THỪA TÁC VỤ CỦA LINH MỤC THEO THÁNH GHÊ-GO-RI-Ô
Thánh Ghê-go-ri-ô Cả có một bài giảng đặc biệt về thừa tác vụ của linh mục, in trong Bài đọc Kinh sách, ngày thứ Bảy, Chúa Nhật XXVII thường niên năm A, trang 289. Bài này có thể là đề tài cho các linh mục thời nay suy nghĩ.
Thánh Ghê-go-ri-ô nêu lên hai vấn đề bức thiết:
• Có nhiều linh mục, nhưng rất ít linh mục lo chu toàn chức vụ.
• Các linh mục làm việc bên ngoài hơn bên trong.
1. Nhiều linh mục nhưng ít linh mục chu toàn chức vụ
Thánh Ghê-go-ri-ô viết: “Thế giới này đầy dẫy linh mục, nhưng họa lắm mới có người hoạt động trong cánh đồng truyền giáo của Thiên Chúa, vì chúng tôi lãnh nhận chức vụ linh mục, nhưng lại không chu toàn trách nhiệm của chức vụ ấy.”
Lời than phiền này tập trung chung quanh hai sự kiện: đông linh mục nhưng rất ít linh mục chịu làm việc trong cánh đồng của Chúa. Cánh đồng của Chúa đây là cánh đồng truyền giáo và công việc mục vụ. Thường linh mục Việt Nam để ý đến công việc mục vụ nhiều hơn là truyền giáo. Sở dĩ như vậy vì các vị được sai đến các họ đạo. Làm việc trong họ đạo thì còn thời giờ đâu để đi tới các nơi truyền giáo. Thực ra không hẳn phải đi tới các nơi truyền giáo, vì trong họ đạo hay bên cạnh các họ đạo cũng có rất nhiều nơi, nhiều người, nhiều cơ hội cho các linh mục truyền giáo. Mà không phải chỉ dạy đạo hay kêu mời vào đạo mới là truyền giáo. Có nhiều cách thế truyển giáo mà một trong cách hữu hiệu nhất là chính đời sống của các vị. Cứ tưởng tượng một cha sở trong một họ đạo không nguyên chỉ lo cho bổn đạo của mình mà còn lo thăm hỏi giúp đỡ những người ngoài đạo tùy theo điều kiện và khả năng, kết quả sẽ ra thế nào. Lại nghĩ đến một cha sở biết tôn trọng giáo dân, đối xử lịch sự với người ta theo lối nhân bản, không rầy la phách lối, hỏi như thế có phải là truyền giáo không? Người ta than phiền chê trách linh mục về cách xử thế nhiều lắm. Đã hẳn đời sống của linh mục trong các họ đạo có nhiều cái phức tạp. Giáo dân có những người nhiều khi “được đàng chân, lân đàng đầu”. Thấy cha sở hiền lành dễ thương, nhiều người tìm cách lợi dụng. Đó là những chuyện thường hay xẩy ra. Nhưng không phải vì thế mà các linh mục coi ai cũng như những người này cả.
Còn công việc mục vụ thì khỏi phải nói, vì xưa nay các cha sở vẫn làm những công việc này và có khi làm cách đáng khen nữa. Nhưng phải chăng số người này ít. Vì vậy thánh Ghê-go-ri-ô mới nói: “Chúng tôi lãnh chức vụ linh mục, nhưng lại không chu toàn trách nhiệm của chức vụ ấy.”
Trách nhiệm ấy là dành ưu tiên cho phần rỗi của các tín hữu. Những khi phải đi “kẻ liệt” vào đêm khuya lúc không thuận tiện, hoặc những khi phải rầy rà mất thời giờ để lo giấy tờ hay điều chỉnh tình trạng hôn phối cho người ta mà vẫn bằng lòng chấp nhận rầy rà hay mất thời giờ, thì đó là chu toàn trách nhiệm của chức vụ linh mục.
Các vị cũng sẽ chu toàn trách nhiệm của mình khi tìm đến với những người khô khan nguội lạnh, bỏ đạo hay chống đạo hoặc lem nhem về hôn phối. Cứ ở trong nhà xứ thì yên thân hơn, còn ra ngoài làm những công việc như vừa nói, phiền phức vất và lắm. Nhưng chính đó lại là công việc đích thực của người mục tử.
Ngoài ra, trong phạm vi trách nhiệm, còn điều này nữa tưởng cũng nên nói đến, đó là tính thích hưởng nhàn. Nếu không để ý và chịu khó tập tành, các linh mục cũng sẽ dễ rơi vào tật xấu này lắm. Tự nhiên chẳng ai thích mó tay vào công việc cho nhọc nhằn làm chi. Ai chả thích nhàn. Mà bây giờ có nhiều cái để hưởng nhàn lắm: nào là ti-vi, đầu máy đĩa CD, DVD, báo chí, sách vở tranh ảnh, địa điểm tham quan du lịch, quán ăn uống, nơi vui chơi giải trí, v.v… Tất nhiên không cấm vui chơi giải trí khi cần phải giải trí để giữ cho đời sống được quân bình, nhưng vẫn phải đề phòng. Nếu lúc nào vào nhà xứ mà bổn đạo cũng thấy cha xứ nằm võng hay ngồi trên ghế dựa đọc báo hay xem ti-vi, người ta sẽ nghĩ về cha thế nào. Lại còn chuyện “ăn nhậu” nữa! Trách nhiệm chu toàn chức vụ cũng đòi buộc các vị phải lưu tâm về vấn đề này để khỏi sinh gương xấu cho bổn đạo và làm cho lời giảng mất hiệu lực.
2. Làm việc bên ngoài hơn bên trong
Trong phần trên của bài giảng, thánh Ghê-go-ri-ô như than phiền về con số đông linh mục không chịu làm việc trong cánh đồng của Chúa. Đến phần cuối, thánh nhân lại như không mấy vui vì các linh mục làm việc bên ngoài nhiều hơn bên trong.
Ai cũng hiểu bên ngoài với bên trong là thế nào rồi. Việc bên ngoài là các việc đời, việc của người thế gian như làm ăn buôn bán sinh lợi, v.v… Linh mục làm việc bên ngoài là làm những việc không có liên quan gì đến công việc của linh mục. Mà công việc của linh mục là rao giảng Lời Chúa, cử hành các bí tích, xây dựng cộng đoàn đức tin và lo phần rỗi cho các tín hữu. Đó chính là những công việc bên trong. Ngày nay có nhiều linh mục ít việc bên trong để làm, hay không muốn làm những việc bên trong. Vì vậy mới dễ sinh ra buồn phiền chán nản. Các linh mục đó buồn phiền vì không có việc làm, hay không được làm những việc theo đúng chức vụ của mình. Cha Timothy Radcliffe, nguyên bề trên tổng quyền dòng Anh em thuyết giáo nhiệm kỳ mới đây, đã thấy vấn đề và chọn tâm trạng này làm đề tài thuyết trình cho Hội nghị linh mục toàn quốc Anh tại trường Trung học Digby Stuart Roehampton ngày 17.9.2002, đề là "Vui buồn trong cuộc đời linh mục hiện nay". Cuối cùng cha viết: “Linh mục là người mang tin vui, tin mừng. Đây là lý do vì sao sự chán nản lại hủy hoại ơn gọi chúng ta một cách ghê gớm. Sẽ chẳng còn ai tin chúng ta nữa nếu chúng ta trông có vẻ khổ sở.”
Điều này có thể hiểu được phần nào, vì giáo dân bên Âu châu ít đi nhà thờ và không có mấy sinh hoat đạo đức như ở Việt Nam nhưng không phải vì vậy mà đời linh mục trở nên vô nghĩa. Làm linh mục là sống hơn làm, khi vì hoàn cảnh, không có hay ít có việc để làm theo đúng chức vụ. Trong những trường hợp này, sống là cần hơn. Sống chức vụ là người tâm giao của Chúa, là thừa tác viên và dụng cụ, chờ khi Chúa cần đến và hoàn cảnh lại cho phép hay tái tạo được hoàn cảnh để tiếp tục hoạt động theo chức vụ. Trong bao năm trời ở trại cải tạo, các linh mục tuyên úy quân đội cũ có làm được gì bên ngoài mấy đâu, nhưng các vị đó vẫn sống. Chính sự sống đó bên cạnh các bạn tù nhân đã sinh được hoa thơm trái tốt làm vẻ vang cho chức linh mục.
Vi` vậy bài giảng trên đây của thánh Ghê-go-ri-ô cũng như nhiều bài giảng khác của thánh Âu-tinh trong hai tuần Kinh sách Chúa Nhật XXIV, XXV có thể giúp ích cho các linh mục rất nhiều, vì là những bài nói về đời sống mục tử, do hai vị thánh giám mục uyên bác và dạn dày kinh nghiệm nhủ khuyên và hướng dẫn.
Thánh Ghê-go-ri-ô Cả có một bài giảng đặc biệt về thừa tác vụ của linh mục, in trong Bài đọc Kinh sách, ngày thứ Bảy, Chúa Nhật XXVII thường niên năm A, trang 289. Bài này có thể là đề tài cho các linh mục thời nay suy nghĩ.
Thánh Ghê-go-ri-ô nêu lên hai vấn đề bức thiết:
• Có nhiều linh mục, nhưng rất ít linh mục lo chu toàn chức vụ.
• Các linh mục làm việc bên ngoài hơn bên trong.
1. Nhiều linh mục nhưng ít linh mục chu toàn chức vụ
Thánh Ghê-go-ri-ô viết: “Thế giới này đầy dẫy linh mục, nhưng họa lắm mới có người hoạt động trong cánh đồng truyền giáo của Thiên Chúa, vì chúng tôi lãnh nhận chức vụ linh mục, nhưng lại không chu toàn trách nhiệm của chức vụ ấy.”
Lời than phiền này tập trung chung quanh hai sự kiện: đông linh mục nhưng rất ít linh mục chịu làm việc trong cánh đồng của Chúa. Cánh đồng của Chúa đây là cánh đồng truyền giáo và công việc mục vụ. Thường linh mục Việt Nam để ý đến công việc mục vụ nhiều hơn là truyền giáo. Sở dĩ như vậy vì các vị được sai đến các họ đạo. Làm việc trong họ đạo thì còn thời giờ đâu để đi tới các nơi truyền giáo. Thực ra không hẳn phải đi tới các nơi truyền giáo, vì trong họ đạo hay bên cạnh các họ đạo cũng có rất nhiều nơi, nhiều người, nhiều cơ hội cho các linh mục truyền giáo. Mà không phải chỉ dạy đạo hay kêu mời vào đạo mới là truyền giáo. Có nhiều cách thế truyển giáo mà một trong cách hữu hiệu nhất là chính đời sống của các vị. Cứ tưởng tượng một cha sở trong một họ đạo không nguyên chỉ lo cho bổn đạo của mình mà còn lo thăm hỏi giúp đỡ những người ngoài đạo tùy theo điều kiện và khả năng, kết quả sẽ ra thế nào. Lại nghĩ đến một cha sở biết tôn trọng giáo dân, đối xử lịch sự với người ta theo lối nhân bản, không rầy la phách lối, hỏi như thế có phải là truyền giáo không? Người ta than phiền chê trách linh mục về cách xử thế nhiều lắm. Đã hẳn đời sống của linh mục trong các họ đạo có nhiều cái phức tạp. Giáo dân có những người nhiều khi “được đàng chân, lân đàng đầu”. Thấy cha sở hiền lành dễ thương, nhiều người tìm cách lợi dụng. Đó là những chuyện thường hay xẩy ra. Nhưng không phải vì thế mà các linh mục coi ai cũng như những người này cả.
Còn công việc mục vụ thì khỏi phải nói, vì xưa nay các cha sở vẫn làm những công việc này và có khi làm cách đáng khen nữa. Nhưng phải chăng số người này ít. Vì vậy thánh Ghê-go-ri-ô mới nói: “Chúng tôi lãnh chức vụ linh mục, nhưng lại không chu toàn trách nhiệm của chức vụ ấy.”
Trách nhiệm ấy là dành ưu tiên cho phần rỗi của các tín hữu. Những khi phải đi “kẻ liệt” vào đêm khuya lúc không thuận tiện, hoặc những khi phải rầy rà mất thời giờ để lo giấy tờ hay điều chỉnh tình trạng hôn phối cho người ta mà vẫn bằng lòng chấp nhận rầy rà hay mất thời giờ, thì đó là chu toàn trách nhiệm của chức vụ linh mục.
Các vị cũng sẽ chu toàn trách nhiệm của mình khi tìm đến với những người khô khan nguội lạnh, bỏ đạo hay chống đạo hoặc lem nhem về hôn phối. Cứ ở trong nhà xứ thì yên thân hơn, còn ra ngoài làm những công việc như vừa nói, phiền phức vất và lắm. Nhưng chính đó lại là công việc đích thực của người mục tử.
Ngoài ra, trong phạm vi trách nhiệm, còn điều này nữa tưởng cũng nên nói đến, đó là tính thích hưởng nhàn. Nếu không để ý và chịu khó tập tành, các linh mục cũng sẽ dễ rơi vào tật xấu này lắm. Tự nhiên chẳng ai thích mó tay vào công việc cho nhọc nhằn làm chi. Ai chả thích nhàn. Mà bây giờ có nhiều cái để hưởng nhàn lắm: nào là ti-vi, đầu máy đĩa CD, DVD, báo chí, sách vở tranh ảnh, địa điểm tham quan du lịch, quán ăn uống, nơi vui chơi giải trí, v.v… Tất nhiên không cấm vui chơi giải trí khi cần phải giải trí để giữ cho đời sống được quân bình, nhưng vẫn phải đề phòng. Nếu lúc nào vào nhà xứ mà bổn đạo cũng thấy cha xứ nằm võng hay ngồi trên ghế dựa đọc báo hay xem ti-vi, người ta sẽ nghĩ về cha thế nào. Lại còn chuyện “ăn nhậu” nữa! Trách nhiệm chu toàn chức vụ cũng đòi buộc các vị phải lưu tâm về vấn đề này để khỏi sinh gương xấu cho bổn đạo và làm cho lời giảng mất hiệu lực.
2. Làm việc bên ngoài hơn bên trong
Trong phần trên của bài giảng, thánh Ghê-go-ri-ô như than phiền về con số đông linh mục không chịu làm việc trong cánh đồng của Chúa. Đến phần cuối, thánh nhân lại như không mấy vui vì các linh mục làm việc bên ngoài nhiều hơn bên trong.
Ai cũng hiểu bên ngoài với bên trong là thế nào rồi. Việc bên ngoài là các việc đời, việc của người thế gian như làm ăn buôn bán sinh lợi, v.v… Linh mục làm việc bên ngoài là làm những việc không có liên quan gì đến công việc của linh mục. Mà công việc của linh mục là rao giảng Lời Chúa, cử hành các bí tích, xây dựng cộng đoàn đức tin và lo phần rỗi cho các tín hữu. Đó chính là những công việc bên trong. Ngày nay có nhiều linh mục ít việc bên trong để làm, hay không muốn làm những việc bên trong. Vì vậy mới dễ sinh ra buồn phiền chán nản. Các linh mục đó buồn phiền vì không có việc làm, hay không được làm những việc theo đúng chức vụ của mình. Cha Timothy Radcliffe, nguyên bề trên tổng quyền dòng Anh em thuyết giáo nhiệm kỳ mới đây, đã thấy vấn đề và chọn tâm trạng này làm đề tài thuyết trình cho Hội nghị linh mục toàn quốc Anh tại trường Trung học Digby Stuart Roehampton ngày 17.9.2002, đề là "Vui buồn trong cuộc đời linh mục hiện nay". Cuối cùng cha viết: “Linh mục là người mang tin vui, tin mừng. Đây là lý do vì sao sự chán nản lại hủy hoại ơn gọi chúng ta một cách ghê gớm. Sẽ chẳng còn ai tin chúng ta nữa nếu chúng ta trông có vẻ khổ sở.”
Điều này có thể hiểu được phần nào, vì giáo dân bên Âu châu ít đi nhà thờ và không có mấy sinh hoat đạo đức như ở Việt Nam nhưng không phải vì vậy mà đời linh mục trở nên vô nghĩa. Làm linh mục là sống hơn làm, khi vì hoàn cảnh, không có hay ít có việc để làm theo đúng chức vụ. Trong những trường hợp này, sống là cần hơn. Sống chức vụ là người tâm giao của Chúa, là thừa tác viên và dụng cụ, chờ khi Chúa cần đến và hoàn cảnh lại cho phép hay tái tạo được hoàn cảnh để tiếp tục hoạt động theo chức vụ. Trong bao năm trời ở trại cải tạo, các linh mục tuyên úy quân đội cũ có làm được gì bên ngoài mấy đâu, nhưng các vị đó vẫn sống. Chính sự sống đó bên cạnh các bạn tù nhân đã sinh được hoa thơm trái tốt làm vẻ vang cho chức linh mục.
Vi` vậy bài giảng trên đây của thánh Ghê-go-ri-ô cũng như nhiều bài giảng khác của thánh Âu-tinh trong hai tuần Kinh sách Chúa Nhật XXIV, XXV có thể giúp ích cho các linh mục rất nhiều, vì là những bài nói về đời sống mục tử, do hai vị thánh giám mục uyên bác và dạn dày kinh nghiệm nhủ khuyên và hướng dẫn.