Trong lúc người Do Thái đang hưởng dịp lễ Yom Kippur quan trọng thì tình trạng khẩn cấp được ban bố tại vùng lãnh thổ do người Palestine quản lý.

Một nội các khẩn cấp của Palestine đã được thành lập giữa lúc Israel có những lời đe dọa mới đòi trục xuất nhà lãnh đạo Palestine Yasser Arafat.

Tại Hội Đồng Bảo An Liên Hợp Quốc, đã có sự cáo buộc rộng khắp về chuyện Israel tiến hành vụ không kích hôm Chủ Nhật nhằm vào lãnh thổ Syria.

Hoa Kỳ ủng hộ

Dẫu cho thúc giục các bên phải kiềm chế, nhưng Hoa Kỳ nói không cần tới nghị quyết mới của Hội Đồng Bảo An, và ông Bush nói Israel có quyền tự vệ:

"Tôi nói chuyện một cách rõ ràng với thủ tướng Ariel Sharon, như tôi vẫn từng nói, rằng Israel có quyền tự vệ, rằng Israel không nên cảm thấy gượng gạo về việc phải tự vệ ở ngay trên mảnh đất của mình."

"Tuy nhiên, tôi cũng nói rằng điều quan trọng là Israel phải tránh việc làm leo thang căng thẳng."

Hoa Kỳ thường sử dụng quyền phủ quyết để không cho ra các nghị quyết cáo buộc Israel, nếu như các nước khác có can dự vào cuộc xung đột Trung Đông không được đưa vào nội dung nghị quyết.

Người trong cuộc lên tiếng

Syria và Israel là kẻ thù lâu năm, mà về mặt lý thuyết thì nay hai nước vẫn đang có chiến tranh do Israel chiếm đóng và thôn tính vùng Cao Nguyên Golan.

Đại sứ Israel là Dan Gillerman phản ứng dữ dội chuyện cộng đồng quốc tế cứ lên án nước này, đồng thời cảnh báo các nước khác là chớ có chống lại Israel qua việc ủng hộ nghị quyết Syria.

Ông gọi Syria là nơi chứa chấp, là thủ phạm, là kẻ tài trợ và khởi xướng ra nỗi kinh hoàng trong khu vực, và nói chính phủ Israel sẽ tiếp tục làm tất cả những gì cần thiết để bảo vệ công dân và cuộc sống của trẻ em nước mình.

Trong khi đó, đại sứ Syria tại Liên Hợp Quốc là Fayssal Mekdad cảnh cáo là vụ không kích làm trầm trọng thêm tình hình vốn đã tồi tệ trong khu vực.

Được biết là chính quyền ông Bush không hề được thông báo trước là Israel sẽ tấn công vào Syria và cũng không biết chắc đó có phải là trại huấn luyện khủng bố không.

Ý đồ của Israel

Đang có các câu hỏi được đặt ra là tại sao Israel lại phản ứng với vụ tấn công hôm Thứ Bảy ở Haifa bằng việc tấn công một mục tiêu trong lãnh thổ Syria, tự tiện mở rộng cuộc xung đột ra khỏi vùng biên giới Israel và vùng lãnh thổ Palestine.

Mounzer Sleiman là phân tích gia chính trị và quân sự chuyên về các quan hệ an ninh quốc tế, hiện làm việc tại Washington.

Ông nói vụ không kích là nhằm thể hiện sức mạnh của Israel với Syria, đồng thời tỏ cho người Israel rằng chính quyền có thể thực thi được cái mà họ gọi là quyền tự vệ.

Về phần Syria, thì nước này chưa bao giờ lâm vào tình trạng mong manh như từ khi bị Mỹ gây áp lực nặng nề sau cuộc xâm chiếm Iraq.

Chính quyền ông Bush hầu như đã mất hết kiên nhẫn với Damascus và tin rằng Syria đã hỗ trợ cho các vụ tấn công vào binh lính Mỹ tại Iraq.

Có một số nhân vật trong chính quyền ông Bush coi hành động quân sự đối với Syria là một bước đi hợp lý trong cuộc chiến chống khủng bố, dẫu cho đó không phải là một bước đi thực tiễn đối với Mỹ trong lúc này.

Hiện vẫn chưa rõ là vụ tấn công có gây ảnh hưởng như Israel mong muốn hay không.

Hệ quả

Theo phân tích gia các quan hệ trong thế giới Ả rập của đài BBC là Magdi Abdelhadi, thì vụ việc khiến thế giới Ả rập cảm thấy nhục nhã, gợi nhớ việc họ yếu kém hơn Israel, và điều đó sẽ chỉ làm mất đi những nỗ lực mới đây của Syria trong việc có những nhân nhượng.

Một trong những hậu quả rõ rệt nhất là nó sẽ làm tăng chứ không giảm sự lệ thuộc của Syria vào các tổ chức như phòng trào du kích Li-băng Hezbollah, là tổ chức mà Syria đã từng sử dụng trong nhiều năm để đối trọng với Israel.

Lý do thật đơn giản: Syria sẽ cần tới Hezbollah hơn nữa, vì chỉ có lực lượng quân sự của Syria không thôi sẽ không đủ để chiến đấu với Israel.

Đây cũng là quan điểm được phản ánh trên báo chí Ả rập ở vùng Vịnh.

Báo chí nơi này nói vụ không kích của Israel là một phần của kế hoạch nhằm làm gia tăng căng thẳng ở khu vực.

Một số tờ báo chỉ ra một thực tế là các lãnh tụ của cả Israel và Hoa Kỳ đều đang phải đương đầu với các lực lượng đối lập ở cả trong nước lẫn trường quốc tế về các chính sách của mình.

Các tờ báo nói việc tấn công Syria là bằng chứng cho thấy hai nước này đang tìm kiếm thêm kẻ thù mới trong thế giới Ả rập.(BBC)