1. Mỹ công bố gói viện trợ 2 tỷ USD cho Ukraine. Bộ trưởng quốc phòng cam kết cam kết lâu dài
Hoa Kỳ đã công bố gói viện trợ trị giá 2 tỷ đô la cho Ukraine khi Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin tuyên bố rằng Hoa Kỳ sẽ sát cánh cùng Ukraine “cho đến chừng nào còn có thể.”
Gói viện trợ bao gồm nhiều đạn hơn cho các bệ phóng hỏa tiễn HIMARS, cũng như các máy bay không người lái và thiết bị chống máy bay không người lái khác nhau. Nga đã sử dụng máy bay không người lái của Iran để tấn công vào cơ sở hạ tầng dân sự của Ukraine, đôi khi làm mất điện ở các khu vực khác nhau của đất nước.
Không giống như các gói rút vốn rút thiết bị quân sự trực tiếp từ kho dự trữ của Hoa Kỳ, khoản viện trợ này thuộc Sáng kiến Hỗ trợ An ninh Ukraine, tổ chức ký hợp đồng với ngành công nghiệp quân sự để mua thiết bị. Viện trợ không đến Ukraine một cách nhanh chóng, nhưng nó là một phần của cam kết lâu dài nhằm tiếp tục cung cấp cho Ukraine các nguồn cung cấp sát thương và không sát thương.
Khi chiến tranh chạm mốc một năm, Austin gọi cuộc xâm lược của Nga là “mối nguy hiểm cấp bách nhất đối với an ninh Âu Châu kể từ khi kết thúc Thế chiến thứ hai”.
Austin thừa nhận những thách thức phía trước đối với Ukraine khi đối mặt với các cuộc oanh tạc thường xuyên của Nga, nhưng ông cam kết rằng Mỹ và liên minh các đồng minh thuộc Nhóm Liên lạc Quốc phòng Ukraine sẽ tiếp tục cung cấp cho Kyiv các công cụ và vũ khí cần thiết cho cuộc chiến.
Thời điểm khó khăn có thể còn ở phía trước, nhưng chúng ta hãy giữ tinh thần tỉnh táo về những gì đang bị đe dọa ở Ukraine. Và chúng ta hãy đoàn kết trong mục đích và trong hành động—và kiên định với cam kết của mình để bảo đảm rằng một thế giới có luật lệ và quyền không bị thay thế bởi một thế giới chuyên chế và hỗn loạn,” Austin nói trong một tuyên bố hôm thứ Sáu.
2. Người gian mắc nạn: Quân Nga kéo đến vũ khí tàn bạo nhất của họ, bị nổ tung vì những vũ khí ấy.
Theo bản cập nhật tình báo quốc phòng của Bộ Quốc phòng Vương Quốc Anh được công bố hôm 23 tháng Hai, Đại tướng Rustam Muradov, chỉ huy Cụm lực lượng phía Đông của Nga, có thể sẽ chịu áp lực mạnh mẽ phải cải thiện kết quả ở Vuhledar sau những chỉ trích gay gắt từ cộng đồng những người theo chủ nghĩa dân tộc Nga. Để đạt được chiến thắng, Đại tướng Muradov đã dùng tới các loại vũ khí tàn bạo nhất chỉ sau vũ khí hạt nhân. Nhưng kết quả ra sao?
Ký giả David Axe của tờ Forbes có trụ sở ở New Jersey, Hoa Kỳ có bài tường trình nhan đề “When Russian Troops Got Stuck In a Minefield Near Vuhledar, They Deployed A ‘Flamethrower’ Rocket Launcher. The Ukrainians Blew It Up.”, nghĩa là “Khi quân đội Nga mắc kẹt trong một bãi mìn gần Vuhledar, họ đã triển khai một bệ phóng hỏa tiễn 'Súng phun lửa'. Người Ukraine đã thổi bay nó.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân
Với mong muốn chọc thủng tuyến phòng thủ của Ukraine xung quanh Vuhledar, một cứ điểm chính ở vùng Donbas, miền đông Ukraine, quân đội Nga đã triển khai ít nhất một trong những bệ phóng hỏa tiễn nhiệt áp TOS-1A quý giá của mình.
Người Ukraine đã cho nổ tung nó. Đáng kể. TOS-1A là một tổ hợp gồm 24 quả hỏa tiễn “phun lửa” 220 ly được gắn trên khung gầm xe tăng. Đánh trúng TOS-1A, nó có khả năng phát nổ thành một quả cầu lửa cuồn cuộn và phân tán ngọn lửa và các bộ phận hỏa tiễn theo mọi hướng.
Đó chính xác là những gì đã xảy ra khi Lữ đoàn cơ giới số 72 của quân đội Ukraine tấn công một TOS-1A bên ngoài Vuhledar. Các camera của Ukraine ghi lại từ trên trời và từ mặt đất, bệ phóng của Nga nổ tung như một quả pháo hoa khổng lồ.
Việc Lữ đoàn cơ giới hóa 72 phá hủy TOS-1A có thể đã cản trở một cuộc tấn công khác của Nga vào Vuhledar, một thị trấn có dân số trước chiến tranh chỉ 14.000 người, nằm cách Pavlivka do Nga kiểm soát vài dặm về phía bắc, cách Donetsk 25 dặm về phía tây nam, trong vùng Donbas.
Cùng với Bakhmut và các thị trấn gần Kreminna bị Nga tạm chiếm, Vuhledar là một trong những mục tiêu chính của cuộc tấn công mùa đông đang diễn ra của Nga. Không có cuộc tấn công nào đạt được nhiều tiến bộ, nhưng cuộc tấn công vào Vuhledar có thể là thảm họa nhất đối với người Nga.
Chỉ trong một ngày hỗn loạn, đẫm máu hai tuần trước, người Nga đã mất ít nhất 31 xe tăng và xe bọc thép xung quanh Vuhledar. Tổn thất của họ chỉ sâu sắc hơn trong những ngày tiếp theo. Người Nga đã triển khai ít nhất ba lữ đoàn xung quanh Vuhledar, và có vẻ như hai trong số đó—Lữ đoàn Thủy Quân Lục Chiến 40 và 155—đang trên bờ vực chiến đấu không hiệu quả. Các bloggers quân sự Nga đi xa tới mức cho rằng Lữ đoàn Thủy Quân Lục Chiến 155 đã ngừng tồn tại sau khi Bộ Tư Lệnh bị quân Ukraine bắt sống.
Mìn Ukraine - được chôn dọc theo các lối tiếp cận chính tới Vuhledar và cũng được rải từ trên cao bởi các loại đạn pháo đặc biệt do Mỹ sản xuất - đã gây ra nhiều thương vong.
Nhưng đối với người Nga, chỉ băng qua bãi mìn thôi là chưa đủ. Ở phía xa của bãi mìn này, người Ukraine đã đào công sự và xây dựng boong-ke. Nếu người Nga đang hành động hợp lý, thì đó là những công sự mà TOS-1A đã tấn công vào hoặc trước Ngày lễ tình nhân.
Đạn nhiệt áp như hỏa lực TOS-1A có sức tàn phá đặc biệt. Chúng lao vào mục tiêu và phát tán hơi nhiên liệu trước khi phát nổ. Vụ nổ đốt cháy nhiên liệu và tạo ra sóng áp suất mạnh gấp đôi so với đạn pháo thông thường.
Lester Grau và Timothy Smith giải thích trong một bài báo năm 2000 trên Công báo Thủy quân lục chiến: “Một chất nổ nhiên liệu-không khí có thể có tác dụng như một vũ khí hạt nhân chiến thuật mà không có bức xạ dư chấn”.
Bom Nhiệt Áp đặc biệt phù hợp để phá vỡ các công sự. Grau và Smith cho biết thêm: “Vì hỗn hợp nhiên liệu-không khí dễ dàng chảy vào bất kỳ lỗ hổng nào, nên các đặc điểm địa hình tự nhiên cũng như các công sự tại hiện trường không được hàn kín (các vị trí, rãnh có mái che, boongke) đều không bảo vệ được tác động của chất nổ nhiên liệu-không khí”.
“Nếu một luồng không khí-nhiên liệu được bắn vào bên trong một tòa nhà hoặc boong-ke, thì đám mây sẽ được tích tụ lại và điều này sẽ khuếch đại sự phá hủy các bộ phận chịu tải của cấu trúc.”
Người Nga đã triển khai TOS-1—là tiền thân của TOS-1A hiện tại với 30 hỏa tiễn thay vì 24—trong trận chiến ở Thung lũng Panjshir đầy thách thức của Afghanistan vào những năm 1980 và được báo cáo một lần nữa ở Chechnya vào năm 2000, cả hai lần đều tàn phá nặng nề.
Sau đó, quân đội Nga, Syria và Iraq đã sử dụng TOS-1A để chống lại phiến quân và các chiến binh ISIS. Azerbaijan rõ ràng đã triển khai TOS-1A trong chiến dịch đẫm máu ngắn ngủi chống lại Armenia vào năm 2020.
Đối với cuộc chiến hiện tại, người Nga dường như đã triển khai tới Ukraine phần lớn trong số khoảng 50 chiếc TOS-1A của họ. Người Ukraine đã phá hủy ít nhất một trong số các bệ phóng 45 tấn này và bắt tại mặt trận 4 bệ phóng khác.
Không rõ chính xác có bao nhiêu TOS-1A mà người Nga còn lại. Bất chấp điều đó, họ sẵn sàng mạo hiểm ít nhất một trong những phương tiện quý giá để leo thang tấn công Vuhledar. TOS-1A có thể tốn tới 7 triệu đô la để chế tạo.
Sau khi mất rất nhiều xe tăng và phương tiện chiến đấu và có khả năng hàng trăm binh sĩ đang cố gắng vượt qua bãi mìn đó và phá vỡ tuyến phòng thủ của Ukraine xung quanh Vuhledar, người Nga rõ ràng đang trở nên tuyệt vọng. Và có thể hơi cẩu thả.
TOS-1A là một vũ khí mạnh mẽ, nhưng lại dễ bị tấn công. Hỏa tiễn cồng kềnh của nó có tầm bắn chỉ hai dặm, có nghĩa là bệ phóng phải ở gần tầm bắn của súng xe tăng địch trước khi nó có thể khai hỏa. Đó là một thiết kế nguy hiểm cho tổ lái ba người của bệ phóng.
Theo học thuyết của Liên Xô, TOS-1 triển khai với xe tăng hộ tống. “Về mặt học thuyết, TOS-1 được hình dung sẽ hủy diệt một khu vực rộng lớn, bằng cách lao về phía trước, dưới sự bảo vệ của xe tăng, phóng hỏa tiễn liên tiếp nhanh chóng, tất cả 24 hoặc 30 hỏa tiễn trong 7,5 giây, rồi quay trở lại vị trí ban đầu. Grau và Charles Bartles đã giải thích trong tác phẩm mới nhất của họ có nhan đề “Con đường chiến tranh của Nga”.
Không rõ người Nga có tuân theo học thuyết đó không. Có vẻ như không có xe tăng hộ tống nào xuất hiện khi quân Ukraine cho nổ TOS-1A bên ngoài Vuhledar. Tất nhiên, đó có thể là một lý do tại sao người Ukraine có thể bắn trúng bệ phóng nhiệt áp.
3. Sáng kiến cung cấp máy bay chiến đấu cho Ukraine của Anh
Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace cho biết Anh sẵn sàng cung cấp máy bay chiến đấu cho các đồng minh Đông Âu để họ có thể trao các máy bay chiến đấu của Liên Xô tới Ukraine.
Các đồng minh NATO đã miễn cưỡng triển khai các máy bay chiến đấu hiện đại của phương Tây tới Kyiv, lập luận rằng sẽ mất quá nhiều thời gian để huấn luyện phi hành đoàn.
PA Media đưa tin Wallace nói với Times Radio: “Một cách nhanh chóng khác mà Ukraine có thể hưởng lợi từ máy bay chiến đấu là các quốc gia ở Âu Châu có máy bay chiến đấu của Liên Xô – MiG 29 hoặc Su-24 – nếu họ muốn tặng, chúng ta có thể sử dụng máy bay chiến đấu của mình, máy bay phản lực để lấp đầy và kết quả là cung cấp an ninh cho họ.
“Họ đã được cấu hình để chiến đấu theo cách của NATO, nơi mà tất nhiên là Ukraine thì không.”
Ông Wallace cũng cho biết Anh đang thực hiện các bước để xây dựng lại kho dự trữ đạn dược đã cạn kiệt do chiến tranh ở Ukraine.
Ông nói với Sky News: “Cuộc chiến Ukraine này và cách Nga đang chiến đấu đã cho phương Tây thấy rằng các kho dự trữ của chúng ta trong ba thập kỷ qua thường phải chịu gánh nặng cắt giảm quốc phòng và chúng ta phải bổ sung chúng”.
“Hiện tại chúng ta đã bắt đầu đặt hàng để bổ sung chúng và ở những nơi chưa đặt hàng, chúng ta sẽ bắt đầu công việc để bảo đảm rằng chúng ta có chuỗi cung ứng hoặc tìm các nguồn thay thế.”
Bộ trưởng Quốc phòng nói thêm rằng Nga đã buộc phải áp dụng “phương pháp máy xay thịt” sau khi các lực lượng của họ không tạo được bước đột phá ở Ukraine.
Ông nói với các phóng viên báo chí rằng quân đội Nga đang chịu “tổn thất to lớn” trên chiến trường vì giành được rất ít lãnh thổ.
“Về thực chất, Nga đã chuyển sang đường lối máy xay thịt, nơi nó chỉ tiếp tục hy sinh những người lính của mình vì sự phù phiếm của Điện Cẩm Linh.”
“Đó là lý do tại sao chúng ta nhận thấy những tổn thất to lớn trong quân đội Nga và ở những nơi chúng ta thấy Nga đạt được lợi ích, thì những lợi ích ấy chỉ tính bằng mét chứ không phải bằng dặm.”
4. Đức sẽ gửi thêm xe tăng Leopard 2 tới Ukraine
Đức sẽ gửi thêm 4 xe tăng Leopard 2 tới Ukraine, Bộ Quốc phòng Đức cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Sáu. Điều này làm tăng số lượng xe tăng Đức gửi tới Ukraine từ 14 lên 18.
“Bộ trưởng Quốc phòng Boris Pistorius, sau khi tham khảo ý kiến của các cố vấn quân sự, hôm nay đã quyết định bàn giao thêm 4 xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 2 A6 từ kho dự trữ của Bundeswehr cho Ukraine,” tuyên bố cho biết.
“Với quyết định này, cùng với các đối tác Bồ Đào Nha và Thụy Điển, chúng ta hiện có thể cung cấp một tiểu đoàn xe tăng hỗn hợp cho Ukraine”
“Cùng với Ba Lan, một sáng kiến đã được đưa ra nhằm cung cấp cho Ukraine hai tiểu đoàn xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 2. Trong khi Ba Lan đảm nhận phần cung cấp Leopard 2 A4, thì Đức đang điều phối phần cung cấp Leopard 2 A6”, Bộ Quốc phòng Đức cho biết.
“Với thông báo ngày hôm nay của Thụy Điển về việc cung cấp 10 xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 2 A5, tương tự về mặt kỹ thuật với phiên bản 2 A6 của Đức, cùng với Bồ Đào Nha, chúng ta có thể cung cấp 31 chiếc Leopard 2 cho Ukraine”
5. Mỹ sẽ sớm viện trợ 10 tỷ USD cho Ukraine
Hoa Kỳ đã thông báo rằng họ sẽ cung cấp hơn 10 tỷ đô la hỗ trợ cho Ukraine.
Trong một tuyên bố hôm thứ Sáu, ngoại trưởng Antony Blinken cho biết, “…phối hợp với Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ, gọi tắt là USAID, và Bộ Tài chính, chúng tôi công bố khoản hỗ trợ hơn 10 tỷ đô la, bao gồm hỗ trợ ngân sách cho Chính phủ Ukraine và hỗ trợ năng lượng bổ sung để hỗ trợ những người Ukraine đang phải chịu đựng các cuộc tấn công của Nga.”
Blinken nói rằng các quỹ rất quan trọng đối với Ukraine và bảo đảm rằng chính phủ Ukraine có thể tiếp tục đáp ứng “các nhu cầu quan trọng của công dân, bao gồm các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, giáo dục và khẩn cấp”.
Ông nói thêm rằng chính quyền Biden cũng đang làm việc cùng với Quốc hội để cung cấp hỗ trợ năng lượng bổ sung cho đất nước đang bị chiến tranh tàn phá - khoản đóng góp 250 đô la sẽ lần lượt giải quyết “các nhu cầu trước mắt, bao gồm cả thiết bị lưới điện quan trọng.”
Khoản hỗ trợ này bổ sung cho khoản tiền 270 triệu USD mà Hoa Kỳ đã cam kết giúp bảo vệ và củng cố an ninh năng lượng của đất nước trong năm qua.
6. Đại Sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc phá đám phút yên lặng tưởng niệm các nạn nhân cuộc xâm lược do Nga gây ra
Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc, António Guterres, đã phát biểu tại một cuộc họp của hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc để kỷ niệm một năm cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine.
Guterres cho biết ông đã ngồi trong hội đồng một năm trước và kêu gọi “nhân danh nhân loại” không cho phép “cuộc chiến tồi tệ nhất có thể xảy ra kể từ đầu thế kỷ” ở Âu Châu.
Ông nói, cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine là một sự vi phạm “trắng trợn” hiến chương Liên Hiệp Quốc và luật pháp quốc tế.
Nga đã tung ra các cuộc tấn công hủy diệt và di dời trên diện rộng đối với thường dân và cơ sở hạ tầng dân sự, và tất nhiên, gây ra nhiều thương vong và đau khổ khủng khiếp.
Ông nói rằng văn phòng cao ủy nhân quyền của Liên Hiệp Quốc đã ghi nhận hàng chục trường hợp bạo lực tình dục liên quan đến cuộc xung đột.
Các vi phạm nghiêm trọng luật nhân đạo và nhân quyền quốc tế đối với tù binh chiến tranh, hàng trăm trường hợp cưỡng bức mất tích và giam giữ tùy tiện dân thường cũng đã được ghi nhận.
Ông nói, năm vừa qua là một “địa ngục sống” đối với người dân Ukraine, đồng thời cho biết thêm rằng hơn một nửa số trẻ em Ukraine đã bị buộc phải rời bỏ nhà cửa.
Trong khi đó, Đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc, Vasily Nebenzya, đã phá vỡ một phút im lặng trong cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.
Ngoại trưởng Ukraine, Dmytro Kuleba, đã kêu gọi một phút im lặng để vinh danh “các nạn nhân của cuộc xâm lược”. Trong khi phút yên lặng đang diễn ra, Đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc Vasily Nebenzya đã lên tiếng phản đối.
Khi các thành viên của hội đồng đứng dậy, Nebenzya bắt đầu gõ vào micrô của mình và yêu cầu phát biểu. Ông ta nói: “Chúng ta đang đứng dậy để tưởng nhớ tất cả các nạn nhân của những gì đã xảy ra ở Ukraine, bắt đầu từ năm 2014. Tất cả những người đã thiệt mạng. Tất cả sinh mạng đều vô giá,” ông nói, dường như ám chỉ đến những sinh mạng người Nga đã mất trong cuộc xung đột.
7. Một cái nhìn về thương vong quân sự trong chiến tranh cho đến nay
Theo quân đội Ukraine, ít nhất 137.780 quân nhân Nga đã thiệt mạng trong cuộc chiến, với trung bình khoảng 824 binh sĩ Nga chết một ngày trong tháng này, một sự gia tăng rõ rệt so với những tháng gần đây và là con số chưa từng thấy kể từ khi bắt đầu chiến tranh.
Một ước tính gần đây của quân đội Mỹ cho biết mỗi bên có thể đã phải chịu khoảng 100.000 người chết và bị thương, nâng tổng số người chết và thương vong của Nga và Ukraine lên 200.000 người.
Con số thương vong của chính Nga thấp hơn nhiều so với ước tính của Ukraine, với The Conversation chỉ ra trong tháng này rằng Nga chỉ cung cấp hai báo cáo chính thức kể từ khi bắt đầu chiến tranh.
“Lần gần đây nhất là vào ngày 21 tháng 9 năm 2022, khi Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu nói rằng 5.937 binh sĩ Nga đã thiệt mạng. Mediazona, một ấn phẩm của Nga đang hợp tác với BBC News tiếng Nga để theo dõi số người chết, đưa ra con số 12.538 người chết. Vì vậy, các con số rất khác nhau từ nguồn này sang nguồn khác.”
Ukraine cũng đã kiềm chế không cung cấp số liệu thương vong, nhưng vào tháng 8 năm ngoái, Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang Valerii Zaluzhnyi cho biết 9.000 người đã thiệt mạng.
Như chuyên gia nghiên cứu bảo mật Lily Hamourtziadou giải thích trong cuộc trò chuyện:
Báo cáo thương vong là một công cụ tuyên truyền chiến tranh mạnh mẽ, được thấy rõ nhất trong các tài khoản ăn miếng trả miếng của hai sự việc vào khoảng năm mới. Ukraine tuyên bố rằng cuộc tấn công bằng hỏa tiễn của họ vào một doanh trại quân đội Nga ở Makiivka gần Donetsk ở phía đông Ukraine vào đêm giao thừa đã giết chết 400 binh sĩ Nga.
Nga phản bác rằng cuộc tấn công, mặc dù gây chết người, nhưng chỉ giết chết khoảng 63 binh sĩ, sau đó tăng lên 89 người, mặc dù blogger thân Mạc Tư Khoa nổi tiếng và cựu lãnh đạo quân đội Igor Girkin được cho là đã tuyên bố số người chết lên đến hàng trăm người.
Việc Putin ban bố lệnh động viên bán phần lên đến 300.000 người cũng có thể cho thấy mức độ thương vong của quân đội Nga.