Theo tin CNS, Đức Giáo Hoàng hưu trí Bênêđíctô XVI đã trở lại Vatican, 5 ngày sau khi bay về Đức để thăm người anh ruột 96 tuổi của ngài, tức Đức ông Georg Ratzinger.



Markus Soder, thủ hiến Bang Bavaria, có mặt tại phi trường để chào từ biệt Đức Giáo Hoàng hưu trí. Ông mô tả buổi từ biệt này bằng những lời gây xúc động “Chúng ta rất tự hào về vị Giáo Hoàng người Bavaria của chúng ta”.

CNS thuật lại mối dây liên kết rất thân thiết giữa hai anh em duy nhất còn sống sót của gia đình Ratzinger. Mối liên kết thân thiết này ai cũng biết. Thế nhưng điều này vẫn không làm cho những người ưa thích các lý thuyết âm mưu đưa ra đủ thứ đồ đoán cho chuyến đi.

Thực vậy, theo John L. Allen Jr., chuyến về thăm anh ruột của Đức Bênêđíctô XVI đã khiến nhiều người có những óc tưởng tượng chính trị và tôn giáo nóng bỏng như lên cơn sốt, được họ nói ra trên báo chí Đức và Ý cũng như các cuộc thảo luận trực tuyến:

• Đức Bênêđíctô XVI sẽ không bao giờ trở lại Rôma nữa, vì cũng giống như Thánh Bênêđíctô, ngài đã chán ngấy cảnh thối nát của Kinh Thành Muôn Thuở và muốn trốn vào loại ẩn tu thế kỷ 21.

• Đức Bênêđíctô sẽ không trở lại Rôma vì ngài không thể ủng hộ hướng đi do Đức Phanxicô vạch ra, nên việc không trở về sau khi anh ruột qua đời là một hình thức phản kháng cuối cùng, tuy thầm lặng của ngài (bất chấp chuyến đi đã được Đức Phanxicô chấp thuận).

• Đức Bênêđíctô sẽ ở lại Đức để phản công đường lối cấp tiến của đa số Giám Mục trong nước, khi họ dấn thân vào “con đường đồng nghị” gây tranh cãi khi bàn tới các vấn đề như độc thân linh mục, luân lý tính dục và phong chức nữ giới.

Việc ngài trở về Vatican hôm 22 tháng 6, hôm qua, đã đánh đổ hoàn toàn các đồ đoán trên. Hơn nữa, nó còn chứng tỏ việc thiếu mẫn cảm trước mối tình huynh đệ thắm thiết của anh em nhà Ratzinger. Allen cho hay: 3 anh chị em nhà này vốn lớn lên trong cảnh lúc nào cũng có nhau. Một phần do người cha, một cảnh sát viên Bavaria, cố tình đảm nhiệm một loạt các chức vụ không đáng kể trong suốt thập niên 1930 để tránh càng xa càng hay quyền lực đang lên của Quốc Xã. Gia đình liên tiếp phải rời chỗ ở, khiến các con mất hết bạn bè, đành cố kết với nhau.

Họ gần gũi nhau đến độ đã xin thụ phong linh mục cùng một ngày năm 1951 và kẻ trước người sau dâng lễ mở tay cùng một ngày (hồi ấy hiếm có việc đồng tế) tại làng Hufschlag ở Bavaria nơi gia đình đang cư ngụ. Maria, chị ruột, không bao giờ kết hôn và sau này trở thành thư ký và là người săn sóc vị Giáo Hoàng tương lai, giữ trọn lời hứa với cha mẹ sẽ săn sóc các em. Bà qua đời tại Bavaria năm 1991, vì nhồi máu cơ tim trong chuyến viếng thăm mộ cha mẹ.

Dịp đó, vị Giáo Hoàng tương lai không về kịp để dự đám tang của chị. Thành thử, lần này, dù đang có những hạn chế gắt gao do Covid-19 gây ra, ngài không thể để lỡ cơ hội gặp người anh duy nhất trước khi người này qua đời.

Allen cũng cho rằng các đồ đoán trên thiếu hẳn cơ sở lịch sử. Thực vậy, Allen cho rằng, khi Đức Bênêđíctô XVI thoái vị năm 2013, theo một số giáo phẩm cao cấp gần gũi với ngài, hy vọng nguyên khởi của ngài là được trở về Regensburg và tái tục cuộc sống tư riêng. Theo các vị này, người ta đã phải thuyết phục ngài ở lại Vatican.

Một phần của lý do là vấn đề hậu cần, vì ở Vatican, ngài đã có sẵn nhân viên an ninh và phục vụ, trong khi ở Regensburg, mọi sự phải khởi sự từ đầu. Tuy nhiên, phần khác là vấn đề chính trị. Ở lại Vatican, Đức Bênêđíctô ít làm cho vị kế nhiệm “chia trí” hơn vì không ai nghĩ tới việc ngài dám thiết lập một giáo triều song hành, và làm cho người ta khó khai thác ngài như một nguồn thẩm quyền thay thế.

Tuy nhiên, cũng theo tạp chí Crux, các động thái từ ngày Đức Bênêđíctô ra công khai thay vì hoàn toàn ẩn dật trong cầu nguyện như tuyên bố lúc thoái vị, phần nào đã “mồi lửa” cho các đồ đoán trên.

Tháng 2 năm 2014, Đức Bênêđíctô XVI xuất hiện nơi công cộng lần đầu tiên cùng tham dự cơ mật viện thiết lập 19 tân Hồng Y với Đức Phanxicô.

Đức Bênêđíctô cũng tham dự lễ khai mạc Năm Thánh Lòng Thương Xót năm 2015: ngài có mặt bên trong Nhà thờ Thánh Phêrô khi Đức Phanxicô mở cửa thánh, chính thức khai mạc năm thánh đặc biệt. Đức Bênêđíctô sau đó, tiến qua cửa thánh và chúc mừng Đức Phanxicô tại lối vào Vương cung Thánh đường.

Cũng trong năm 2015, ngài tới Castel Gandolfo nhận bằng tiến sĩ danh dự của Đại Học Gioan Phaolô II ở Krakow. Năm 2016, ngài đọc diễn văn với Hồng Y Đoàn dịp ngài mừng 65 năm thụ phong linh mục.

Đức Bênêđíctô cũng xuất hiện công khai bằng các trước tác của ngài, gần đây nhất là tiểu luận khá dài năm 2019 về gốc rễ của cuộc khủng hoảng giáo sĩ lạm dụng tình dục, một tiểu luận được công bố chỉ ít ngày sau khi Đức Phanxicô tổ chức hội nghị thượng đỉnh về bảo vệ các vị thành niên trong Giáo Hội. Hơn nữa, bài đóng góp của ngài hồi tháng Hai năm nay vào tác phẩm của Đức Hồng Y Sarah để bênh vực luật độc thân linh mục, một tác phẩm đã gây tranh cãi gắt gao vì được công bố vào lúc nhiều người cho rằng Đức Phanxicô có thể đang xem xét việc thay đổi luật này. Nhiều người không ngại đặt các suy tư của ngài vào thế chống lại đường lối của vị kế nhiệm.