Sách Viết Về Đức Giáo Hoàng Phanxicô

Phạm Bá Nha sưu tầm

Có đủ loại tác phẩm được tác giả viết về ĐGH Phanxicô : Tiểu sử, nếp sống, những bài giảng, diễn văn, thông điệp, công du, triều yết, phỏng vấn, các vấn đề nóng bỏng, thời sự…

Trong đó một số sách viết về ĐGH Phanxicô và được giới truyền thông VN chuyển ngữ và phổ biến. Ở đây nhân dịp sinh nhật 85 của ĐGH, chúng tôi xin lược qua một số tác phẩm để tìm hiểu con người đang được ngưỡng mộ khắp nơi. Thiết nghĩ đây cũng là ‘’tỏa mùi chiên’’, dễ gì có trong thời nay. Một di sản to lớn của triều đại Phanxicô cho hậu thế.

1. ĐỨC JORGE MAEIO BERGOLIO, Một Tiểu Sử Trí Thức

Tác giả Massimo Borghesi, nxb Jaca Book. 9.11.2017

Tưởng nhớ Alberto Methol Ferré, tư tưởng gia người Urugay (+ 2009)

Sau đây là nhận xét của Guzman Carriquy, thư ký Ủy Ban Giao Hoàng về châu Mỹ Latinh: Tư tưởng viết trong sách là đào tạo trí thức của Đức Jorge Mario Bergolio, bắt nguồn từ :

- Đức Phanxico xuất thân từ Argentina, tu học, nhập Dòng Tên … Mục vụ chuẩn bị cho cộng đoàn nhỏ hơn là rộng lớn.

- Được chọn thay thế Thánh Phêrô, Đức Phanxicô hành xử với ơn Chúa Thánh Thần.

2. FRANçOIS LE RéFORMAEUT. De Buenos Aires à Rome

(Phanxicô người cải cách, từ Buenos Aires đến Roma)

Tác giả : Sử gia người Anh, Austen Ivereigh, nxb Emmanuel 2017

Sách dày 590 trang. Là tác phẩm trổi vượt hơn tìm hiểu về trí tuệ, văn hóa, thiêng liêng con người tu sỹ của Đức Phanxicô. Tác giả qua tận nơi hỏi tại chỗ viết :

Phần I: Tu sỹ trẻ 21 tuổi, 1958, của Dòng Tên tại Argentina, từ tu sỹ nhanh chóng lần lượt làm giám đốc nhà Tập, 1972, Bề trên Giám Tỉnh, 30 tuổi. Cha đã “cải cách” Dòng Tên tại Argentina, được khen và cũng bị chống đối. Roma vẫn tín nhiệm bổ nhiệm Giám Mục Phụ Tá, rồi kế vị HY Quarracino tại Buenos Aires.

Phần II : Sáng kiến mục vụ chưa ai làm, của :

- Giám Mục mang mùi chiên

- Người sống cho người khác

- Hồng Y

3. KÍNH THƯA Đức Thánh Cha

Hàng ngày có hàng trăm thư, tin nhắn của các em gửi đến ĐGH. Tất cả gom lại, cho vào thư mục, ngay cả những tờ giấy nhỏ ném lên xe Giáo Hoàng, trong lần gặp giáo dân. Các thư lần lượt nhà xuất bản Gallucci ấn hành. Trong tập sách nhỏ đầu tiên gồm 30 lá thư được chọn và hình vẽ của đại diện khắp nơi gửi cho ĐGH Phanxicô. Tiền thu được cho vào qũy từ thiện ‘‘Nhi Đồng của Giáo Hoàng’’. Lần đầu, sách phát hành 3.2016. Có tựa đề ‘’Kính Thưa Đức Thánh Cha’’: Thư Giáo Hoàng trả lời cho trẻ em trên thế giới (Dear Pope Francis: The Pope Answers Letters from Cildren Around the World).

Sách này được ĐC Phêrô Nguyễn Văn Viên Gm Giáo phận Vinh, kiêm Chủ tịch Ủy Ban Mục Vụ Giới trẻ và Thiếu Nhi thuộc HĐ GM VN giới thiệu, 21.7.2018.

Đức cha viết : Trong sứ mệnh rao giảng Tin Mừng Nước Thiên Chúa, Đức Giêsu dành nhiều thời giờ huấn luyện các Môn Đệ, tiếp tục sứ mệnh Người. Giáo huấn Chúa Giêsu luôn mới mẻ. Chẳng hạn: Nếu anh em không trở nên như em nhỏ, thì chẳng được vào nước Trời (Mt 18,3). ĐGH Phanxicô luôn quan tâm đến giới trẻ nhất là thiếu nhi. Cuốn sách này là thể hiện điều đó…

Nội dung sách gồm những câu hỏi và trả lời đơn sơ của các em và ĐGH giúp các em và độc giả cảm nghiệm được sự gặp gỡ mật thiết của nhữn trái tim trẻ thơ với trái tim người cha khả kính. Những trái tim xa nhau về tuổi tác nhưng gần nhau về quan tâm và sứ mệnh quan tâm và sứ mệnh cần thiết, biến đổi trên bình diện cá nhân và cộng đoàn.

Những câu trả lời của ĐGH mở ra cho các em và độc giả viễn ảnh mới, tương lai tốt đẹp hơn. Đòi hỏi luôn trở về, tìm hiểu, biến đổi dưới ánh sáng Chúa Kitô trong lịch sử nhân loại.

Chúc các em thiếu nhi và độc giả luôn bình an

Ngày 15.7. 2018.

Phêrô NGUYỄN VĂN VIÊN

Chủ Tịch UB Mục Vụ Giới Trẻ và Thiếu Nhi

(vietcatholic 21.7.2018)

Xin trích một vài đoạn trong tuyển tập ‘’Thư gửi Giáo Hoàng Phanxicô’’ (Letterine a Papa Fracesco) của mấy em. Các thư này trao nhà Vatican Alessandra Buzzetti do sáng kiến của ông Tom McGrath và sẽ được nxb Gallucci từ từ ấn hành.

- Mauro, 9 tuổi : Con muốn nói với cha về hòa bình, để cha cầu nguyện và cha làm những gì cha có thể làm để tránh chiến tranh.

- Giulia, 10 tuổi: Con không tin ai, chỉ tin cha mẹ con. Con muốn mình luôn dễ thương, tươi cười và mạnh mẽ ngay cả giây phút khó khăn.

- Concetta, 9 tuổi: Giáo Hoàng Phaxicô thân mến, Thay vì viết cho ông già Noel, con viết cho Cha

- Luziza ở Tây Ban Nha: Con muốn nói với cha là con muốn làm maxơ. Con không dám nói cha mẹ con. Con có ý định này năm 10 tuổi…Cha cho con lời khuyên về ơn gọi của con. Con gửi cha 15 euros trường hợp trả lời. Nếu không, thì cha cho người nghèo. (phanxicovn. 17.1.2016)

4. ‘SỨC MẠNH CỦA ƠN GỌi, ĐỜi SỐNG HIẾN DÂNG NGÀY NAY’ (La Force de la Vocation. La Vie Consacrée Aujourd’hui), 120 trang, xuất bản 3.12.2019, bằng 12 thứ tiếng, bản tiếng Việt, do LM Giuse Lê Công Đức dịch, ghi lại cuộc trao đổi, hồi 8.2018, của ĐGH với LM Fernando Prado, CMF, giáo sư Thần Học đại học Salamanca, Tây Ban Nha. ĐGH viết ngay trang đầu : Không say mê Đức Giêsu, không có tương lai cho đời sống thánh hiến. Sách có 3 chương :

- Nhìn về quá khứ để biết ơn

- Sống hiện tại với đam mê

- Hướng về tương lai với hy vọng

Trong tác phẩm, ĐGH kể đã gặp nữ tu 80 tuổi đem đến em bé 3 tuổi, làm việc tại Trung Phi, Sr đến từ Congo, là nữ tu rất quyết đoán, dồi dào năng lực. Mỗi tuần một lần đến bằng xuồng máy để mua thực phẩm. Bên Congo, Sr làm mụ đỡ đẻ, được 3.000 trẻ sơ sinh, trong 60 năm. Bé lên 3 này do mẹ khó sinh, đã chết. Sr nuôi đứa bé và bé gọi sr là mẹ.

ĐGH nói vô số những tu sỹ, linh mục mẫu mực quên mình cho đời tu trì, sống triệt để tiếng gọi của Chúa. Vào nghĩa trang vùng Amazon, mới nhìn thấy đầy các tu sỹ, còn trẻ, bỏ thân xác tại đây vì con chiên. Thật đáng kính phục. Các ngài cần được tuyên thánh. Chúng ta có những vị Thánh kế bên.

Mặt khác, ĐGH cho rằng đời sống thánh hiến không luôn xuôi chèo mát mái trên đường thích nghi đứng đắn với hoàn cảnh mới tron cuộc sống. Như Công Đồng lưu ý. (Vietcatholic News. 1.12. 2019)

5. NÓI VỚI CON TIM (Speaks to Our Hearts)

Nguyên tác là ‘‘Speaks to Our Hearts’’ do nxb Bayard, 13.5.2018, Tiến sỹ Trần Mỹ Duyệt chuyển ngữ, phát hành tại VN. Sách gồm 12 trích đoạn từ bài giảng, huấn từ của ĐGH Phanxico. 12 chủ đề xoay quanh đời sống đức tin.

Nguyên TGM Giuse Ngô Quang Kiệt đề tựa :

Đức Thánh Cha Phanxico là một ân huệ của Chúa Thánh Thần không chỉ cho Giáo Hội Công Giáo, nhưng cho toàn thế giới. Đó là nhận định của Đức TGM Anh giáo Justin Welby.

Tôi đặc biệt ấn tượng với biện chứng RA-VÀO nơi ĐTC Phanxicô.

Khi ngài đi ra vùng ngoại ô để giúp đỡ người nghèo khổ, tù đày, tỵ nạn vô gia cư, thất nghiệp, bất hạnh bị bỏ rơi, ngài đi vào lòng thế giới.

Khi ngài từ bỏ dinh tông tòa thâm cung kín cổng cao tường, ra ở nhà khách Martha bình dị giữa mọi người, ngài đi vào lòng nhân loại.

Khi ngài từ bỏ những bài diễn văn soạn thảo công phu, uyên bác, để nói những lời đơn sơ mộc mạc, ngài đi vào trái tim con người

Đó là cuộc gặp gỡ giữa con người với con người. Đó là cuộc đối thoại lòng với lòng. Đó là ngôn ngữ của trái tim nói với trái tim.

Thái độ đó, cử chỉ đó, lời nói đó không chỉ thắp lên niềm vui tươi ấm áp của Tin Mừng, mà còn khơi dậy tâm tình cao thượng, quảng đại, dấn thân nơi con người.

Thấy được hiệu quả kỳ diệu đó, The Word among US Press đã trích dẫn và xuất bản những lời nói của ngài trong các dịp đặc biệt. Tiến sỹ Trần Mỹ Duyệt đã dày công chuyển sang Việt ngữ để người VN nghe được tiếng vị chủ chăn nhân hiền

Tôi trân trọng giới thiệu tập sách ‘‘NÓI VỚI CON TIM’’. Tôi tin rằng quyển sách sẽ được mọi người đón nhận, yêu thích. Nhưng tôi còn kỳ vọng quyển sách sẽ khơi lên động lực sống đạo và truyền đạo cho Giáo Hội VN và người VN trên toàn thế giới.

Châu Sơn, ngày Khánh Nhật Truyền Giáo 2017

Giuse NGÔ QUANG KIỆT

Nguyên Tổng Giám Mục Hà Nội

6. TIN MỪNG MÁ KỀ MÁ

Sách mỏng, do nhà báo Paola Bergamini thuật lại Cha Stefano Pernet, sáng lập dòng Các Nữ tu bé nhỏ của Đức Mẹ Lên Trời. Sách được ĐGH đề tựa, do nxb Piemme ấn hành, 6.3. 2018. ĐGH nhấn mạnh: Việc loan báo Tin Mừng thực hiện các chứng tá của sự gần gũi và bác ái. Loan báo Tin Mừng khiến chúng ta má kề má, áp má chúng ta lên má những người đau khổ. Cử chỉ rao giảng Chúa Giêsu Kitô tốt hơn bất cứ bài giảng nào. Chúng chạm đến con tim của ngay người ở xa. Sức mạnh duy nhất không thể cưỡng lại sự ngọt ngào Lòng Thương Xót Chúa.

Trong sách có nhiều chuyện từ cuộc sống, viết từ gương mặt, sự cống hiến, cử chỉ bác ái. ĐGH kể kinh nghiệm riêng về hai người : 1) sơ Anna Antonia, ‘’khi tôi chào đời được một ngày, sơ đang ở nhà tập Dòng Đức Mẹ Lên Trời đến nhà bế tôi. Chúng tôi còn giữ liên lạc tới khi sơ qua đời. 2) Một đàn ông, bạn đồng nghiệp của bố ngài, biết được gương mặt mẫu tử của Giáo Hội, đã bảo vệ các nữ tu của Đức Mẹ, sau khi được mẹ Bề Trên chăm sóc.

Tác giả viết về cha Stefano Pernet : Cha sinh tại Pháp sau cách mạng Pháp, khoảng 1800, đã cống hiến đời giúp đỡ các gia đình khu phố xuống cấp tại Paris. Cha để lại di sản cho các Nữ Tu Đức Mẹ Lên Trời trên khắp thế giới. Cha được Thánh GH Gioan Phaolo6 II công nhận là Đấng Đáng Kính, 1983. (Vatican News 5.3.2018)

7. PHANXICÔ, NGƯỜI ARGENTINA (François l’Argentine)

Tác giả : Ký giả Arnaud Bédat, nxb Flammarion, 2014. Sách được tác giả trao tặng ĐGH trên máy bay viếng thăm Georgia và Azerbaidja. Chuyển ngữ : Marta An Nguyễn.

- Người này có thể làm thay đổi cuộc đời bạn. (Greg Burke, Cố vấn Truyền Thông Vatican)

- Điều đẹp nhất nơi Phanxico, vẫn tiếp tục là Jorge (bà Maria Elena Bergoglio, em gái ĐGH)

Tác giả đến Argentina, đi Buenos Aires gặp nhiều người thân quen, đến tận nơi xem, thở không khí trong lành, hòa với bầu khí ngài đã sống, tiếp xúc những người gần, làm việc với ngài suốt thời gian qua. Để họ nói tiếng nói của họ, lắng nghe lời chứng của họ. Đức TGM Jorge Mario Bergolio về Roma, đầu tiên là kính viếng Đức Mẹ tại đề thờ Đức Bà Cả. Bình thản bước vào Mật Nghị Hồng Y…Mỗi lúc càng hồi hộp khi được chọn làm Giáo Hoàng và chọn tên Phanxicô. (vietcatholic 16.12. 2018)

Sách dịch thành 14 chương:

1) Tôi muốn có một GH Châu Mỹ Latinh

2) Nguồn gốc phát sinh một Giáo Hoàng

3) Jorge Mario, Anh tôi

4) Tu sỹ Dòng Tên

5) Ông biết không, tôi điên rồi

6) Định mệnh hay quan phòng

7) Mồ côi Tổng Giám Mục

8) Nhà ảo thuật với những cây kim

9) Người đi rong ở Buenos Aires

10) Với các chiến hữu nhiệt thành của Chúa

11) Chương trình truyền hình Bergoglio

12) Người bạn Do Thái

13) ‘’Bà Phù Thủy’’

14) Chúng ta đã có Giáo Hoàng

8. KHIÊM TỐN CON ĐƯỜNG ĐẾN VỚI THIÊN CHÚA

và GIỮA NHỮNG CĂN BỆNH THAM NHŨNG

Hai cuốn này được ĐGH viết 2006, Vatican phát hành 2013, sau khi ngài được bầu làm Giáo Hoàng

9. DANH CHÚA LÀ LÒNG THƯƠNG XÓT (The Name of God is Mercy)

Phát hành năm Thánh Lòng Thương Xót. Từ 8.12.2915 đến 20.11.2016. 150 trang. Sách viết theo hỏi-trả lời. Sách đầu tiên trong triều đại Phanxicô

ĐGH viết tác phẩm về LTX phát hành năm Thánh Lòng Thương Xót. Từ 8.12.2915 đến 20.11.2016. 150 trang. Sách mang tên ‘DANH CHÚA LÀ LÒNG THƯƠNG XÓT’ (The Name of God is Mercy). Sách viết theo hỏi-trả lời. Sách đầu tiên trong triều đại Phanxicô :

Qua nói chuyện thoải mái tự nhiên không gò bó, với nhà báo kỳ cựu Andrea Tornielli, ĐGH trình bày:

- ĐGH nhắc lại : ‘’Tôi là ai mà phán xét’’ người khác (2013). Nói về người đồng tính, người ta không nên chỉ xác định do căn dạng tính dục của họ. Giáo Hội không lên án con người nhưng mang lại cuộc gặp gỡ với tình yêu hối cải nhờ Lòng Thương Xót của Thiên Chúa. Nhân loại đang bị thương trầm trọng. Giáo Hội cần thể hiện lòng nhân từ với người đồng tính, ly dị, tái hôn ngoài Giáo Hội, cấm rước lễ.

- Muốn phê bình người bảo thủ trong Giáo Hội, đang kìm hãm lòng Thương Xót với danh nghĩa giáo điều. Dường như ĐGH gặp phản ứng gay gắt từ những người bảo thủ, lo ngại ngài đang phá hoại giáo huấn truyền thống đạo đức. Mỗi cá nhân vẹn toàn phẩm giá. Không cho là tốt hay xấu. Đừng quên Thiên Chúa yêu thương, chúng ta được sinh ra để đón nhận tình yêu vô biên của Ngài.

- Kêu gọi : Hãy tiếp cận nhiều với những người sống bên lề xã hội, người đau khổ, nạn nhân bất công. Chúng ta cần liên lạc với họ cho họ cảm thấy gần gũi mà không để bị bóp nghẹt và tha hóa.

- Cảnh báo chống lại sự kiêu hãnh, đạo đức giả và tự mãn trong Giáo Hội. Lãnh đạo Giáo Hội coi chừng ‘‘chước cám dỗ’’ cho mình công chính hay hoàn hảo. (vietcatholic 1.12.2016). Sách có chuyền ngữ do cha Dòng Tên Tadeo Nguyễn Văn Yên, nxb Tôn Giáo. VN 2011

Trong tác phẩm của ĐGH xuất bản tại 86 quÓc gia, 12.01. 2016. Trong đó ĐTC cho thấy tầm nhìn cùa ngài về lòng thương xót của Thiên Chúa trong cuộc phỏng vấn với phóng viên atican Andrea Tormielli. ĐTC kể thởi nhỏ, 17 tuổi, nghĩ về cha Carlos Duarte Ibarra, là cha giải tội đã gặp tại giáo xứ Buenos Aires. Khi xưng tội, tôi cảm thấy Lòng Thương Xót Chúa được chào đón. ĐTC đã dự đám táng ngài, qua đời 1953. Về nhà, ĐTC khóc cả đêm, vì mất đi người giúp cảm nhận lòng thương xót Chúa. Vì thế, ĐTC chọn khẩu hiệu giám møc ‘‘Miserando Atque Eligendo’’. Mô tä tầm nhìn của Thiên Chúa, Đấng trao ban hồng ân và lựa chọn và dẫn theo Ngài, như chọn Matthêu, Chúa Giêsu thấy người thu thuế có lòng thương xót và lựa chọn, dẫn theo Ngài.

10.“HÃY ĐÀNH THỨC THẾ GIỚI’’ (Wake Up The World !) tác giả LM. Samuel H. Canilang, CMF. Nxb ICLA, Phi Luật Tân, 2015. Chuyển ngữ : Nt Maria Vũ Thị Thu Thủy, Dòng MTG Tân Lập.

Sách dịch 10 chương :

1) Năm đời sống thánh hiến

2) Tri ân vì ân huệ của đời sống thánh hiến

3) Niềm vui của đời sống thánh hiến

4) Đánh thức thế giới

5) Đời sống tu trì : Lời ngôn sứ

6) Hiệp thông với Thiên Chúa trong Đức Kito

7) Truyền giáo cho và từ những vùng ngoại biên

8) Hiệp thông

9) Đánh giá, hoán cải, nhiệm vụ

10) Đào tạo

Kết luận

11. 33 CHÌA KHÓA CỦA ĐỨC PHANXICÔ

Tác giả Juan Vicente Boo, nhà báo và kinh tế, vừa xuất bản cuốn sách ‘’33 CHÌA KHÓA CỦA ĐỨC PHANXICÔ’’. Theo tác giả, theo ĐGH không phải muốn cải tổ mà hoán cải con tim. Sách in lại 33 bài báo, mô tả triều đại của ĐGH (2017-2019), tác giả viết cho Europa Press, của tòa GM Madrid, Tây Ban Nha. Các bài báo có nội dung :

- Khó khăn lớn nhất của triều đại là lạm dụng tình dục thanh thiếu niên. Con số nhỏ, nhưng Ngài cũng bị chỉ trích.

- Giáo dân vì lợi ích kinh tế và chính trị mà ‘‘bất động của nhiều cấu trúc Giáo Hội’’. Vì thế các mục tử đẩy ‘’xe hơi, hay con tàu’’ không nhúc nhích và di chuyển được.

- Trong 6 năm đầu, ĐGH đã chú trọng tới người nghèo. Dẫn đến bản chất của Giáo Hội. Sẽ có biện pháp hữu hiệu giúp đỡ hơn.

- Có nhiều Giáo Sỹ sống thoải mái mà không lắng nghe giáo dân cho đủ. Các vị từ cao nhìn giáo dân, khi đến. Sẽ có thay đổi, kiểm soát Giám Mục.

- Cần nhiều phụ nữ và giáo dân trong sinh hoạt chung của GH. Việc ‘‘Quốc tế hóa là chậm’’. (phanxico vn/ 2019. 20.8.2019)

12. ĐTC viết Lời Tựa cho cuốn sách mới : MOVIMIENTOS POPULAIRES, do nxb Vatican (LEVI), Ủy Ban Giáo Hoàng về Châu Mỹ Latinh chuẩn bị. Nội dung ghi lại các phiên họp thế giới Công Giáo được tổ chức tại Mỹ Châu từ 2014. Với sự tham gia của hàng ngàn đại diện các phong trào quen biết. Nội dung bài viết 3 phần:

- Biến đổi xã hội: Những người sống ngoại vi bên lề xã hội không chỉ đơn thuần mà Giáo Hội tìm đến mà họ còn là mầm mống như hạt cải trổ sinh hoa trái. Họ không thụ động tích cực làm cho tương lai. Các phong trào đang làm cho xã hội thay đổi thâm sâu, hồi sinh nền dân chủ. Không còn chủ nhân ông bóc lột dân nghèo. Một hy vọng cho tương lại.

- Hồi sinh nền dân chủ: Loài người đang phải đối mặt thay đổi mang tính cách thời đại, lo âu, bài ngoại và phân biệt chủng tộc. Các phong trào phổ biến có thể chống lại những xu hướng này và làm hồi sinh nền dân chủ. Chủ nghĩa duy dân tộc nằm sẵn trong nỗ lực và cảm nghiệm của những người họ tôn sùng bản thân

- Quyền lao động của con người : Đây là quyền thiêng liêng cần được bảo vệ cho phù hợp với học thuyết xã hội Công Giáo. ĐGH kêu gọi một chủ nghĩa nhân bản mới cho Kitô hữu, khắc phục những tấm lòng phũ phàng thiếu trắc ẩn, chỉ quan tâm lợi ích thời đại đang sống. (Vietchatholic 19.8.19)

13. ‘L’LECTION du PAPE FRANçOIS’, L’HISTOIRE SECRÈETE DU CONGCLAVE

QUI A CHANGÉ L’HISTOIRE

Nhà báo Gerrard O’Connneil, tùy tại Roma, báo America của Dòng Tên viết trong sách ‘L’Élection du Pape François’, L’Histoire secrète du Conclave qui a changé l’histoire), 2020 (Bầu Chọn Giáo Hoàng, Bí mật mật nghị, ai thay đổi lịch sử). Ghi chép từng ngày, từ 13.3.2013 đến 19.3.2013. Một tháng sau khi ĐGH Benedictô XVI bất ngờ từ nhiệm, 28.2.2013. Cuộc bầu cử diễn ra thế nào? Tác giả ghi lại các cuộc gặp gỡ các vị trong mật viện. Như biên niên. Ra khỏi tầm nhìn của giáo triều. ĐHY Bergoglio là bạn, từng đến nhà tác giả ăn cơm khi có dịp về Roma.

14. ‘LA SOLITUDE DE FRANçOIS’’

Tác giả Marco Politi cuốn ‘La Solitude de François’’ (Sự cô đơn của Đức Phanxico). 2020.

Kể lại các phản ứng của giáo triều làm Giáo Hoàng ‘mất ổn định’ và ‘định hướng’’, không những giáo triều và cả Giáo Hội. Tác giả mô tả sự ‘gẫy đổ’, đánh dấu bởi ‘tê liệt của mặt trận bảo thủ nghiêm ngặt’ và được lực lực lượng truyền thông ủng hộ. Và tác giả ghi nhận : Đứng trước áp lực này ĐGH đi đàng trước không tử bỏ quyết tâm cải cách.

15 ‘‘DANH THIÊN CHÚA LÀ LÒNG THƯƠNG XÓT’’,

Trong tác phẩm mới của ĐGH vùa xuất bản tại 86 quốc gia, 12.01. 2016, mang tên ‘‘Danh Thiên Chúa là Lòng Thương Xót’’, trong đó ĐTC cho thấy tầm nhìn của ngài về lòng thương xót của Thiên Chúa trong cuợc phỏng vấn với phóng viên Vatican Andrea Tormielli. ĐTC kể thời nhõ, 17 tuổi, nghï về cha Carlos Duarte Ibarra, là cha giải tội đã gặp tại giáo xứ Buenos Aires. Khi xưng tội, tôi cảm thấy Lòng Thương Xót Chúa được chào đón. ĐTC đã dự đám táng ngài, qua đời năm 1953. Về nhà, ĐTC khóc cả đêm, vì mất đi người giúp cảm nhận lòng thương xót Chúa. Vì thế ĐTC chọn khẫu hiệu giám møc ‘‘Miserando atque eligendo’’. Mô tả tầm nhìn củûa Thiên Chúa, Đấng trao ban hồng ân và lựa chọn và dẫn theo Ngài, như chọn Matthêu, Chúa Giêsu thấy người thu thuế có lòng thương xót và lựa chọn, dẫn theo Ngài.

15. “È MIA MADRE

ĐGH cắt nghĩa tại sao Ngài yêu mến Đức Mẹ, trong cuốn sách “È Mia Madre” (C’est Ma Mère, Người Là Mẹ Tôi), nxb Citta Nuova 2018, do cha Fr. Alexandre Awi Mello, Thư Ký Thh Bộ Giáo Dân, Gia Đình và Đời Sống, phỏng vấn (17.10. 2018) ĐGH Phanxicô. Sách đề tựa của nhà thần học Carlos Maria Galli. Cha viết theo phỏng vấn, 4 ý tưởng chính, ảnh hưởng tới đời sống thiêng liêng:

- ĐTC nói Lòng sùng kính Đức Mẹ xuất phát từ dân chúng. Tôi tin rằng mọi người dạy Ngài yêu mến Mẹ chúng ta. Khi Ngài thực hiện các chuyến hành hương với tư cách mục tử, tham gia với giới trẻ và khám phá ra rằng chúng ta càng yêu người và cách họ cầu nguyện.

- Linh mục linh hướng gia đình, là cha Enrique Pozzoli, dòng Salêsien, do bà dẫn về hay đến thăm và dạy đọc kinh “Sub Tuum Praesidium” (Chúng con chạy đến sự trợ giúp của Ngài)

- Thấm nhuần sâu sắc là gia đình. Bà nội dạy cầu nguyện, lần chuỗi, thực tế là một phần lịch sử đời Giáo Hoàng. Tình yêu dành cho Đức Mẹ nảy nở tự nhiên trong quan hệ gia đình.

- ĐGH nói câu trả lời cuối : Đức Mẹ là Mẹ duy nhất của tôi, tôi có thể dám khóc với Mẹ tôi.

Cha Alexandre, từ ngày 31. 5. 2017 là Tham Tán Thánh Bộ Giáo Dân, Gia Đình và Đời Sống, rất gần gũi, qua cuốn sách này giúp đi sâu vào cuộc đời Ngài. (Vietcatholic 13.5.2020),

17. “SỨC MẠNH CỦA ƠN GỌI”

ĐGH Phanxicô giải thích về “Đời sống thánh hiến ngày nay” qua tập sách “Sức mạnh của ơn gọi” do trò chuyện với Fernando Prado (Papa Francisco. Una Conversacion con Fernando Prado (2018). ĐGH nói : Không say mê Đức Kitô, không có tương lai cho đời sống thánh hiến. Đời sống thánh hiến khiến người ta suy nghĩ:

-Các vị đã thánh hiến đời sống làm việc không tự phụ, vênh vang ồn ào. Làm việc mà không coi mình là quan trọng. Làm việc mà sống và cầu nguyện,

- Nhiều tu sỹ hoàn toàn bỏ mình, sống tận lực với ơn gọi cách mẫu mực

- Vào các nghĩa trang, thật nhiều ngôi mộ ghi tên những vị thánh hiến ngã gục rất trẻ

- Những người ấy thánh hiến mỗi ngày, họ là các vị “thánh kế bên”

(Lm Lê Công Đức dịch)

18. ‘HiỆP THÔNG và HY VỌNG’

ĐGH đề tựa cuốn sách ‘Hiệp Thông và Hy Vọng’ trong cơn dịch Cavid-19

Ngày 28.7.2020, ĐGH viết tựa cuốn sách ‘Hiệp Thông và Hy Vọng’ trong cơn dịch Cavid-19. Sách do ĐHY Walter Kasper, nguyên chủ tịch Thánh Bộ Cổ Súy Tình Hiệp Nhất Kitô Gíao và LM George Augustin là thành viên Thánh Bộ Cổ súy tình hiệp nhất Kitô gíao, viết. Nxb Vatican LEV in, nguyên bản bằng tiếng Đức. 6. 2920, dịch ra tiếng Ý. Khuyến khích tái khám phá tình đoàn kết giữa cơn đại dịch Coronavirus. Đây là những suy tư thần học của ĐGH và những bài học mà Kitô hữu rút ra từ ngày phát hiện đại dịch Covid 19. Những bài học là :

- Nguồn gốc hạnh phúc. Đại dịch dễ bị tổn thương, nhưng cũng khám phá ra kho tàng đức tin. Nhắc nhở những gì quên

- Kêu gọi giúp định hướng cuộc với Chúa và với tình đoàn kết tha nhân. Nhận ra sự bất công toàn cầu, lắng nghe tiếng than khóc những ai cần đến

- Không tham gia công khai thánh lễ và rước Chúa được. Thì làm sao chuyển tình yêu cho người khác (RV )

19. Cuốn ‘TERRA FUTURA’ (Trái Đất Tương Lai) ghi lại cuộc đối thoại với ông Carlo Petrini, 71 tuổi, ký giả sáng lập tổ chức tên ‘Slow Food’ (Thực Phẩm Chậm), I989 của Fao. Nội dung ủng hộ sinh thái toàn diện, chăm sóc trái đất, bảo tồn thiên nhiên. Sách xuất bản 9.2020.

20. Cuốn ‘LET US DREAM, THE PATH FOR A BETTER FUTURE’ (Chúng Tôi Mơ Ước. Con Đường Dẫn Đến Tương Lai Tốt Đẹp Hơn). Sách dành cho cuộc phỏng vấn của ký giả Công Giáo Austen Ivereigh, 54 tuổi, người Anh. Thông điệp Fratelli Tutti là tiếng nói chính thức và quan trọng múc từ linh đạo thánh Phanxico Assisi. Tình huynh đệ là keo nối các giáo huấn của ĐGH, để: xây dựng hệ thống kinh tế, săn sóc thiên nhiên, giúp đỡ những người ngoài lề xã hội, tầm quan trọng của tôn giáo về bất bạo động. ĐGH tâm sự viết có ba thời đen tối trong đời như khoảnh khắc bị nhiễm covids cá nhân: 1) Năm 21 tuổi bị bệnh tưởng chết vì nhiễm trùng phổi. 2) Thời gian ở Đức năm 1986, mất quân bình vì cô đơn, thiếu hòa hợp. 3) Từ 1990-1992, sống ở Cordoba, Argentina trong Dòng Tên, để thanh luyện tâm linh. ĐTC nói cả ba đã dạy Ngài tôi luyện và xác tín rằng sự đau khổ biến đổi con người nên tốt đẹp hơn, nếu bạn cho phép chúng tôi luyện bạn. Sách xuất bản 1.12. 2020. (ns Diễn Đàn Giáo Dân. số 227, 10. 2020. Tr. 13)

21. ‘NHỮNG NGƯỜI ĐÀN BÀ BỊ ĐÓNG ĐINH’

Ngày 9.7.2019, trước ngày Chống Nạn Buôn Người, ĐGH Phanxicô đã viết tựa cho cuốn sách ‘Những Người Đàn Bà Bị ĐóngĐinh’ (Donne Crocifisse-La vergogna della tratta Raccontata dalla strada) nxb Rubettino: Nhấn mạnh và mời gọi hãy đấu tranh hữu hiệu chống việc khai thác và xỉ nhục những mảnh đời trong trắng. Bất cứ hình thức mại dâm nào cũng là hành vi tội ác, tật xấu ghê tởm lẫn lộn làm thỏa mãn thú tính hành hạ phụ nữ yếu đuối. Sách do cha Aldo Buronaiuto, Giáo xứ Gioan XXIII, viết. Xứ của cha chuyên nâng đỡ các chị em hoàn lương. (RV 9.7.2019. Mai Khôi dịch)

22 ‘TRỜI Ở TRÊN MẶT ĐẤT. YÊU THƯƠNG và PHỤC VỤ ĐỂ BIẾN ĐỔI THẾ GIỚI’

Ngày 24.11.2020, nhà xuất bản Vatican ấn hành cuốn sách của Đức Thánh Cha, mang tên : ‘Trời ở trên mặt đất. Yêu thương và phục vụ để biến đổi thế giới’ (Il Cielo Sulla Terra). Nội dung gồm những bản văn chưa ấn hành. Mục sư Martin Junge, Tổng Thư Ký Giáo Hội Tin Lành thế giới đề tựa. Các bài ĐTC phát biểu đức tin biến thành bác ái với tha nhân.

23 STRONG IN THE FACE OF TRIBUTION

Cuối 2020, Librairia Editia Vaticana xuất bản sách của DGH Phanxicô tựa đề : Strong in the Face of Tribution (Sức mạnh khi đối mặt với đau khổ), gồm:

- Những lời cầu nguyện trong thời đại dịch Corovirus

- Cách thức mọi người sống Bí Tích

- Các bài chia sẻ trong Thánh Lễ tại Santa Marta và kinh Truyền Tin trong bối cảnh dịch bệnh.

Sách được bộ Truyền Thông sửa, phát hành dưới dạng PDF

24 “PAPAST FRANZIKUS. WAGE ZU TRAUMEN! MIT ZUVERSICHT AUS

DER KRISE

Ngày 27.1.2021, nxb Munchen, Vatican cho xuất bản những bài ĐGH Phanxicô đề ra những ý kiến cụ thể trong đại dịch Covid-19. Thành tác phẩm tựa đề: “Papst Franziskus. Wage zu traumen! Mit Zuversicht aus der Krise (Giáo Hoàng Phanxicô. Hãy dám Ước Mơ, tự tin vượt qua khủng hoảng). Nội dung, có 3 chìa khóa :

-Đối thoại nhiều khi là cơ hội và mâu thuẫn, cần duy trì thẳng thắn. (Fratelli Tutti, tr. 200)

-Điều mơ ước là ‘đoàn kết’ sẽ vượt qua, tạo ra mỗi người có chỗ ngồi trong bàn ăn. (tr.142)

Duy trì tự tin bất chấp nghịch cảnh là động cơ là hy vọng nhìn chân trời xa với thoải mái cá nhân, những bù đắp thu hẹp làm cho cuộc sống đẹp hơn (Tr. 174) Tr.55)

25 ‘CÁC NẾT XẤU và ‘CÁC NHÂN ĐỨC’.

Ngày 2.3.2021, Vatican ấn hành sách mới của ĐGH Phanxicô. Đây là cuốn sách được Lm Marca Pozza, tuyên úy nhà tù ở Bắc Ý, phỏng vấn ĐGH, có tựa đề ‘Các Nết Xấu và ‘Các Nhân Đức’. Những suy tư của ĐGH về 7 nết xấu và 7 nhân đức, đối nghịch nhau: công bình/ bất công; dũng cảm/không kiên định; tiết độ/nóng giận; thận trọng/ ngớ ngẩn; trung tín/ bất trung; hy vọng/thất vọng; bác ái/ghen tuông. Trong sách ĐTC giải thích: có những người nhân đức, có những người xấu tính, nhưng phần lớn là pha trộn giữa nhân đức và tật xấu. (Vtican News 1.3

26 “THIÊN CHÚA LÀ LÒNG THƯƠNG XÓT’’

Ngày 12.3.2021, Vatican xuất bản cuốn “Thiên Chúa là Lòng Thương Xót (The Name of God is Mercy): Cuộc trao đổi giữa ĐGH với phóng viên Vatican Andrea Tornielli, gổm loạt bài về Lòng Thương Xót Chúa

27. “THIÊN CHÚA và THẾ GIỚI SẼ ĐẾN”:

Ngày 15. 3, 2021 nhà sách Vatican xuất bản cuốn sách viết về ĐGH Phanxicô “Thiên Chúa và Thế Giới Sẽ Đến”: Cuộc phỏng vấn của chuyên gia báo chí Vatican, Domenico Agasso, bao gồm các đề tài: Đại dịch, Môi trường, Vũ khí, Lãnh đạo, Phụ nữ và Giới trẻ

28. JORGE MARIO BERGOLIO GÍAO HOÀNG PHANXICO, TĨNH TÂM (Retraite Spirituelle)

Nxb Parole et Silence, Paris, 2016. Loại Bỏ Túi 169 trang. Viết cho cuộc Tĩnh Tâm về Bộ Mặt Lòng Thương Xót Chúa. Gồm 3 phần suy gẫm có 8 bài

29. ‘SỨC KHỎE CỦA CÁC GÍAO HOẢNG’ (La salute dei Papi) nxb Piemme) tác giả Nelson Castro bác sỹ kiêm nhà báo người Argentina. Viết từ Đức Leo XIII đến Đức Phanxicô. Ông đã ra mắt sách tại Roma 28.10. 2021. Trước khi viết sách, ông đã phỏng vấn ĐGH 10. 2017. ĐGH nói với ông : Tôi nên viết về sức khỏe của các Đức GH. Tôi sẽ kể cho ông về chứng bệnh tâm lý của tôi

30. QUARDARE VERSO l’ALTO QUARDARE VERSO l’ALTO

Ngày 9.12.2021, nxb Vatican ấn hành cuốn ‘Quardare verso l’Alto Quardare verso l’Alto’ (Ngước nhìn lên những người khác). Là những bài suy tư về Tin Mừng thánh Luca hàng tuần của Đức Thánh Cha Phanxicô. Nội dung sách như lời tựa sách, Ngài viết : Suy tư và hành động là yếu tố quan trọng khi đọc Tin Mừng. Tin Mừng nhắc nhở chúng ta, sự khôn ngoan của tâm hồn là yếu tố suy tư và hoạt động bác ái.

31. Hơn 150 ấn phẩm của ĐTC trong 8 năm qua

Ngày 20. 5.2021, tạp chí trực tuyến Vida Nueva (Đời Sống Mới) đã thâu thập lập trường, giáo huấn, thông điệp, diễn văn qua nhiều bút tích và ấn phẩm về nhiều đề tài khác nhau, thành hơn 150 ấn phẩm của ĐTC trong 8 năm qua. Hồi tháng Giêng 2021, ĐGH đề tựa cuốn sách ‘Rime a sorpresa’ của thi sỹ Ý, tên là Luca Milance (GXVN P số 372, Juin 2021)

32. Phim ‘Francesco’ được trình chiếu tại Roma

Ngày 24.5.2021, tại hội trường Phaolô VI, bộ phim ‘Francesco’ do đạo diễn Evgeny Afineeysky và qũi Laudato Si thực hiện, được trình chiếu tại hội trường Phaolô VI, cho người vô gia cư và tỵ nạn xem. Ban tổ chức tặng mỗi người xem một hộp cơm. Sau buổi chiếu, ĐTC Phanxicô đến thăm những người tham dự.(GXVN P số 372, Juin 2021)

(Còn tiếp)

MƯỜI QUYỂN SÁCH ĐƯỢC ĐGH YÊU CHUỘNG

Ban biên tập Aleteia đề nghị 10 quyển sách được ĐGH Phanxicô yêu chuộng. ĐGH là giáo sư văn chương. Năm 2015, ngài tiết lộ với báo Argentina, La Voz del Pueblo, từ 15.7.1990, mình không coi TV, để giờ cho thú vui đọc sách. Nhật báo Ý Corriere della Seerra đăng danh sách các sách được ĐGH thích:

1. Le Maitre de la terre (Thầy của quả đất) của Robert Hugh Benson. Đây là cuốn tiểu thuyết kỳ thú, xuất bản 1907. Trang sách đầy thông tin về ‘’ý thức hệ thực dân’’ và ‘’toàn cầu hóa đồng loạt bá chủ’’. Chuyện kể những bách hại Kitô hữu. Có những đối kháng tâm linh Bài- Kitô và ý thức hệ hiện đại gặp nhau. Tiểu thuyết nói lên suy nghĩ sâu đậm lệch lạc về tư duy và bình an mà không

2. Vous qui êtes ma vie (Bạn là đời sống của tôi) của Ethel Mannin. Tư tưởng viết trong sách diễn tả cuộc trở lại, sự thay đổi hiện sinh dẫn đến Chúa và kết quả cuộc gặp gỡ này không gì khác là niềm vui nội tâm lấp đầy tâm trí.

3. Các sổ tay tầng hầm và Anh Em nhà Karamazov của văn hào Nga Fiodor Dostoievski. ĐGH Phanxicô hay nhắc và trích dẫn trong diễn lời của Văn hào Fiodor Dostoievski.

4. Bài tập Linh Thao của Thánh Ignace. ĐGH Phanxicô là tu sỹ Dòng Tên, nên luôn trung thành với linh đạo và tư tưởng của Thánh Tổ Phụ Ignace.

5. Le Seigneur (Thiên Chúa) của Linh Mục Romano Guardini. Giống như Đức Benedicto XVI, Đức Phanxico mộ mến nhà thần học Romano Guardini và công nhận Lm Romano là tư tưởng gia có nhiều điều nói với chúng ta. Năm 1980, Cha Jorge Bergoglio chọn và viết luận án về nhà thần học Rmano Guardini.

6. Người con hoang đàng trở về của Linh Mục Henri J.M. Nouwen. Sau khi xem bức họa của Rembrandt, Linh Mục Henri Nouwen suy tư về dụ ngôn này : mình là vai trò người con cả : ghen với em vì lòng khoan dung của cha. Tác giả cũng đóng vai trò người cha rộng lượng đón nhận con trở về, không phê phán. Linh Mục tác giả đề cao cả ba nhân vật trong dụ ngôn.

7. Méditation sur l’Église (Suy gẫm về Giáo Hội) của nhà thần học Henri de Lubac. Khi còn là HY Bergoglio, Đức Phanxicô hay nhắc Henri de Lubac là người ảnh hưởng lớn đối với ngài. Có dịp hai người chung chủ đề thảo luận phê bình trào lưu: ‘’Thói thời thượng thiêng liêng’’. Henri de Lubac nói, nó là mối nguy hại tệ hại lan rộng trong giáo dân.

8. Ký ức của Thánh linh mục Dòng Tên, Pierre Favre (hay Faber, Ý, 1505-1546). Năm 2013, dịp phong thánh cho linh mục này, ĐGH tuyên bố mình và kêu gọi ngưỡng mộ tinh thần đối thoại của vị thánh mới. Ký ức ghi lại tiến trình nội tâm của Thánh Pierre Favre, 1542-1543.

9. L’autre, le même (Người kia, cùng một người) tuyển tập thơ của văn hào Jorge Luis Borges. Khi dạy văn chương bên Argentina, Đức Phanxico đã mời thi sỹ Luis, lúc 66 tuổi đến lớp ngâm thơ ‘tuổi trẻ quên mình cho người khác’’.

10. Les fiancés (Các người đính hôn) của Alessandro Manzoni do nxb Piemme. Tiểu thuyết lịch sử bán chạy nhất ở Ý. Chính ĐGH đã đọc 3 lần nếu có sẵn trên bàn, Ngài sẽ đọc lần nữa. Bài học cho độc gỉa trai gái : Chỉ có tình yêu trong Chúa mới bất tận và ý nghĩa. (vietcatholic 4.5.2018)