều người đời khinh rẻ để làm thất đảm kẻ uy quyền” áp dụng cho Thánh Catarina thật xứng hợp.
Ngài chỉ muốn sống khiêm nhường, ẩn dật, âm thầm yêu Chúa, lại được Chúa chọn để đem lại hòa bình cho Giáo Hội và mời Đức Thánh Cha về Rôma. Cạnh bên bà, hỏi rằng những kẻ khôn ngoan, uy quyền, sang cả ở đâu? Đây bài học thấm thía cho tính tự cao của tôi, đồng thời thêm tin tưởng nơi Chúa, Đấng làm nên mọi sự, bổ túc những gì tôi thiếu sót để làm cho tôi thật sự cao cả trước mặt Chúa và mọi người.
THỨ SÁU 1/5
Vạn tuế Mẹ Maria!
Hôm nay, ngày lao động quốc tế, kẻ đã bị bóc lột lại gặp bọn mỵ dân, chúng hô hào xúi giục đoàn người thiếu suy nghĩ chạy theo những giấc mộng, có vẻ chính đáng, nhưng không sao thực hiện, vừa méo mó lạc hướng vừa phàm tục.
Cùng lúc đại chúng tín hữu đang khai mạc tháng Năm, kính Mẹ của Ngôi Lời Nhập Thể, vua hòa bình. Quây quần quanh bàn thờ Mẹ, những kẻ chưa có tinh thần đức tin và đạo đức cũng được ơn phúc và sự êm đềm của sự tôn sùng Mẹ. Với tình con thảo, con đến dâng mình dưới chân Mẹ, đặc biệt trong tháng này, xin hiến thân và mọi hành động để xin được ơn mến Chúa Giêsu ngày càng nồng cháy hơn.
Thêm nhiều lời nguyện tắt để giữ trí lòng tưởng nhớ và quí yêu Mẹ. Dâng hoa, dâng lời chúc tụng, việc đạo đức để xin Mẹ phù trợ là điều làm vui lòng Mẹ. Việc làm vui lòng Mẹ rất khả ái là tháng này tôi sẽ nỗ lực, liên tục nhưng không căng thẳng, để làm mọi việc thường ngày theo luật một cách trọn hảo; bình tĩnh vui tươi, không cau có, không bao giờ mỏi mệt với chính mình.
Ôi Maria, chính Mẹ đã sinh con ra, xin cho tâm hồn, tư tưởng và hành động cua con hằng noi theo Mẹ.
THỨ HAI 4/5
Đặc biệt, phải xa những gì không giúp tôi sống nội tâm. Nước vào theo kẽ hở làm chìm ghe. Mỗi lần chia trí là sức sống nội tâm mất đi một ít. Cần quan sát tất cả, đặc biệt việc nhỏ. “Ôi Maria, Mẹ thật đạo hạnh, xin tập trung tư tưởng con lại”.
THỨ SÁU 8/5
Những cuộc vui liên tục mừng vua Guillaume (Đức quốc) làm tôi bị chia trí. Cuộc duyệt binh cực kỳ long trọng làm chóa mắt tôi, khiến phải chia trí. Biến cố bất thường, vô cùng quan trọng, dấu chỉ của Chúa Quan phòng làm vinh quang ngôi Giáo hoàng. Vị hoàng đế Tin lành Đức quốc sau nhiều phen chống đối, nay long trọng bước lên các bậc cấp điện Vatican, với sự rực rỡ chưa từng thấy, và ông khiêm tốn đến với Đức Thánh Cha. Biến cố này khích động lòng tuổi xuân thêm vui vẻ, hân hoan tin tưởng, thay vì làm chia trí, sẽ làm cho tâm trí chúng tôi quan niệm cách cao đẹp hơn về Chúa, về Đức Kitô, vua thật của Giáo Hội và của muôn đời, sẽ đốt lòng chúng tôi nên thật nồng nàn yêu Chúa và Giáo Hội.
Vị hoàng đế đã được hoan nghênh tại Rôma, phải mà ông không lạc đạo, ông đã là Charlemagne ủng hộ Đức Giáo Hoàng, nay ông ta đã về đến quê nhà, rồi đâu lại hoàn đó.
Phần tôi, về lại với Chúa Kitô và Maria, thấy mình rất cần hai Đấng. Sau cuộc lễ trong người lại thấy trống rỗng, nhưng quyết liệt muốn tiến đức.
THỨ SÁU 15/5
Trong tháng kính Mẹ, mọi việc khá hơn. Tâm hồn êm đềm, chốc chốc lại tưởng nhớ đến Chúa Giêsu và Mẹ Maria. Hôm nay tôi có được mười lăm phút êm đẹp nơi đền Thánh Gioakim, mà thế giới đã xây cất ở Castelgondolfo, tặng Đức Lêô XIII.
Trong lúc đó vô số chiến sĩ Công Giáo, hằng vạn vạn tuổi trẻ đầy nhiệt huyết khắp đô thị nước Ý và Âu châu đang hân hoan kỷ niệm thông điệp Rerum novarum (Những vấn đề mới) do vị Giáo hoàng của anh em thợ thuyền ban hành, đồng thời ăn mừng nền dân chủ Kitô giáo. Vì tôi chưa được sửa soạn cho việc tông đồ, nên chỉ xin ghi lại biến cố quan trọng này và xin chung lời hăng say nồng nàn chúc tụng tư tưởng cao cả của Đức Thánh Cha, đồng thời đi sát với Chúa Kitô hơn bằng tư tưởng và lời cầu nguyện. Tôi đã sốt sắng đọc kinh trước Thánh Thể, là bánh thật từ trời ban sự sống thật cho nhân gian: tôi đã cầu nguyện trước bức ảnh tinh tuyền của Mẹ Vô nhiễm nơi nhà nguyện đẹp và đầy hoa của tân quốc gia Bắc Mỹ, và trước bức họa sao lại ảnh Thánh Tâm ở Montmartre do nước Pháp đạo đức và sám hối dâng kính. Đẹp lắm! Hình Chúa Giêsu đang ngồi trên ngai báu, có thiên thần các thánh vây quanh tôn thờ.
Vấn đề xã hội là then chốt đối với cuộc sống vật chất và tinh thần, nghĩ đến các tinh thần bị giao động, những người nghèo đang than van, việc truyền giáo hăng say nhưng gian khổ giữa thất bại và thành công, vấn đề đáng tôi chú ý, dấn thân, làm việc và thề quyết. Đặc biệt tôi ngắm nhìn bức họa, Giêsu như mặt trời đang lên trên mặt biển cả bao la, mặt Chúa bĩnh tĩnh dịu dàng, đôi tay mở rộng, từ trái tim một luồng sáng bao phủ và xâm nhập tất cả. Ôi Giêsu, Chúa đã giải đáp tất cả mọi vấn đề: “Chúa Kitô là câu giải đáp cho mọi vấn đề”, con tin tưởng và chờ đợi ở nơi Chúa.
Ôi Giêsu, hãy nhận lại địa vị của Chúa giữa xã hội, trong gia đình, trong tâm trí, xin vua hòa bình hãy ngự trị. Xin chiếu đức tin và đức mến của Thánh Tâm rất dịu dàng vào các tâm hồn đang mưu ích cho dân và cho người nghèo. Xin cho họ tinh thần của Chúa, tinh thần kỉ luật, trật tự, hòa dịu, và xin giữ mãi ngọn lửa hăng hái trong lòng họ.
Ôi Giêsu, nhờ ơn Chúa nếu con làm được chút gì ích lợi, này con sẵn sàng gia nhập hàng ngũ người chiến sĩ. Xin cho con được chuẩn bị thật kỹ càng, sâu sắc, vững chắc với kết quả tốt nơi trường của Chúa, vì kẻ lạc hướng không thiếu chi. Mong mau đến ngày mà chúng con thấy Chúa lấy lại địa vị giữa xã hội, mọi người ăn mừng, công kênh Chúa lên vai, xin ngày ấy đến thật mau.
THỨ HAI 26/5
Mấy hôm bận việc quá, mất cả giờ rảnh, phần lo nhà thương, phần học hành. Nhưng “không có gì quá”. Cần “biết và biết rõ hơn”, nhưng “vừa phải” (x. Rôma 12,3), và hơn nữa “định giờ cho mỗi việc” (x. Gv 3,1).
Tháng Đức Mẹ sắp qua, nhưng bó hoa của con chưa lớn và chưa đẹp mấy. Con khốn khổ bởi Mẹ, con là con của Mẹ, Mẹ hãy nhìn lòng con.
Hôm nay lễ Thánh Philippê Nêri. Cả ngày nhớ đến ngài, thật là một kỷ niệm êm đềm. Lễ trọng, từ trên gác đờn, tôi thấy rất rõ, thưởng thức nhạc của Capocci. Sau đó đi viếng các nơi ngài đã ở xưa, kể cả các cơ sở Thánh Jérôme Bác ái. Tôi đã sốt sắng viếng và cầu nguyện nơi mộ của ngài. Tiếc vì thiếu giờ, thiếu khả năng để ghi lại những gì muốn ghi, nhưng lòng tôi dào dạt tư tưởng về ngài. Ngài là một trong những vị thánh bảo trợ thân yêu, tên của của ngài đi liền với lịch sử thầm kín của đời tôi. Tôi yêu ngài đặc biệt và tin tưởng ngài rất nhiều.
Thánh Philippê, ngài hiểu tôi, không cần tôi nói ra. Bao nhiêu năm qua, tôi giống ngài đến đâu? Xin cho tôi hiểu những nguyên tắc đích thật của trường tu đức của ngài, để tôi luyện tinh thần và thực hiện điều ngài dạy: khiêm nhường và yêu mến. Nghiêm chỉnh và vui vẻ cách trong trắng và lành thánh, phấn khởi để tra tay vào việc lớn.
Đang tuấn chín ngày kính Chúa Thánh Thần và cũng kính ngài nữa. Con năng nhớ và xin ngài chuẩn bị tâm hồn con, tim con lạnh lùng xin được đặt kề bên tim ngài nóng sốt nhờ ngọn lửa Chúa Thánh Linh. “Xin cho lòng con nồng cháy”.
THỨ SÁU 20/7
Bận việc nhà thương, thi cử, không còn chút thời giờ nào để ghi nhật ký, dù đôi dòng, cách nay hằng tháng.
Nhiều lễ trọng, nhiều ngày đáng nhớ, kể cả lễ Thánh Tâm cũng không được ghi lại tư tưởng nào. Tôi không buồn, mà còn sẵn sàng nếu ngày nào đó, những trang nhật ký này làm cớ cho tôi tự cao tự đại, tôi sẽ ném nó vào lửa ngay.
THỨ NĂM 1/1/1903
Tôi đã được thấy ánh bình minh năm mới xuất hiện. Nhân danh Chúa, chào mi. Xin dâng Chúa năm mới này để nó là năm hữu ích, năm cứu rỗi, năm nên thánh. Con dâng mình lại và sẽ ở cùng Chúa mãi mãi.
Mai, thứ sáu đầu tháng và đầu năm đặc biệt dâng kính Thánh Tâm; ngày đầy lửa sốt mến. ít lâu nay, từ khi tĩnh tâm tôi tự cảm thấy cần quyết liệt giữ lời dốc lòng hơn, theo những gương quảng đại để đánh thức tinh thần tôi đã bắt đầu xuống, nói tóm là bắt đầu từ con số không. Tôi bị bắt buộc phải nhận sự yếu hèn của mình. Là đầy tớ bất trung, vô dụng, mà rất tội lỗi, nhưng lại kiêu căng ra tận đầu móng tay. Chia trí, dối nát chẳng dùng vào được việc chi. Ôi Giêsu, xin thương xót.
Năm mới, đời sống phải mới. Rước lễ sáng mai, tôi sẽ xem như là biến cố đặc biệt quan trọng; ngày mai là ngày chót của cuộc tĩnh tâm. Tôi, sẽ duyệt lại mọi tư tưởng, lời hứa, và đặc biệt về ý hướng của tôi, vì xem chừng tôi yếu về điểm này, mấy ngày qua đã xét thấy như thế.
Nguyên tắc căn bản vẫn không đổi: là phải khiêm nhường trong hết mọi sự, đặc biệt trong lời nói; kết hợp với Chúa là yếu tố chính mà hôm nay tôi thấy rất cần; trong mọi việc luôn tìm đẹp lòng Chúa, không tìm vừa ý mình; cẩn thận trong việc làm, đối với bản thân, cố gắng sống đời đạo đức thật không phải sốt sắng bồng bột vô lối; hiện sẽ cố gắng học, tập trung, bình tĩnh; trong mọi việc luôn luôn rất bình tĩnh và rất dịu dàng.
Mai, bắt đầu học lại, con thấy cần học và thích học. Con đặt học kỳ này dưới sự bảo trợ của Thánh Tâm, mai thứ sáu đầu tháng và đầu năm, thật rất thích hợp.
Hiện con đang mong chờ Chúa: con chán chuyến bay đã xa khiến con mỗi ngày càng cách xa Chúa, con muốn ngã hẳn vào Chúa để nghỉ và lấy sức lại cho đường dài. Giêsu xin nhận con chiên lạc đang trở về, xin Chúa dọn cho con của ăn, con đói lắm.
Chúa Nhật 4/1
Không nên để sự học gây chia trí. Nó phải nâng đỡ ta đến với Chúa, ở trong Chúa, hưởng trước phúc thiên đàng. Lắm lúc sự học làm cho tôi quên lời dốc lòng, sống thiếu ý thức, bớt lòng mến chuộng sự đạo đức; tôi cảm thấy thiếu bầu không khí có nhiều chất dưỡng khí là lòng đạo đức, liệu sao cho sự học là cầu nguyện liên lỉ, và cầu nguyện là sự học liên tục.
Trước nhất, khi học, cần tránh những vấn đề tầm phào nhẹ dạ, học cách cuồng nhiệt, chạy theo cái mới, sách mới, người mới. Dĩ nhiên phải chú ý đến tất cả, hăng hái theo phong trào tiến bộ văn hóa Công Giáo, trong mực độ vừa phải “Đừng có gì quá” (Térence).
Tôi sẽ luôn nhớ lấy đôi lời khuyên của tác giả tốt lành và rất khôn ngoan đã viết sách gương Chúa Giêsu:
“Khiêm nhường biết mình là con đường đến với Chúa chắc chắn hơn mọi nghiên cứu khoa học sâu xa. Không nên đổ lỗi cho khoa học hay một tri thức nào: vì chính nó vốn tốt lành và Chúa muốn như thế; tuy nhiên cần coi trọng lương tâm ngay lành và đời sống đạo đức hơn”.
“Ngày phán xét, Chúa không hỏi ta đã đọc gì, nhưng hỏi ta đã làm gì; không xét tài ăn nói hùng biện, nhưng hỏi ta về đời sống đạo đức”.
“Ai nghĩ mình nhỏ, mới thật là lớn; ai coi mình là không sẽ đáng được vinh dự. Khôn ngoan thật là những ai xem của cải trần gian như rơm rác để chọn Chúa Kitô. Tuân theo ý Chúa, từ bỏ ý riêng mới thật là thông minh” (Gp I, 3,4).
THỨ TƯ 7/1
Sống là tế lễ mình liên lỉ; “không phải tôi sống mà Chúa Giêsu sống trong tôi” (Gl 2,19-20). Phaolô nói được vậy, vì tâm hồn bao la và tấm lòng quảng đại của ngài hằng bốc lửa mến Chúa yêu người liên lỉ. Tôi chỉ có ý định, nhưng việc làm không cân đối tí nào.
Xin cho con minh chứng bằng hành động tấm lòng con tha thiết mến Chúa. Không cần nói nhiều, con chính là tên ăn mày, như cha linh hướng thường gọi con như thế, do đó con ngửa tay cầu khẩn rằng: Ôi Giêsu Chúa con, Chúa giàu có và quảng đại, xin bố thí cho con.
THỨ NĂM 8/1
Hôm qua cha giáo sư về lịch sử Giáo Hội có khuyên một câu rất hay đặc biệt hợp cho tôi: đọc ít, ít thôi, nhưng đọc hẳn hoi. Đúng lắm, đọc ít mà kỹ. Kỳ học, tháng nghỉ, lúc nghĩa vụ quân sự, tôi đọc biết bao nhiêu sách báo sách thiêng liêng, hạnh các thánh, mà nhớ không bao nhiêu, hay chẳng nhớ gì cả.
Tôi ham hiểu, ham biết các tác giả danh tiếng, các tiến bộ khoa học về mọi mặt, đọc bên này, coi lẹ bên kia, cũng chẳng nhớ gì. Bình tĩnh! Đọc ít mà kỹ. “Cần tự chế tính ham biết quá độ, vì đó là lý do chia trí và thất vọng” (Gp I, 2,2).
THỨ SÁU 9/1
Những ngày này phải sống thật sốt sắng, đầy lửa, giống như những ngày của ba tháng mùa hè, mà lúc học quân sự, tân binh phải có những cuộc đi đường dài, nóng quá sức, mồ hôi ra như tắm. Hiện tôi là lính phục vụ Vua Giêsu, tôi phục vụ Giêsu trong những đồng bạn đang nằm bệnh xá. Mặt trời chói sáng là Chúa Giêsu tôi đã đón nhận khi rước lễ, tôi mang trong mình. Tôi sống nhưng không là tôi, nhưng chính Giêsu sống trong tôi. Giêsu là đại úy chỉ huy tôi, ước gì tôi cũng phục vụ Chúa quyết liệt đến thở hào hển và toát mồ hôi của tình yêu.
Chúa Nhật 11/1
Hôm nay tác giả sách Gương phúc cho tôi lời chỉ dẫn rất thích hợp với tình trạng của tôi: phải tỉnh thức cầu nguyện, đừng để thời giờ qua mà không làm việc chi. Nếu nên nói và cần nói, hãy nói những điều rất xây dựng, (Gp I, 10,2). Tôi phải rất chú ý, đừng để mất một giây để nói chuyện vô ích. Khi đã làm xong việc, sẽ bắt đầu làm việc khác ngay, không để khoảng trống nào. Khi cần phải nói, tôi tự ra một lề luật là không bao giờ nói tốt hay nói không tốt về mình, không đề cập đến hành vi cử chỉ của mình, ngoại trừ khi bị bắt buộc phải đáp lại câu hỏi của kẻ đối thoại.
Vả lại chỉ nên nói những chuyện tốt, với tinh thần đạo đức sâu xa, xứng hàng giáo sĩ.
THỨ BA 13/1
Chiều nay, giáp tám ngày sau lễ Hiển Linh, cả đại chủng viện đến đền thờ Thánh Sylvestre để dự nghi lễ bế mạc tuần Chín ngày kính Chúa Giêsu thơ nhi do đấng đáng kính Pallotti đề xướng. Hôm nay, tôi thấy đủ sắc áo của các vị giám mục thuộc các nghi lễ Công Giáo; thấy ảnh Chúa Giêsu sáng ngời giữa bánh thánh đặt trong máng cỏ. Bao nhiêu tư tưởng đã xâm nhập trí tôi, tâm hồn xúc động trước cảnh mục đồng và ba vua đến thờ lạy Chúa. Tôi đã nghĩ đến tiếng kêu của các Dân ngoại, của các xứ truyền giáo bao la, đến Hội thánh Công Giáo trên khắp hoàn cầu. Ôi Giêsu, ngôi sao của Chúa đã mọc lên khắp nơi, nhưng người nhận ra Chúa vẫn còn rất ít. Tiếng các Tông đồ đã vang dội khắp nơi nhưng nhiều kẻ bịt tai hoặc cố đánh át đi. Xưa các Vua vùng Tarsis và hải đảo mang của lễ về dâng, nay các vua hoàn cầu thờ ơ với Chúa; họ không nhận quyền của Chúa, và trắng trợn từ chối như Pharaô ngày xưa: “Tôi không biết Chúa nào cả, tôi không phục vụ ai cả” (Xh 4,2). Khiếp thật! Nhưng xin Chúa hãy giữ lời Chúa đã phán; “Vì Chúa đã chịu treo lên khỏi đất rồi, xin Chúa kéo mọi người về với Chúa. Xin ánh sáng Chúa đánh tan cảnh mờ mịt của ngoại giáo, xin sáng soi và tinh luyện ánh sáng giả dối của các lạc giáo. Ước gì muôn dân phục vụ, yêu mến và tuyên xưng Chúa là Chúa của họ. “Vì Chúa là vua uy quyền và vinh hiển muôn đời”.
THỨ SÁU 16/1
Càng đi sâu vào đường thánh thiện, tôi càng nhận thấy mình nghĩ sai và cách nên thánh không đúng với tôi. Khi làm việc chi, tôi cũng tự đem so với việc làm của một vị thánh mà tôi muốn bắt chước, như người muốn bắt chước ghi lại đủ các nét của một bức họa của Raphael chẳng hạn. Tôi cứ tự nhủ, trong việc này Thánh Luy đã làm sao, cho đến từng chi tiết nhỏ. Bởi tôi lầm tưởng mình có thể làm y như vậy nên khi thấy khuyết điểm là tôi mất bình tĩnh. Không phải vậy. Noi gương các thánh là ở nét đại cương thôi. Vì tôi không phải là Thánh Luy, vả lại đời sống, tính tình, điều kiện sống của tôi khác. Không thể gò bó mình trong một khuôn mẫu nhất định dù trọn lành đến đâu. Nhưng Chúa muốn tôi phải dùng chất bổ nơi nhân đức các thánh, tiêu hóa và biến đổi qua dòng máu mình, cho hợp với khả năng và điều kiện sinh sống của mình. Nếu Thánh Luy ở vào địa vị của tôi, dĩ nhiên ngài đã nên thánh theo lối khác với lối ngài đã đi.
Chúa Nhật 18/1
Hôm qua tại đền thờ Thánh Lôrensô tôi đã dự lễ an táng Đức Hồng Y Parocchi (1835 – 1903) . Biến cố ấy ghi sâu vào tâm trí tôi suốt ngày không sao quên được. Tâm hồn tôi đang có nhiều ý tưởng, đặc biệt tâm tình tôn trọng quí mến vị Hồng Y cao cả suốt một phần tư thế kỷ đã làm rạng danh Hồng Y đoàn, cả thế giới đều nhắc đến tên ngài. Trong lịch sử Giáo Hội ít gặp được vị Hồng Y như ngài. Nhắc đến tên Parocchi là những người tố cáo Giáo Hội là dốt nát, phải im hơi ngay; người vô đạo cũng phải cúi đầu nể phục ngài, người thông minh bác học cũng phải ngại ngùng dè dặt khi nói chuyện với ngài. Trí sắc sảo của ngài đi sâu vào các thứ khoa học: không nhà bác học nào đã không đến gặp ngài. Bởi tâm hồn ngài hết sức yêu CHÂN, THIỆN, MỸ, nên ngài là con người hăng say và bất khuất trong việc phục vụ Giáo Hội và Đức Thánh Cha. Thật ra, tôi cũng biết có dư luận phân vân đối với đường lối chính trị của ngài, nhưng tất cả đều phải công nhận là ngài tuyệt đối hy sinh, hăng say phục vụ Hội thánh và Đức Thánh Cha, dù rằng sự quảng đại của ngài bị thử thách nặng, mà bất cứ tâm hồn quảng đại nào cũng hay gặp phải. Có được sự thông minh và đức tính của ngài, thật thỏa mãn. Ngài chết khiến cho thế giới phải khóc, và kể như Hội thánh bị thua thiệt. Hôm qua, tôi thấy các nước trên thế giới đều có đại diện quanh quan tài, để tỏ lòng tri ân lần cuối cùng đối với vị đã chiếu tỏa ánh sáng quanh mình. Hồng Y, giám mục, bề trên các dòng, các nhà bác học danh tiếng, trong cũng như ngoài nước, linh mục, nam nữ tu sĩ, tín hữu, ngoại giao đoàn đều đưa ngài đến mộ, chưa bao giờ thấy một đám táng đông đến thế, và dân chúng vây quanh cầu nguyện đông vô kể.
Lời nguyện long trọng của Giáo Hội cầu cho người con quá cố được sớm về chốn vinh quang, và báo trước ngày sống lại khải hoàn, chưa bao giờ làm tôi xúc động mạnh như hôm ấy. Phải, ánh sáng hoàn toàn và vĩnh cửu phải đến với ngài, vì ngài đã là phản ảnh của Ánh sáng trường cửu đó; ngài đã tin, đã yêu, đã trông cậy, thì hẳn Chúa Kitô, Đấng phán xét công minh mọi hành vi của tín hữu sẽ phải ban cho ngài sự sống lại và sự sống vĩnh cửu trong Chúa.
Đám tang của Đức Hồng Y đã bất ngờ xen vào ngày tĩnh tâm thánh của tôi hôm qua, và đã giúp cho tôi lắm chất liệu để suy gẫm. Đối với tính tự ái và khoe khoang của tôi, thì dễ rút kết luận cụ thể. Dù sao, việc tĩnh tâm hôm qua được kể là thành công nhờ ơn Chúa. Tháng Giêng, tháng đầu tiên kể từ tĩnh tâm năm, nhờ ơn Chúa, đã sinh nhiều lợi ích cho tôi, dĩ nhiên còn lắm việc phải làm hay đúng hơn sẽ phải làm lại tất cả. Vì cho tới giờ này, tôi mới nhận định được trận địa và đường hướng để tiến. Đêm đã khuya tôi không còn giờ để giải thích rộng rãi hơn về chương trình hoạt động sắp tới. Tôi chỉ xin tóm lại trong hai câu.
Là, tôi bắt đầu lại bằng con số không, tất cả như chưa có gì. Tôi sẽ thực hành các nhân đức chính và các đức khác một cách hoàn bảo. Cẩn thận trong lời nói, không nói nhiều, không nảy lửa, vì sự cãi vã không đem lại kết quả gì (tôi phải hiểu điều tôi viết ra đây); lúc nói chuyện đừng nhắc đến tiếng TÔI nữa, như trên đời không còn tiếng TÔI. Phải hết sức lễ độ và tế nhị khi nói về kẻ khác. Bình thản, vui tính, dù tự ái có bị chạm; hết sức thực hiện hẳn hoi việc đang làm hic et nunc, ở đây và lúc này. Trên tất cả, hãy can đảm trong Chúa Kitô.
THỨ BA 20/1
Tới hôm nay nói chung chưa có gì xấu, ít ra là thế, để tỏ lòng biết ơn Chúa. Hai chuyện cần ghi tâm, là hoàn toàn bình tĩnh trong mọi sự, đặc biệt khi tôi lầm, khi làm việc đạo đức; đặc biệt cẩn thận đối với tiếng TÔI.
Hôm nay lễ Thánh Sebastianô, mai lễ Thánh Agnès: hai người trẻ, hai anh hùng, một người lính, một kẻ đồng trinh. Tôi sốt sắng kính nhớ và cầu nguyện hai vị, để sự can đảm hăng say của người chiến sĩ và sự trong trắng vẹn tuyền của thánh đồng trinh, thêm cho tôi sự anh dũng của chức tử đạo. “Hoan hô hai vị là những hồng phúc trong Chúa Kitô”.
THỨ NĂM 22/1
Ngoài kia, trời đang mưa, mưa như trút. Chúa ơi, xin cho hồn con đừng hỏng, vì dường như nó bị thấm nước. Phải canh chừng đôi kẽ hở, tuy nhỏ nhưng gây hại lớn. Đó có thể là: một đôi tiếng thừa, chút tự ái, đọc kinh trước và sau khi làm việc cách vội vàng. Coi chừng! hết đứa thứ nhất, đến thằng thứ hai, thứ ba…. Vì sau vài tiếng thừa, đọc kinh vội sẽ tới lúc nói chuyện dong dài, chia trí khi lần chuỗi, nguyện ngắm… Phải cẩn thận: “Dừng lại ngay ở bước đầu”. Ước gì người ta nói về tôi rằng: “Thác lũ không dập tắt được lửa yêu trong nó, sông sâu không khiến được nó chết chìm” (x. Dc 8,7).
Hôm nay đi viếng Thánh đường Chúa Giêsu, dự buổi bế mạc long trọng tam nhật kính Thánh Gia Thất. Ly dị, ôn dịch đang làm hại nước Ý, khiến các gia đình đua nhau chạy đến thánh đường của Ba Đấng cầu xin Chúa giữ gìn cho khỏi dịch ly dị này.
Khắp nước Ý đang cầu khẩn, không lẽ Chúa không nhậm lời. Tương lai ở trong tay Chúa, việc gì cũng sẽ làm sáng danh Chúa, do đó mà tôi yên tâm. Dù sao, cũng phải cầu nguyện luôn. Mấy hôm nay, êm đềm thay, khi nghĩ đến gia đình Nadarét, cùng một tâm tình, cầu nguyện và noi gương Ba Đấng: “Giêsu, Maria, Giuse, con quí mến Ba Đấng. Con sẽ sống, sẽ hy sinh, sẽ chết cho Ba Đấng”.
THỨ BA 27/1
Đặc biệt phải cẩn thận trong lời nói, nhất là trong những gì liên quan đến kẻ khác. Càng nói nhiều, nhất là trong việc liên quan đến kẻ khác, càng nguy hiểm, càng lỗi nhiều. Nhanh trí, phải rồi, nhưng phải tế nhị luôn. Giêsu ơi, “xin đoái nhìn con và động lòng trắc ẩn” (Tv 118,132).
THỨ NĂM 29/1
Hôm nay thật là ngày đại lễ. Suốt ngày tôi sống với Thánh Phanxicô Salêsiô mà tôi rất quí mến. Đây bộ mặt thật đẹp của con người, con người linh mục và giám mục! Sống được như ngài chắc phải làm Giáo hoàng. Êm đềm thay khi nghĩ đến ngài, đến nhân đức và giáo huấn của ngài. Tôi đã đọc hạnh tích ngài nhiều lần! Câu văn của ngài đi vào lòng tôi thật êm dịu! Theo gương ngài tôi cảm thấy sẵn sàng, khiêm nhường, hiền lành và bình tĩnh hơn! Chúa dạy tôi muốn sống một đời hữu ích, cần cố sống giống Thánh Phanxicô Salêsiô. Không có gì lạ thường trong hành vi cử chỉ, nhưng đặc biệt là cách làm những việc bình thường “làm những việc thông thường một cách không tầm thường”. Với tình yêu nồng nàn, cao cả đối với Chúa Giêsu và Hội thánh Chúa; tâm hồn tình tĩnh; hết sức dịu dàng với kẻ khác, tất cả chỉ có thế.
Ôi vị thánh khả ái! Trước mặt ngài con có lắm điều cần nói với ngài! Con yêu ngài tha thiết; lòng hằng tưởng nhớ, và mắt hằng nhìn về ngài! Ôi Thánh Phanxicô Salêsiô không cần nói, ngài biết tôi nghĩ gì, xin ngài thực hiện phần còn lại để tôi đi đến chỗ giống ngài .
THỨ BẢY 31/1
“Tôi rất quý trọng những việc rất nhỏ”. Một phút phung phí, một lời vô ích không đúng lúc, đủ khiến tâm hồn tôi nổi loạn hai mươi bốn tiếng. Kiêu ngạo đấy. Chua cay thật nhưng phải dùng ngay sự chua cay của tính tự cao làm bài học. Cha linh hướng bảo tôi phải tiến đến mức hoàn hảo luôn, để dẹp lòng Chúa. Khi đặt nguyên tắc như thế đó rồi, không còn gì có thể làm theo sở thích riêng mình. Giêsu, hãy nhìn sự yếu hèn của con; chỉ có Chúa nâng con lên được đến Chúa; con phó thác trong tay Chúa như một người đã chết. Xin Chúa cho con sự sống.
Chúa Nhật 1/2
Chính trong việc rất nhỏ, mà tôi được hưởng những niềm vui thanh tao, tế nhị chính xác. Cần cẩn thận, khi gặp điều trái ý, cần lướt qua cách sao thật êm dịu, đừng để ai thấy tôi đang chiến đấu với chính mình; tôi phải tự cảm thấy mình luôn luôn dễ thương dịu dàng, nụ cười tự nhiên luôn luôn trên môi, đặc biệt khi phải nỗ lực để kìm hãm sự nóng giận, nụ cười càng phải tự nhiên, càng vui hơn, càng nghiêm chỉnh hơn, nói tóm là, đức nhẫn nại phải là thứ nhân đức nhẹ nhàng tươi cười, không quá khắc khổ; bằng không nó sẽ làm hỏng mọi công đức. Ôi Giêsu hiền lành và khiêm nhượng thật trong lòng, xin cho lòng con giống Chúa.
THỨ HAI 2/2
Ý nghĩ mình có nghĩa vụ và bổn phận chính yếu phải nên thánh cần phải là mối ưu tư liên tục của tôi; ưu tư nhưng êm đềm, bình tĩnh, không khắt khe thô bạo. Cần nhớ như vậy, từ sáng sớm mới bừng thức dậy cho đến khi đêm về nhắm mắt ngủ. Thôi đừng làm như kiểu xưa nữa. Cần êm đềm và bình tĩnh, nhưng cương quyết và bất khuất. Đừng tự tôn, tự cao, nhưng làm những việc ấy trong sự hợp tác và liên lỉ trao đổi tình thương với Chúa Giêsu: «Đây là phận sự, là nỗi cực nhọc của con. Giêsu nhân ái, xin giúp con. Ôi Maria, Mẹ hãy tỏ ra là mẹ của con».
THỨ NĂM 5/2
Mai, thứ sáu đầu tháng, ngày quan trọng dâng kính Thánh Tâm. Tập trung hơn thường, hãm mình trong lời nói, rất sốt sắng: “Thánh Tâm đang cháy lửa yêu chúng con, hãy đốt lòng con cháy lửa mến Chúa.
THỨ SÁU 6/2
Mấy hôm rồi, mối lo nhất là học. Thật ra, vì kiêu ngạo. Vì tự nghĩ rằng muốn là vĩ nhân, phải là bác học thông minh thượng thặng. Đó là lối nghĩ trần tục; cần nghĩ lại cách khác. Vĩ nhân là người thực hiện hoàn toàn thánh ý Chúa một cách trọn hảo. Nếu Chúa muốn con đốt sách và làm thầy trợ tá hèn mọn, giúp các thứ việc vặt trong bất cứ nhà dòng nào; tuy tim rướm máu, nhưng con sẽ thực hiện và như thế là vĩ nhân. Vậy làm ơn đừng ngóc đầu lên cao quá. “Trong mọi sự, đừng thái quá!”.
Chúa Nhật 15/2
Mười ngày đứt đoạn không ghi nhật ký. Tại sao? tôi cũng không biết? Tại lỗi mình? Không lẽ! Không tại lỗi mình, nào có gì đáng trách? Nếu không do lỗi mình mà vẫn buồn, đó là dấu đang dính bén một việc gì đó không đúng lúc. Sự trọn hảo không ở chỗ ghi nhật ký, nhưng ở tại mến Chúa và hạ mình trước mặt Ngài.
Hôm nay không dám gọi là tĩnh tâm, nhưng là một ngày lắng đọng theo kiểu riêng của nó. Cả ngày chỉ nhớ được một điều là đang tĩnh tâm. Suốt ngày sống theo luật bề trên định là: vào nhà thờ, ra nhà chơi, giải trí, đi dạo, hết. Không nguyện ngắm hay suy nghĩ chuyện gì khác thường, cũng chẳng có việc đạo đức nào đặc biệt. “Lạy Chúa, Chúa thấy cả”. Lương tâm tôi ra sao? chắc chắn khác hơn một tháng về trước. Tôi chẳng biết nói sao! Đã tiến bộ chăng? Bề ngoài chẳng thấy gì. Chia trí nhiều, mấy ngày đầu cố gắng tập trung tỉ mỉ nhưng rồi đã phai nhạt dần; nơi này phí mười lăm phút, lúc khác lại phí mười lăm phút, cứ vậy. Thế mà vẫn yên tâm khi muốn thật sự làm một việc gì. Tôi chẳng thấy phương pháp nào hơn; tôi chẳng biết giải thích sự việc ra sao cả. Theo tôi , chỉ có thể là Chúa để tôi lâm cảnh thiếu sót vậy, để tôi khiêm nhường, nhận thấy sự yếu hèn của mình mà đến gần hơn với Trái Tim khả ái của Ngài, nguồn sống của tôi.
Vậy, Giêsu ơi, con phó thác cho Chúa toàn thân con với các lần chia trí, những hành động kiêu hãnh và tội lỗi của con. Chỉ thế thôi. Con không biết dốc lòng gì nữa cả. Con sẽ chỉ nhớ Chúa, đặc biệt trong những ngày ngoài đời tổ chức vui chơi nhộn nhịp. Con sẽ giữ bình tĩnh hết sức, và chuyên cần liên lỉ, dù nhiều thiếu sót, con sẽ luôn giữ đúng luật, và "Tạ ơn Chúa". "Ôi Chúa Giêsu, là nguồn cậy trông của tâm hồn khao khát Chúa, xin nhớ đến con!”.
THỨ TƯ 18/2
Luy Veuillot, nhà hiệp sĩ vĩ đại của Chúa Kitô đã nhận định: Con người không lúc nào cao cả hơn lúc họ quỳ gối. Thông minh chưa phải là tột điểm của sự cao cả và vinh quang, nhưng biết mình, biết sự hư vô của mình trước mặt Chúa mới thật cao cả; biết như thế tức là nhận thật rằng mình cần đến Chúa; thiếu Chúa, dù đã trèo đến tột đỉnh của những hạng người quyền quý nhất, ta vẫn rất bé mọn. Ôi Maria!
THỨ SÁU 20/2
Hôm nay là đại lễ, mừng ngân khánh ngày nhận chức Giáo hoàng của Đức Lêô XIII (1878-1903). Cả thế giới Công Giáo tụ về để kính mừng cuộc lễ đặc biệt mà suốt mười chín thế kỷ nay mới có được lần thứ hai (lần đầu với Đức Piô IX, 1846-1878). Giữa thế kỷ hoài nghi, đây là sự kiện khiến loài người thấy rõ Chúa toàn năng đang hiện diện giữa lòng Giáo Hội; một Giáo hoàng mà khi nhận chức người ta tưởng sắp chết, thế mà đã qua 5 đợt lễ năm năm và danh đã vang cùng thế giới: đang khi những kẻ bách hại Ngài đã phải ra đi xuống mồ, bởi họ lấy trứng chọi đá, họ vỡ sọ kiêu căng khi va vào ghế của Giáo hoàng, hết người này tới người khác, còn Đức Lêô XIII cứ tiếp tục sống, tuổi 93 mà vẫn còn thanh xuân diệu kỳ, để Ngài "tường thuật vinh quang Chúa và loan báo việc tay Chúa làm” (Tv 18,2). Qua những tràng pháo tay vô tận, đặc tính của người Lombardie, dâng kính vị Cha già khả kính, cũng như lời ca Te Deum uy hùng vang dội đền Thánh Phêrô, mọi người đều có cảm tưởng như lồng ngực vỡ ra vì sự phấn khích của muôn dân, đất trời rung chuyển vì sự nồng nhiệt của nhân loại, trong ngày hạnh phúc vui mừng từ lâu mong đợi. Tôi cũng hòa lời với muôn dân, chung lời cầu nguyện cho vị Giáo hoàng cao cả trong ngày hôm nay giữa đám dân chúng, nơi mồ Thánh Phêrô.
Ôi! Lêô! Lêô! Ước gì lời kính đơn hèn của con dội lên cõi trời để kéo phúc lành, sự hưng thịnh và chiến thắng cho công cuộc của Người, tuy tiếng hoan hô của dân chúng có át đi, con vẫn mong cho lời cầu chúc đơn hèn nhưng nồng cháy do trái tim trẻ trung này, tuy Người không biết nó nhưng nó rất yêu Người với mối tình con thảo, nó nguyện trung thành với Người trong tính keo sơn bất diệt với lòng hy sinh không hề nao núng.
Lêô! Nguyện xin Chúa gìn giữ ngài vì công ích của Giáo Hội và Tổ quốc, vì sự vinh quang của Chúa Kitô giữa muôn dân. Xin Chúa thổi vào con người, hầu như siêu hình của ngài, một luồng hơi mãnh liệt đầy sức sống của Thiên Chúa, để ngài mở rộng cho cõi lòng khao khát của chúng tôi, những chân trời tươi sáng của sự công bình và tình thương phúc âm; xin cho ngài tràn đầy hạnh phúc của đàn con trìu mến ngài, giữa lòng mộ mến đối với Tòa thánh và giữa những kết quả phong phú do hành động của Giáo Hội; xin Chúa cứu ngài khỏi tay địch thủ của ngài và cũng là kẻ thù của Chúa; xin Chúa hãy cho ngài xem thấy ít là một tia sáng của ngày huy hoàng, một ngày hòa bình trọng đại, ngày mà kẻ thắng như người bại giữa cuộc chiến của thời đại, sẽ ôm hôn nhau trong tình anh em để cùng ca khúc khải hoàn vì sự thật và tình thương đã thắng, và khi đó Lêô, Ngài là Cha, là Chủ, sẽ giơ tay chúc lành cho tất cả, «Ngài là Phêrô, Ngài Kitô”.
THỨ BA 24/2
Chiều nay chấm dứt những ngày hè nghỉ lễ theo truyền thống, hội hóa trang thật vui nhộn. Có hai sự kiện đáng lưu ý là: lễ Đức Mẹ là Nguồn cậy trông, và cuộc hành hương kính viếng Bảy Thánh Đường. Nghĩ đến Đức Maria thật êm đềm dịu dàng; nhìn lên ảnh Mẹ ở nơi nhà nguyện nhỏ của Đại chủng viện, bao nhiêu kỷ niệm thầm kín dính liền với ảnh thánh này! – còn việc kính viếng Bảy Thánh đường trong tinh thần thống hối, đã nhắc nhở cho tâm trí người thời nay, bao nhiêu gương cao cả của những người quá cố, các vị dạy chúng tôi thế nào là yêu Chúa Kitô cách chân thành. Cuộc hành hương đã làm cho lòng chúng tôi tràn ngập tình yêu lành thánh với những lời thề nguyền cụ thể; chúng tôi hợp lòng với các vị thánh danh tiếng, các ngài đã đi trước chúng tôi trên đường lữ hành đạo đức này, các ngài đã để lại cho chúng tôi những gương sáng ngời về mọi nhân đức của tín hữu, của linh mục, ở vào những thời đại không xa và không khác với thời đại của chúng tôi bao nhiêu; các ngài đã gây cho chúng tôi những tâm tình sống động về nhân đức, lòng đạo bất diệt và chân thành nhờ ơn Chúa.
Mấy hôm nay, những ngày náo động, những giờ giải trí đã qua; mai này bắt đầu học lại cách nghiêm chỉnh, làm những việc quan trọng hơn, lo việc đạo đức cách ân cần tập trung hơn. Chúa ban ơn cho tôi không chia trí trong những ngày nhiều thứ giải trí và vui nhộn này, có phần nào tôi lấy làm nhàm chán và cho đó là trò trẻ con. Hơn nữa, đối với giáo sĩ, những ngày này, thay vì gọi là vui nhộn, nên dùng một từ kém hơn, xứng với thực chất của chúng hơn.
Tạ ơn Chúa, năm nay là năm chót của những trò này, nhưng đêm nay thiên hạ vẫn tiếp tục những chuyện điên rồ và phạm đủ thứ tội, hết sức thô bỉ trong các trà đình tửu điếm, giả trang múa nhảy, từ những nhà điếm lan ra khắp các nẻo đường và công trường. Trái tim Chúa thêm bị xúc phạm. Ôi Chúa Giêsu, con đi ngủ nhưng lòng con xin hiệp nhất với những nỗi đau thương của Chúa, và nghĩ đến giờ Tử nạn đau đớn Chúa. Ước gì lòng nhiệt thành muốn yêu Chúa của con làm cho Chúa quên những sự xúc phạm quỉ quái của anh em con, để rồi mai này thứ tư Lễ Tro, mọi người sẽ nghe những lời trang trọng mời gọi họ dốc lòng sám hối; Giáo Hội sẽ nhắc cho mọi người nhớ mình là gì trước mặt Chúa, và ngày chết, ngày trọng đại chấm dứt cuộc đời, họ sẽ là gì: “Hỡi người, hãy nhớ mình là tro bụi, và sẽ trở về tro bụi” (x. St 3,19).
THỨ NĂM 26/2
Đã vào Muà Chay; phải nghiêm chỉnh, tiết độ, hãm mình, tập trung, cầu nguyện, và phải sống như thế trong những ngày này. Hơn nữa tôi đang dọn mình nhận chức phụ phó tế. Thánh Luy đã qua Mùa Chay cách nào? Ôi Giêsu, con xin hiệp với với Chúa đã chay tịnh và cầu nguyện bốn mươi ngày trong hoang mạc để chuẩn bị lên đường rao giảng. Xin cho con học với Chúa trong những ngày này, hầu đến mùa Phục sinh con tiến bước trên đường nhân đức, trong sự hòa hợp và tinh thần vui mừng với Chúa.
THỨ BA 3/3
Ngày khải hoàn. Hoan hô Đức Thánh Cha: hôm nay tại Đền Thánh Phêrô, chúng tôi như chìm đắm trong biển tình thương của những người đại diện cho toàn thế giới hội về đây để dâng lên Đức Giáo Hoàng. Trong Thánh Lễ long trọng, nơi mồ hai Thánh Tông đồ, con chỉ xin xác nhận lại tinh thần đức tin sống động và hăng nồng của con, những lời dốc quyết làm việc và nỗ lực để phục vụ Chúa Kitô, Giáo Hội và Đức Giáo Hoàng. Thưa Đức Thánh Cha, con kính chào Người, con hoàn toàn thuộc về Người.
Xin Người chúc lành để con được nên thánh, nên người con xứng đáng của Người.
THỨ BẢY 7/3
Không thể chấm dứt ngày hôm nay mà không ghi một tư tưởng về Thánh Tôma Aquinô, vị tiến sĩ thiên thần hiển vinh. Cao cả thay người tu sĩ đơn hèn; khôn ngoan thay vị đã cho tôi và các học viên một bài học cao cả: “Kính sợ Chúa là trường dạy sự khôn ngoan minh mẫn” (Cn 1,7). Lắm khi, vì ham học, việc đạo đức bị dẹp qua một bên, giờ dành cho việc này bị coi là vô bổ. Thánh Tôma trước khi là tiến sĩ của thời đại, đã là một thánh nhân; cũng vì là thánh nhân, ngài đã đạt được bậc cao của sự thông thái. Đang khi con học tác phẩm của ngài, xin cho con hiểu rõ sự thật này, là muốn thật nên người có giá trị về mọi phương diện, muốn đạt đến lý tưởng cách hoàn hảo, muốn là người hữu ích cho công cuộc của Chúa Kitô và của Giáo Hội, thì trước hết, con phải nên thánh bất cứ với giá nào.
THỨ TƯ 18/3
Thi cử, giúp bệnh nhân, kém sức khỏe, việc phong chức – đó là những lý do khiến tôi không ghi được hai hàng nhật ký.
Hôm nay tôi cố tĩnh tâm tháng. Mai lễ Thánh Giuse tôi sẽ có nhiều sự dốc lòng tốt hơn. Mấy hôm nay mệt, thiếu nghị lực, nặng nề, đứng hết muốn nổi; đau răng quá! “Lạy Chúa, Chúa thấy tinh thần thì chóng vánh mà xác thịt lại nặng nề“ (x. Mt 26,41).
THỨ NĂM 19/3
Nghĩ đến Thánh Giuse thật là êm đềm, dịu dàng, nhẹ nhàng và thoải mái. Trong cảnh mệt yếu hiện tại, con chỉ xin Người một việc: là được tinh thần sống nội tâm thực thụ, đặc biệt được ơn suy gẫm và rước lễ sốt sắng. Đó là những điều đã dốc lòng dịp tĩnh tâm, nhưng thực hiện là điều cần hơn, nhất là trong tình trạng hiện tại của đời sống nội tâm của con. Thánh Giuse hiển vinh, xin cầu cho con.
Chúa Nhật 22/3
Cẩn thận tránh tư tưởng vô ích, chia trí dong dài và nguy hiểm. Tôi luôn giữ lời Thánh Phaolô khuyên: “Hãy canh giữ mình và những gì con đọc; canh chừng chính mình và những gì mình dạy” (x. 1Tm 4,13.16). Đời sống tâm linh không có nghỉ hè. Sắp đến cuộc tĩnh tâm lớn nữa để xứng đáng nhận ơn Chúa: nhận chức thánh và sau đó, Chúa ơi, con có thuộc về Chúa chưa? Con bất xứng!
THỨ BA 24/3
Mai lễ trọng Truyền tin. Các chuông trên tháp nhà thờ trên thế giới sẽ vui vẻ lặp lại lời truyền tin Ave Maria đầu tiên thiên thần lặp lại với giọng dịu dàng, loài người cảm động đọc lại lời chào «Ave Maria».
Ôi Maria! Giữa bao lời dâng lên mừng Mẹ tốt lành, dịu hiền lành thánh, xin nghe tiếng con chào Mẹ: Ave Maria.
THỨ TƯ 25/3
“Và Ngôi Lời đã nhập thể” (Ga 1,14). Thật không lời nào long trọng bằng. Ngôi Lời mặc xác phàm: hạ mình sâu thẳm, tình yêu vô lượng. Mặc xác trong lòng trinh nữ: Cao cả thay, vinh dự thay cho Mẹ! và ngày kia biến cố tương tự sẽ do chính tôi làm trung gian, Ngôi Lời mặc xác phàm qua tay tôi, Ngài sẽ đến trong lòng tôi qua hình bánh rượu, Ngài là Đấng xưa đã tự hiến tế để cứu chuộc tôi và nhân loại. Thời giờ sắp đến, tôi còn nghĩ gì hơn? Có thế nào trí tôi không mãi mãi có tư tưởng này? Ôi Giêsu, Maria, hồn con thở than và cảm động.
THỨ BA 1/4
Chiều nay, một lần nữa khai mạc kỳ tĩnh tâm lớn để chịu chức thánh phụ phó tế. Công việc xưa nay tốt xấu thế nào, hôm nay hãy mở kỷ nguyên mới. Xin Chúa Giêsu một ơn, là được tập trung nhiều khi nguyện ngắm. Không lẽ Chúa từ chối? Con dâng những ngày tĩnh tâm cho Thánh Tâm bảo trợ. Xin Thánh Linh đến, đem ánh sáng hồng phúc chiếu soi trí khôn, đốt lòng con yêu nhân đức, rửa sạch vết nhơ, làm mềm lòng cứng cỏi, chữa lành vết thương của con. Ôi Maria, Trinh nữ đau khổ, Mẹ đã sinh con làm con trong cảnh kinh hoàng của đồi Calvê, xin hãy tỏ ra là mẹ của con: “Hãy tỏ ra Mẹ là Mẹ, nhờ Mẹ, Chúa chấp nhận lời con nguyện xin, chính Chúa đã chịu sinh ra vì con và Ngài đã chấp nhận làm con của Mẹ.
Xin Thánh Giuse cầu cho con được ơn biết tự chủ, Người đã làm gương cho con rất nhiều. Xin hai thánh Tông đồ cầu cho con được đức tin và lòng mến của hai đấng. Xin các vị bổn mạng khả ái, Thánh Philipphê Nêri, Inhaxicô Loyôla, Luy, Stanislas, Gioan Berchmans, Alệsơn tử đạo, Carôlô Bôrômêô cầu cho chúng tôi. Xin thiên thần bản mệnh giúp tôi tập trung trong những ngày sắp đến, xua mọi sự làm chia trí, có trật tự trong mọi việc.
Xin thiên thần soi sáng, giữ gìn, dẫn dắt, cai quản. Amen.
LỄ PHỤC SINH 12/4
“Đây là ngày Chúa đã làm ra, nào ta hãy vui mừng hoan hỷ” (Tv 117,23). Alleluia! Năm nay Chúa cho tôi hưởng một lễ Phục sinh thật sự an tĩnh. Hôm nay đánh dấu một giai đoạn mới của cuộc đời tôi. Với tuần chín ngày chuẩn bị, Chúa đã cho chúng tôi hưởng trước sự êm dịu tâm hồn, cho tôi nhận thấy cách cụ thể thế nào là “làm tôi Chúa tức là cai trị”. Là một tân phụ phó tế, vừa chính thức nhận chức trước triều thần thánh và Giáo Hội để phục vụ Chúa Kitô với tư cách thừa tác viên của Ngài. Hôm nay tôi vui say với sự tự do lành thánh do cái chết và sự sống lại hiển vinh của Ngài mang lại; được tự do khỏi những sự ràng buộc dưới đất, để nhẹ nhàng, nhanh nhẹn đi đến tột điểm của sự hy sinh với Chúa, vì Chúa.
Trước khi ngày đã từ lâu mơ ước và chờ đợi sắp qua đi, con kính cẩn mến yêu run rẩy sấp mình tạ ơn Chúa một lần nữa, và bao lâu còn sống con sẽ cảm tạ Chúa mãi, vì nỗi vui mừng Chúa đã đổ tràn ngập hồn con, vì vinh dự Chúa ban khi nhận con vào sổ người được tuyển chọn. Được sống lại với Chúa, được bao phủ bằng ánh sáng rực rỡ huy hoàng của tình yêu Thánh Tâm Chúa, trong ngày Chúa long trọng khải hoàn, xin cho con giữ được ơn thụ phong mà Chúa vừa ban cho con ngày qua được sống mãi; kể từ nay mỗi ngày con thật sự tiến “từng đức một cho đến ngày sung mãn khi vinh quang Chúa sẽ xuất hiện” (x. Tv 83,8 và 16,15).
THỨ BA 14/4
Nếu hằng ngày tôi không thấy Chúa Giêsu gần tôi như lúc tĩnh tâm hoặc chịu chức, tôi không nên bỡ ngỡ than van. Vì bao công việc bên ngoài như học hành, giải trí… chỉ gián tiếp hướng tôi về Chúa mà thôi. Phận sự của tôi là đừng để những việc kia làm chia trí. Ý tưởng làm vui lòng và yêu mến Chúa sẽ bao trùm mọi hành động của tôi. Năng kêu cầu Chúa và cách ăn ở đượm sức sống nội tâm.
Thánh Giuse tuy lao lực suốt ngày, nhưng tinh thần và tình yêu vẫn luôn hướng về Chúa Giêsu. Xin vị Thánh khả ái giúp tôi noi gương ngài.
THỨ NĂM 16/4
Lời nói có hoàn toàn, sự giao tế của tôi đối với anh em mới lành thánh. Sẽ rất cẩn thận về điểm này, không vì lý do gì để dễ dàng đề cập đến những điều không được đẹp nơi anh em. Trong ngày có lắm dịp để tự huấn luyện. Tôi sẽ dùng nó để đưa hồn tôi về cùng Chúa và thực tập đức khiêm nhường. Bao giờ tôi cũng phải công nhận anh em tốt hơn tôi, do đó đáng được vinh dự hơn. «Xin Giêsu nhân hậu cho canh phòng miệng tôi và đặt rào quanh tôi” (x. Tv 140,3).
Chúa Nhật 19/4
Tuần Phục sinh đã qua, tôi được vinh dự thực hành chức vụ Phụ Phó tế trong buổi lễ long trọng của tân linh mục Rossi tại đền Thánh Apollinaire. Đối với tôi, Phục sinh vẫn tiếp tục mãi trong sự sống lại của tâm hồn và trong sự tiến đức liên tục. Tôi không muốn xa Chúa. Lạy Chúa “xin ở lại cùng chúng con vì ngày đã sắp tàn” (Lc 24,29). Trong mọi việc thường ngày, tôi sẽ chú trọng hai việc: luôn hạ mình trong mọi sự, cố xem mình không đáng gì trước mặt Chúa và trước mặt anh em, tối cần, cần lắm. Điểm hai, khiêm nhường: tôi xin luôn đặt mình trước mặt Chúa Giêsu với Thánh Tâm sáng chói dưới hình bánh thánh. “Ôi Mẹ tốt lành, Thầy của đức khiêm nhường, xin làm cho con giống Mẹ”.
THỨ TƯ 22/4
Dưới mực bình thường, chỉ thấy lỗi và ưu phiền. Gặp điều trái ý, nhạy cảm hay những anh em không hạp tính với tôi, phải rất bình tĩnh chịu đựng, bằng không tôi sẽ mất công đức và không làm vui lòng Chúa. Tôi cố cho là tính tốt dù nơi họ có vẻ chẳng có gì tốt. Trên hết, tôi nghĩ rằng những tật xấu của tôi đã khiến anh em tôi phải hy sinh chịu đựng nhiều lắm rồi. Vậy phải khiêm nhường; khiêm nhường nhưng luôn đi đôi với nét mặt vui tươi hớn hở mãi. “Ôi Giêsu, xin làm cho con nên khiêm nhường”.
Chúa Nhật 26/4
Chúa Nhật thứ hai sau Phục sinh, gia đình Đại chủng viện mừng lễ ba vị thánh trẻ (Florentin, Socius và Victorin) mà di hài được giữ nơi bàn thờ chính. Lễ gia đình sinh nhiều ích cho tâm hồn. Nơi Rôma, đất còn đỏ thấm màu máu của các vị tử đạo, kính nhớ đức tin và lòng mến Chúa của các đấng là sự thường tình; nhưng đối với ba vị thánh trẻ có mối liên quan đặc biệt với chúng tôi. Vì đây là ba chú bé trai, tươi trắng như ba đóa hoa huệ. Đang giữa mùa xuân của cuộc đời, lưỡi gươm lý hình đã cắt đi mau quá! “Trước mắt người đời, họ như đã chết, nhưng thật sự họ đang sống trong an bình” (Kn 32,3). Chúng tôi chỉ biết ba vị đã sống và đã chết vì Chúa Kitô. Chúa biết rõ tên và các đức tính của ba vị đã được ghi vào sổ hằng sống, triều thiên sáng chói nơi trán, với niềm vui khôn tả, danh lưu muôn thuở. Xin ba vị thánh trẻ quí yêu, cầu cho tôi được sống trọn bóng tối, dù chịu khinh dể, dù bị đời lãng quên, tôi vẫn muốn được đổ máu vì yêu Chúa Kitô, để ngày kia vinh quang, tôi được vui mừng sum họp cùng ba vị bên cạnh Chiên Con khắp nơi (x. Kh 14,4).
THỨ BA 28/4
Sau các thánh tử đạo, đến vị thánh hiển tu, Phaolô Thánh Giá. Với tinh thần tử đạo của đồi Calvê, ngài đã muốn mang lấy thập giá vào tên mình với mọi dấu vết. Hôm nay tôi đến viếng di hài vinh hiển của ngài hầu như còn nguyện vẹn, nơi đền thờ khả ái trên đồi Caelius, nơi an nghỉ của hai vị tử đạo Gioan và Phaolô anh hùng bất khuất, cạnh hí trường Côlisê còn đỏ thắm tử đạo. Tôi đã xin ngài cầu cho tôi được ơn yêu Chúa Giêsu Kitô và sự thương khó Chúa cách thực thụ, và mau mắn sống đời hy sinh. Ôi! bao nhiêu tâm hồn đã biết đổ máu, hoặc nếu không may mắn gặp dịp tử đạo, các tâm hồn này cũng biết cách để hiến tế mạng sống mình cho tình yêu Chúa; còn tôi, tôi ngại sự hãm mình nhỏ mọn để tiến đức, để cứu các linh hồn! Nhục nhã quá, tên rất tội lỗi đang đứng trước bao nhiêu gương mặt xán lạn, vì yêu Giêsu, dám chịu nhục hình hoặc làm việc việc liên lỉ cho danh Chúa cả sáng. Nếu ngay từ giờ, tôi không quen chịu sự bắt bớ hay chịu đau khổ ngoài thể xác hoặc trong tinh thần, tôi sẽ không mong gì làm được vị thánh, không thể nên người hữu ích cho vườn nho Chúa. Ôi Giêsu Cứu Thế, xin vì lời cầu bầu của vị hiển tu đã noi gương Chúa cách xán lạn, xin ban cho con nhiều nhẫn nại, vui lòng giữa đau buồn, hết sức khao khát được chịu đôi sự khó vì Chúa vì yêu Chúa: “vì một khi cùng chịu đau khổ với Ngài, chúng ta sẽ cùng được hưởng vinh quang với Ngài” (Rm 8,17).
THỨ TƯ 29/4
Mấy hôm nay các giới chức Rôma ngoài đời háo hức đón mừng Vua Edouard VII của Anh quốc. Cờ xí, hoa đèn, nhà hai bên vệ đường trang trí màu mè, xiêm y rực rỡ lòe lẹt, lính tráng, duyệt binh, tiếp rước, dân chúng hoan hô, đám dân mà mai này, nếu cần sẽ sẵn sàng reo hò đả đảo: ngựa xe như nước, áo quần như nêm, rầm rộ, ồn ào, huyên náo, điên cuồng. Dân chúng tạm quên những lo âu cấp bách nhất; cả những bậc tai mắt, những nhân vật nghiêm túc nhất trong xã hội cũng bị cuốn theo cái mới, gây nên một sự xôn xao ồn ào gần như khắp chốn. Để đón ai? Đón một người phàm, mà có khi tâm hồn còn kém xa những người hèn mọn đang bị xã hội và số phận lãng quên; đón tiếp một người cũng yếu hèn, mà mới đây, ngay hôm sắp đội vương miện, ngày quan trọng mà các vị cao cấp nhất châu Âu đang ngóng chờ, thì bỗng dưng ngã bệnh nặng bất ngờ khiến cả thế giới cảm thương và mất hứng và nếu ngày mai lại lâm trọng bệnh, thì chỉ vài phút đủ đi vào cõi chết và sẽ bị quên lãng . Con người này có nhiều uy quyền, làm vua một nước lớn nhất thế giới, ông đáng được thiên hạ tôn trọng kính nể.
Thiên hạ ồn ào quanh con người này, vì ông ta phục sức lộng lẫy, với đoàn tùy tùng sang trọng. Người đời chỉ cần sang và đẹp. Họ có biết đâu từ đỉnh đồi Monte Maria có ai nghe được gì, thấy được gì những chuyện đang diễn ra dưới phố. Đang lúc đó Thiên Chúa nghe thấy mọi sự, và trước nhan Ngài mai này mọi kẻ đang sống ở đời kể cả con người sang cả này chỉ sẽ chỉ còn là một nhúm bụi; Thiên Chúa sẽ phán xét họ, còn họ thì sẽ bị hạ xuống đất đen, bị nghiền nát thành hư không. Ôi! Thế gian nhận định cách đần độn và xét đoán cách mù quáng. Trang phục rực rỡ, chòm lông trên mũ phất phới bay làm cho lòng người ngây ngất, nào ai nghĩ đến Chúa, nếu có ai nghĩ tới là để xúc phạm thôi; những con người phải sống nghiêm túc mô phạm cũng bị cuốn theo và quẫn trí như bao người.
Chính mắt tôi cũng thấy ông ta và đoàn người huyên náo, nhưng lại cảm thấy chán và tâm hồn kém vui. Đoàn tùy tùng sang trọng nhà vua đi thoáng qua càng làm cho tôi nhớ lại rõ ràng câu “vinh quang thế gian chóng qua thế đó” và câu “hư vô, ôi là hư vô và mọi sự đều hư vô”.
Nhưng con người này, dù là ly giáo, lại làm ích cho dân Rôma. Ông đã làm gì? Ông đã vượt trên mọi tinh thần chống đối giáo sĩ trong cũng như ngoài nước trên thế giới, ông ở tột đỉnh vinh dự, nhưng ông khiêm nhường đích thân đến chào một con người khác, một cụ già đã và đang bị xúc phạm, nhưng ông lại nhìn nhận ngài ở trên mình, vì ngài là đại diện Chúa Kitô.
Và biến cố hôm nay rất long trọng đã ghi lại trang sử uy hùng của lịch sử giáo triều Rôma: sự việc vị vua của một Anh quốc bỏ đạo và bách hại Giáo Hội từ ba thế kỷ qua, nay tự động đích thân đến triều yết vị Giáo hoàng già nua, đang tự giam mình trong điện Vatican.
Đây là dấu chỉ của thời đại mới mẻ và xán lạn đang chiếu soi ở Vatican sau một đêm giông tố dài vô tận, các dân đang trở về, tuy chậm, nhưng quyết liệt và thiết thực về với Cha chung đã từ lâu khóc chờ đứa con điên dại, Chúa Kitô đang chịu đóng đinh nơi Đức Thánh Cha, một lần nữa đang kéo mọi người trở về với mình.
Do đó, với cuộc thăm viếng của vua Edouard, tôi thêm xác tín về sự hư vô của trần gian náo nhiệt, nhưng nó lại khiến lòng tôi dâng lời cảm tạ Chúa là Đấng giữ chìa khóa lòng người, đã biết uốn nắn mưu mô chính trị thành phương tiện để làm rạng danh Chúa và Giáo Hội của Ngài.
THỨ NĂM 30/4
Từ cái thực chất hư vô của trần gian, tôi nghĩ đến cái vinh quang Thiên đàng, từ sự huy hoàng hão huyền của những sang trọng trần thế, tôi nghĩ đến sự sáng láng trong lành của nhân đức. Phải, hôm nay ngày lễ Thánh Catarina Sienna, thật êm đềm khi nghĩ đến một con người bị ruồng bỏ khinh chê, đã đủ khả năng để hành động quyết liệt có lợi cho Giáo Hội. Câu: “Chúa dùng điều người đời khinh rẻ để làm thất đảm kẻ uy quyền” áp dụng cho Thánh Catarina thật xứng hợp.
Ngài chỉ muốn sống khiêm nhường, ẩn dật, âm thầm yêu Chúa, lại được Chúa chọn để đem lại hòa bình cho Giáo Hội và mời Đức Thánh Cha về Rôma. Cạnh bên bà, hỏi rằng những kẻ khôn ngoan, uy quyền, sang cả ở đâu? Đây bài học thấm thía cho tính tự cao của tôi, đồng thời thêm tin tưởng nơi Chúa, Đấng làm nên mọi sự, bổ túc những gì tôi thiếu sót để làm cho tôi thật sự cao cả trước mặt Chúa và mọi người.
THỨ SÁU 1/5
Vạn tuế Mẹ Maria!
Hôm nay, ngày lao động quốc tế, kẻ đã bị bóc lột lại gặp bọn mỵ dân, chúng hô hào xúi giục đoàn người thiếu suy nghĩ chạy theo những giấc mộng, có vẻ chính đáng, nhưng không sao thực hiện, vừa méo mó lạc hướng vừa phàm tục.
Cùng lúc đại chúng tín hữu đang khai mạc tháng Năm, kính Mẹ của Ngôi Lời Nhập Thể, vua hòa bình. Quây quần quanh bàn thờ Mẹ, những kẻ chưa có tinh thần đức tin và đạo đức cũng được ơn phúc và sự êm đềm của sự tôn sùng Mẹ. Với tình con thảo, con đến dâng mình dưới chân Mẹ, đặc biệt trong tháng này, xin hiến thân và mọi hành động để xin được ơn mến Chúa Giêsu ngày càng nồng cháy hơn.
Thêm nhiều lời nguyện tắt để giữ trí lòng tưởng nhớ và quí yêu Mẹ. Dâng hoa, dâng lời chúc tụng, việc đạo đức để xin Mẹ phù trợ là điều làm vui lòng Mẹ. Việc làm vui lòng Mẹ rất khả ái là tháng này tôi sẽ nỗ lực, liên tục nhưng không căng thẳng, để làm mọi việc thường ngày theo luật một cách trọn hảo; bình tĩnh vui tươi, không cau có, không bao giờ mỏi mệt với chính mình.
Ôi Maria, chính Mẹ đã sinh con ra, xin cho tâm hồn, tư tưởng và hành động cua con hằng noi theo Mẹ.
THỨ HAI 4/5
Đặc biệt, phải xa những gì không giúp tôi sống nội tâm. Nước vào theo kẽ hở làm chìm ghe. Mỗi lần chia trí là sức sống nội tâm mất đi một ít. Cần quan sát tất cả, đặc biệt việc nhỏ. “Ôi Maria, Mẹ thật đạo hạnh, xin tập trung tư tưởng con lại”.
THỨ SÁU 8/5
Những cuộc vui liên tục mừng vua Guillaume (Đức quốc) làm tôi bị chia trí. Cuộc duyệt binh cực kỳ long trọng làm chóa mắt tôi, khiến phải chia trí. Biến cố bất thường, vô cùng quan trọng, dấu chỉ của Chúa Quan phòng làm vinh quang ngôi Giáo hoàng. Vị hoàng đế Tin lành Đức quốc sau nhiều phen chống đối, nay long trọng bước lên các bậc cấp điện Vatican, với sự rực rỡ chưa từng thấy, và ông khiêm tốn đến với Đức Thánh Cha. Biến cố này khích động lòng tuổi xuân thêm vui vẻ, hân hoan tin tưởng, thay vì làm chia trí, sẽ làm cho tâm trí chúng tôi quan niệm cách cao đẹp hơn về Chúa, về Đức Kitô, vua thật của Giáo Hội và của muôn đời, sẽ đốt lòng chúng tôi nên thật nồng nàn yêu Chúa và Giáo Hội.
Vị hoàng đế đã được hoan nghênh tại Rôma, phải mà ông không lạc đạo, ông đã là Charlemagne ủng hộ Đức Giáo Hoàng, nay ông ta đã về đến quê nhà, rồi đâu lại hoàn đó.
Phần tôi, về lại với Chúa Kitô và Maria, thấy mình rất cần hai Đấng. Sau cuộc lễ trong người lại thấy trống rỗng, nhưng quyết liệt muốn tiến đức.
THỨ SÁU 15/5
Trong tháng kính Mẹ, mọi việc khá hơn. Tâm hồn êm đềm, chốc chốc lại tưởng nhớ đến Chúa Giêsu và Mẹ Maria. Hôm nay tôi có được mười lăm phút êm đẹp nơi đền Thánh Gioakim, mà thế giới đã xây cất ở Castelgondolfo, tặng Đức Lêô XIII.
Trong lúc đó vô số chiến sĩ Công Giáo, hằng vạn vạn tuổi trẻ đầy nhiệt huyết khắp đô thị nước Ý và Âu châu đang hân hoan kỷ niệm thông điệp Rerum novarum (Những vấn đề mới) do vị Giáo hoàng của anh em thợ thuyền ban hành, đồng thời ăn mừng nền dân chủ Kitô giáo. Vì tôi chưa được sửa soạn cho việc tông đồ, nên chỉ xin ghi lại biến cố quan trọng này và xin chung lời hăng say nồng nàn chúc tụng tư tưởng cao cả của Đức Thánh Cha, đồng thời đi sát với Chúa Kitô hơn bằng tư tưởng và lời cầu nguyện. Tôi đã sốt sắng đọc kinh trước Thánh Thể, là bánh thật từ trời ban sự sống thật cho nhân gian: tôi đã cầu nguyện trước bức ảnh tinh tuyền của Mẹ Vô nhiễm nơi nhà nguyện đẹp và đầy hoa của tân quốc gia Bắc Mỹ, và trước bức họa sao lại ảnh Thánh Tâm ở Montmartre do nước Pháp đạo đức và sám hối dâng kính. Đẹp lắm! Hình Chúa Giêsu đang ngồi trên ngai báu, có thiên thần các thánh vây quanh tôn thờ.
Vấn đề xã hội là then chốt đối với cuộc sống vật chất và tinh thần, nghĩ đến các tinh thần bị giao động, những người nghèo đang than van, việc truyền giáo hăng say nhưng gian khổ giữa thất bại và thành công, vấn đề đáng tôi chú ý, dấn thân, làm việc và thề quyết. Đặc biệt tôi ngắm nhìn bức họa, Giêsu như mặt trời đang lên trên mặt biển cả bao la, mặt Chúa bĩnh tĩnh dịu dàng, đôi tay mở rộng, từ trái tim một luồng sáng bao phủ và xâm nhập tất cả. Ôi Giêsu, Chúa đã giải đáp tất cả mọi vấn đề: “Chúa Kitô là câu giải đáp cho mọi vấn đề”, con tin tưởng và chờ đợi ở nơi Chúa.
Ôi Giêsu, hãy nhận lại địa vị của Chúa giữa xã hội, trong gia đình, trong tâm trí, xin vua hòa bình hãy ngự trị. Xin chiếu đức tin và đức mến của Thánh Tâm rất dịu dàng vào các tâm hồn đang mưu ích cho dân và cho người nghèo. Xin cho họ tinh thần của Chúa, tinh thần kỉ luật, trật tự, hòa dịu, và xin giữ mãi ngọn lửa hăng hái trong lòng họ.
Ôi Giêsu, nhờ ơn Chúa nếu con làm được chút gì ích lợi, này con sẵn sàng gia nhập hàng ngũ người chiến sĩ. Xin cho con được chuẩn bị thật kỹ càng, sâu sắc, vững chắc với kết quả tốt nơi trường của Chúa, vì kẻ lạc hướng không thiếu chi. Mong mau đến ngày mà chúng con thấy Chúa lấy lại địa vị giữa xã hội, mọi người ăn mừng, công kênh Chúa lên vai, xin ngày ấy đến thật mau.
THỨ HAI 26/5
Mấy hôm bận việc quá, mất cả giờ rảnh, phần lo nhà thương, phần học hành. Nhưng “không có gì quá”. Cần “biết và biết rõ hơn”, nhưng “vừa phải” (x. Rôma 12,3), và hơn nữa “định giờ cho mỗi việc” (x. Gv 3,1).
Tháng Đức Mẹ sắp qua, nhưng bó hoa của con chưa lớn và chưa đẹp mấy. Con khốn khổ bởi Mẹ, con là con của Mẹ, Mẹ hãy nhìn lòng con.
Hôm nay lễ Thánh Philippê Nêri. Cả ngày nhớ đến ngài, thật là một kỷ niệm êm đềm. Lễ trọng, từ trên gác đờn, tôi thấy rất rõ, thưởng thức nhạc của Capocci. Sau đó đi viếng các nơi ngài đã ở xưa, kể cả các cơ sở Thánh Jérôme Bác ái. Tôi đã sốt sắng viếng và cầu nguyện nơi mộ của ngài. Tiếc vì thiếu giờ, thiếu khả năng để ghi lại những gì muốn ghi, nhưng lòng tôi dào dạt tư tưởng về ngài. Ngài là một trong những vị thánh bảo trợ thân yêu, tên của của ngài đi liền với lịch sử thầm kín của đời tôi. Tôi yêu ngài đặc biệt và tin tưởng ngài rất nhiều.
Thánh Philippê, ngài hiểu tôi, không cần tôi nói ra. Bao nhiêu năm qua, tôi giống ngài đến đâu? Xin cho tôi hiểu những nguyên tắc đích thật của trường tu đức của ngài, để tôi luyện tinh thần và thực hiện điều ngài dạy: khiêm nhường và yêu mến. Nghiêm chỉnh và vui vẻ cách trong trắng và lành thánh, phấn khởi để tra tay vào việc lớn.
Đang tuấn chín ngày kính Chúa Thánh Thần và cũng kính ngài nữa. Con năng nhớ và xin ngài chuẩn bị tâm hồn con, tim con lạnh lùng xin được đặt kề bên tim ngài nóng sốt nhờ ngọn lửa Chúa Thánh Linh. “Xin cho lòng con nồng cháy”.
THỨ SÁU 20/7
Bận việc nhà thương, thi cử, không còn chút thời giờ nào để ghi nhật ký, dù đôi dòng, cách nay hằng tháng.
Nhiều lễ trọng, nhiều ngày đáng nhớ, kể cả lễ Thánh Tâm cũng không được ghi lại tư tưởng nào. Tôi không buồn, mà còn sẵn sàng nếu ngày nào đó, những trang nhật ký này làm cớ cho tôi tự cao tự đại, tôi sẽ ném nó vào lửa ngay.