Tự căn bản vật chất trong vũ trụ có giá trị vì Chúa dựng nên chúng. Những gì Chúa tạo dựng đều tốt đẹp, bởi Ngài dựng nên do yêu mến và ngắm nhìn điều tốt lành Ngài sáng tạo.

Chúa trao cho con người quyền làm chủ và bảo quản vũ trụ. Lòng tham cộng với tham vọng làm đảo lộn trật tự sáng tạo.

Tham lam dẫn đến ước muốn làm chủ càng nhiều càng tốt. Tham vọng dẫn đến khát khao quyền hành càng nhiều càng hay.

Tham lam và tham vọng gây khó khăn cho cuộc sống, mưu sinh vất vả hơn. Khó khăn tạo nên tình trạng tranh sống. Ở một xã hội chủ nhân nhiều tiền sẽ lắm thế lực, đời thợ thuyền càng khổ. Tiếng chủ càng nhiều, càng vang vọng; tiếng thợ càng nhỏ, tiếng kêu oan càng lạc lõng.

Đảo lộn

Đảo lộn trật tự vũ trụ nguy hại nhất là thay đổi nấc thang giá trị vật chất làm hại sự sống và sinh mạng con người. Do nhu cầu, hoàn cảnh, phong tục, tập quán địa phương, vật chất được con người đặt cho những giá trị khác nhau.

Quan niệm chung

Đại đa số quan niệm ‘có tiền là có tất cả’. Quan niệm sai lầm, nguy hiểm dẫn con người đến chối bỏ. Đầu tiên là chối bỏ người thân quen, sau đó chối bỏ niềm tin vào Thiên Chúa và cuối cùng chối bỏ chính họ.

Của cải, vật chất cần thiết cho sự sống nhưng chúng cũng giết hại biết bao mạng người. Con người cho chúng sức mạnh mở được nhiều cánh cửa, giúp chui lọt nhiều kẽ hở cả đạo lẫn đời.

Mặt trái của cải, vật chất nguy hiểm không kém. Tiền dẫn qua nhiều cánh cửa sa đọa, dẫn gặp thần lung linh, giáp mặt ma sa đoạ, tự nguyện làm nô lệ tứ đổ tường. Tiền che ánh sáng chân lí, khoả lấp người nghèo, làm tê liệt lương tâm công chính. Thích dối trá, coi thường gian tham. Mục đích sống để kiếm tiền. Cá nhân làm không được thì lập phe, tạo đảng cùng cướp giật. Đảng lại đề ra luật lệ, biện hộ, bảo vệ quyền lợi của đảng. Người trong đảng trở thành kẻ cướp chính danh, hợp hiến.

Khó hiểu

Điều nghịch lí - càng suy nghĩ càng thấy nghịch lí - không giải thích được nhưng đại đa số coi là thực tế lẽ sống. Giá trị vật chất cao thấp do con người tăng thêm. Con người lại dùng giá trị vật chất làm thước đo cao, thấp, mức sống. Nói cách khác, người ta quan niệm sống sướng hay khổ bằng cách nhìn vào của cải, vật chất người đó có.

Nhiều của, lắm tiền, nhà cao, xe mới được coi là sung sướng, giầu sang. Ít tiền, nhà thấp, xe nhỏ bị coi là sống khổ. Giá trị vật chất do con người tạo nên rồi lại dùng chính điều mình tạo nên để so mức sống cao thấp.

Như thế phải chăng cách so sánh giá trị mức sống đặt căn bản trên vật chất là một sai lầm. Sai lầm biến dạng thành một loại cám dỗ cho mọi người, rất khó tránh cho kẻ tham tiền, thích quyền.

Cám dỗ nguy hiểm này đe dọa mạng sống. Con người bị coi rẻ, chà đạp. Gia đình chia rẽ vì tiền. Công cha, nghĩa mẹ coi nhẹ. Gia tài cha mẹ để lại nặng hơn. Vì tiền, người ta sẵn sàng giết, đánh nhau, lừa gạt nhau. Cướp của, giết người, li dị thật; li thân giả, tranh tụng, hầu toà cũng vì tiền. Tiền nguyên cớ mọi cám dỗ.

Phúc thật

Trong bài giảng Phúc Thật Tám Mối Đức Kitô đưa ra một cách nhìn mới. Cách nhìn không đồng quan điểm với cái nhìn xã hội. Cách nhìn giá trị thật của con người.

Giá trị bẩm sinh

Theo cách nhìn mới, giá trị con người hoàn toàn không lệ thuộc vào của cải, vật chất. Nhiều của, lắm tiền không làm tăng giá trị con người. Ít của, nghèo giá trị con người không giảm. Đức Kitô dậy giá trị đời người không lệ thuộc vào vật chất. Giá trị một người là ơn Chúa ban. Tự bẩm sinh, dù sinh ra trong hoàn cảnh nào, ở bất cứ đâu người đó rất cao quí trong mắt Chúa. Người đó mang hình ảnh Chúa. Người đó được Chúa cứu chuộc. Người đó là anh chị em trong đại gia đình Chúa.

Của cải dùng để nuôi thân, giúp tha nhân nhưng mục đích cuộc đời không cần phải có thật nhiều tiền. Kitô hữu cần làm việc để nuôi thân, kiếm sống, cần hoạt động và sống như người khác.

Hạnh phúc thật

Hạnh phúc thật không đặt căn bản trên vật chất. Hạnh phúc thật vì được làm con Chúa. Được Lời Chúa hướng dẫn và các ân sủng Chúa ban qua bí tích trong Giáo Hội. Sống và thực thi Lời Chúa người đó có nguồn vui thật, nguồn vui sung mãn.

Hạnh phúc thật không lệ thuộc lắm của nhiều tiền, giầu vật chất. Giầu tinh thần, giầu tình thương, nhiều lòng mến mới là hạnh phúc thật. Được mọi người yêu mến mới thực sự giầu hạnh phúc, nhiều hoan lạc, lắm niềm vui. Giầu có không để nơi kho lẫm, mà được giữ gìn, ấp ủ, trân trọng trong con tim nồng ấm của tha nhân. Tình cảm và lòng mến này không mua bằng tiền. Chúng được gầy dựng nên, đan chéo nhau, kết lại nhờ sống chân tình và bác ái rộng lượng. Có người trúng số độc đắc về của cải. Không ai trúng độc đắc tình cảm, lòng người. Phải dầy công gầy dựng hạnh phúc. Gầy dựng gắn liền với mồ hôi và nước mắt. Hạnh phúc thật có pha lẫn mồ hôi, hy sinh và nước mắt.