1. Trung Tá, Tiểu Đoàn Trưởng lính Dù Nga, đền tội sau khi gần hết đơn vị đã tử trận
Hai ký giả Will Stewart và Chris Jewers của tờ Daily Mail có trụ sở ở Luân Đôn có bài tường trình nhan đề “Russian commander who oversaw notorious slaughter of hundreds of Ukrainian troops is found dead from gunshot wound at his home”, nghĩa là “Chỉ huy Nga giám sát vụ tàn sát khét tiếng hàng trăm binh sĩ Ukraine được tìm thấy đã chết vì vết thương do đạn bắn tại nhà riêng.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Một trong những chỉ huy khét tiếng nhất của Vladimir Putin, Trung Tá Dmitry Lisitsky, đã chết vì vết thương do đạn bắn ở tuổi 48, vào lúc 10 giờ sáng ngày 26 tháng Ba, theo báo cáo của các phương tiện truyền thông Nga và Ukraine.
Có nhiều tranh cãi về việc ai đứng sau cái chết của anh ta. Ukraine cáo buộc anh ta bị 'thanh lý' để trả thù cho vụ tàn sát khét tiếng hàng trăm binh sĩ của họ trong cuộc rút lui vào năm 2014 trong 'vạc dầu Ilovaisk'.
Các nguồn tin Nga khẳng định anh ta đã tự kết liễu đời mình bằng khẩu súng săn trong nhà bếp, ở thành phố quê hương Stavropol, trong bối cảnh 'trầm cảm' vì cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine.
Lisitsky - người nhận huân chương cao quý nhất của Nga, là huy chương Anh hùng nước Nga - là Tiểu Đoàn Trưởng Tiểu Đoàn 1 Nhảy Dù của Lữ Đoàn Dù 247 thuộc Sư Đoàn Dù số 7.
Lữ Đoàn Dù 247 đã chịu 'tổn thất nặng nề' khi Nga rút khỏi Kharkiv vào năm ngoái và 'việc thanh lý Lisitsky sẽ làm suy yếu nghiêm trọng khả năng chiến đấu của trung đoàn', các phương tiện truyền thông Ukraine tuyên bố.
Tuy nhiên, các nguồn tin của Nga cho biết thi thể của anh ta được tìm thấy trong căn hộ của anh ta ở Stavropol.
Các đồng nghiệp cho biết Lisitsky gần đây đã rất chán nản vì 'một lời phàn nàn về những hành động bất hợp pháp của anh ta đối với các binh sĩ thuộc quyền' trong cuộc chiến chống lại Ukraine.
'Vạc dầu Ilovaisk' đề cập đến vụ tàn sát ít nhất 366 quân nhân và tình nguyện viên Ukraine khi họ rút lui khỏi vòng vây ở khu vực Donetsk vào năm 2014.
Lisitsky chỉ huy tiểu đoàn Dù Nga bị cáo buộc tấn công người Ukraine trong thời gian ngừng bắn đã được các bên đồng ý để rút lui trong hòa bình.
Anh ta bị cáo buộc đã ra lệnh nổ súng vào người Ukraine khi họ tiến ra. Cùng với 366 người chết, còn có 450 người bị thương và 300 người bị bắt.
Vì chuyện này, Putin đã trao cho anh ta huân chương Anh hùng nước Nga vào năm 2015.
Các lực lượng Ukraine đã vào thành phố Ilovaisk vào ngày 18 tháng 8 năm 2014, nhưng nhanh chóng bị bao vây bởi lực lượng nổi dậy thân Nga có liên hệ với cái gọi là Cộng hòa Nhân dân Donetsk và binh lính từ các lực lượng vũ trang của Nga.
Vào sáng ngày 29 tháng 8, những người lính Ukraine bắt đầu rời thành phố theo một thoả thuận rút lui trong hòa bình, nhưng phía Nga đã nổ súng vào họ - theo lệnh của Lisitsky.
Một cuộc điều tra hình sự về sự bội ước của Nga ở Ilovaisk đã được mở bởi Tổng công tố Ukraine, và bộ trưởng quốc phòng Ukraine vào thời điểm đó buộc phải từ chức, ít nhất một phần vì trách nhiệm của ông ta trong thất bại của trận chiến.
Hàng năm, Ukraine tổ chức một ngày tưởng niệm vào ngày 29 tháng 8 - được chọn vì đây là ngày chứng kiến số lượng binh sĩ thiệt mạng cao nhất trong trận chiến.
Trong khi đó, ở Nga, những người lính Nga tham gia trận chiến được ca ngợi và thường được giới quân sự gọi là 'Ngọn gió phương Bắc'.
Lữ Đoàn Dù cận vệ 247 cũng chịu trách nhiệm về vụ thảm sát ở Bucha trong cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine, do Putin phát động vào tháng 2 năm 2022.
Vào ngày 9 tháng 9 năm 2022, có thông tin cho rằng toàn bộ đơn vị đã bị tiêu diệt trong cuộc phản công nhanh chóng của Ukraine ở vùng Kharkiv. Lisitsky nhanh chân chạy thoát vì biết chắc rằng nếu rơi vào tay quân Ukraine, anh ta khó sống. Ngay trước cái chết, anh ta làm việc tại bộ chỉ huy Sư Đoàn Dù số 7.
Một số nhân vật quân sự cấp cao của Nga đã thiệt mạng kể từ khi chiến tranh bắt đầu. Tính đến ngày 11 tháng 7 năm 2022, các nguồn tin Ukraine cho biết 14 tướng Nga đã thiệt mạng.
Trong khi một số tuyên bố chủ quyền của Kyiv bị Nga phản đối, bốn tuyên bố đã được cả hai bên xác nhận. Việc mất dù chỉ hai tướng cũng được coi là hiếm.
Hàng chục nhà lãnh đạo quân sự cấp thấp hơn cũng đã thiệt mạng trong cuộc giao tranh.
2. Biden lo ngại về kế hoạch đặt vũ khí hạt nhân của Nga ở Belarus
Tổng thống Joe Biden nói với các phóng viên hôm thứ Ba rằng ông lo ngại về kế hoạch của Nga bố trí vũ khí hạt nhân chiến thuật ở nước láng giềng Belarus.
“Họ chưa làm điều đó, trừ khi có chuyện gì đó xảy ra khi tôi đang ở trên trực thăng,” Biden nói. “Chắc chắn rồi, tôi lo lắng về điều đó.”
“Tôi đã nói chuyện gì với các bạn trong năm qua? Đây là kiểu nói chuyện nguy hiểm và đáng lo ngại,” Biden nói thêm.
Hôm thứ Bảy, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã công bố kế hoạch triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus. Mạc Tư Khoa sẽ hoàn thành việc xây dựng một cơ sở lưu trữ đặc biệt cho vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus vào đầu tháng 7, ông Putin nói với đài truyền hình nhà nước Russia 1.
3. Đích thân Đại tướng Oleksandr Syrskyi, Tư Lệnh Lục Quân Ukraine, chỉ huy cuộc phản công ở thành phố Bakhmut
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv sáng thứ Tư 29 tháng Ba, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov cho biết tình hình ở thành phố Bakhmut phía đông đang tranh chấp vẫn “trong tầm kiểm soát” và Đại tướng Oleksandr Syrskyi, Tư Lệnh Lục Quân Ukraine, đang trực tiếp nắm quyền kiểm soát việc phòng thủ của thành phố, hướng đến việc tái chiếm toàn thành phố này.
Ông cũng cho biết trận chiến khốc liệt nhất tập trung ở một số khu vực ở phía đông Donetsk và Luhansk, và các đơn vị của quân Ukraine đã đẩy lùi những nỗ lực tiến công mới nhất của lực lượng Nga. Trong ngày qua, quân Ukraine đã đẩy lùi 24 cuộc tấn công của Nga.
Chuẩn tướng Oleksii Hromov cho biết “Đối phương tiếp tục cố gắng chọc thủng tuyến phòng thủ của chúng ta xung quanh thị trấn và gửi những đơn vị tinh nhuệ nhất của chúng tới đó.”
Ông nói rằng Lữ Đoàn Dù số 46, một trong những đơn vị thiện chiến nhất của quân Ukraine, đang trấn giữ làng Ivanivske, cách thành phố Bakhmut vài km về phía tây.
“Nếu chúng ta mất Ivanivske, tình hình ở khu vực phía nam thành phố sẽ phức tạp. Mất Ivanivske cũng sẽ mang lại quyền kiểm soát cụ thể đối với con đường tới Chasiv Yar, và sẽ cho phép hậu phương và sườn của chúng ta bị tấn công từ phía nam.”
Ông nhấn mạnh rằng “Mặc dù đã tăng cường độ hỗ trợ bằng pháo binh và không quân cho quân Wagner, nhưng điều đáng chú ý là quân Nga đã không đạt được bất kỳ thành công nào trong vài ngày qua.”
“Những bước tiến chiến thuật của chúng là tối thiểu, bất chấp cường độ giao tranh.”
Đại tướng Oleksandr Syrskyi cho biết nhiệm vụ chính của Ukraine tại thành phố Bakhmut ở miền đông là “tiêu diệt lực lượng áp đảo của đối phương và gây tổn thất nặng nề cho chúng”.
“Chúng ta đang ở thời điểm mà đối phương, cố gắng chiếm Bakhmut, đã tung tất cả các đơn vị tốt nhất của mình vào để đạt được chiến thắng”
“Nhiệm vụ của chúng ta là tiêu diệt càng nhiều đối phương càng tốt và tạo điều kiện để chúng ta phát động một cuộc phản công. Do đó, anh em cần phải hạ gục những đơn vị đối phương đang ở phía trước của anh em. Anh em đã chứng minh rằng anh em có thể làm được điều này”, ông nói với các binh sĩ.
“Chúng ta muốn tiếp cận biên giới Ukraine, chúng ta muốn tiêu diệt đối phương ở đây, gần Bakhmut, ở các khu vực khác. Điều quan trọng là các anh em tiếp tục thực hiện nhiệm vụ của mình một cách gương mẫu, và điều quan trọng nhất là anh em trở về đơn vị của mình một cách an toàn và bình an vô sự sau khi hoàn thành nhiệm vụ”, Tướng Syrskyi nói với các binh sĩ.
Ông nói thêm: “Nhờ chủ nghĩa anh hùng và tính chuyên nghiệp của quân đội, các hành động phối hợp và khéo léo, sử dụng hiệu quả khả năng cơ động và vũ khí, chúng ta đang giữ vững pháo đài Bakhmut bất chấp nhiều đồn thổi và dự báo khác nhau”.
4. Tổng giám đốc IAEA cho biết hành động quân sự đang gia tăng gần nhà máy điện hạt nhân của Zaporizhzhia
Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế,, gọi tắt là IAEA, ông Rafael Grossi, cho biết các hành động quân sự đang gia tăng xung quanh nhà máy điện hạt nhân của Zaporizhzhia.
Phát biểu từ Dnipro ở Ukraine, trước chuyến thăm nhà máy, Grossi cho biết tình hình “không khá hơn chút nào”.
“Hành động quân sự vẫn tiếp tục,” ông nói với CNN. “Thực tế là nó đang tăng lên. Ngày càng có nhiều binh lính, xe quân sự, pháo binh hạng nặng, nhiều hành động quân sự hơn xung quanh nhà máy.”
Grossi cho biết thêm, nhà máy điện đã “bị mất điện nhiều lần”.
Chuyến thăm của tổng giám đốc sẽ là chuyến thăm thứ hai của ông tới nhà máy và là chuyến thăm đầu tiên của ông kể từ khi IAEA thiết lập sự hiện diện thường trực tại địa điểm này vào tháng 9 năm ngoái, cơ quan này cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Bảy.
“Tôi muốn tự mình xem tình hình thế nào, nói chuyện với ban quản lý ở đó, đó là ban quản lý của Nga,” Grossi nói với CNN.
Công ty độc quyền năng lượng hạt nhân thuộc sở hữu nhà nước của Nga, Rosatom, cho biết hôm thứ Ba rằng Nga sẵn sàng thảo luận về tình hình tại nhà máy với người đứng đầu IAEA.
“Trong vài giờ nữa, bản thân tôi và nhóm của mình, chúng tôi sẽ lại vượt qua chiến tuyến – như chúng tôi đã làm năm ngoái,” Grossi nói. “Tôi sẽ tiếp tục các cuộc tham vấn của mình để cố gắng thiết lập sự bảo vệ xung quanh nhà máy và cứu tất cả chúng ta khỏi một tai nạn hạt nhân với những hậu quả thảm khốc có thể xảy ra.”
Người đứng đầu IAEA cho biết mức độ rủi ro hiện tại tại nhà máy là “cực kỳ cao và hoàn toàn không thể đoán trước, chính xác là vì chúng ta đang ở trong vùng chiến sự.”
Hôm thứ Hai, Grossi đã gặp Tổng thống Volodymyr Zelenskiy, người đang đến thăm các vùng Zaporizhzhia và Dnipro. Sau đó, trong bài phát biểu hàng đêm vào thứ Hai, Zelenskiy đã cảm ơn Grossi vì sự hỗ trợ của ông.
5. Ukraine thành lập các đơn vị máy bay không người lái mới
Chính phủ Ukraine thông báo rằng ba công ty mới được tài trợ bởi các khoản quyên góp đã sẵn sàng triển khai máy bay không người lái do Ukraine sản xuất để chiến đấu.
Mykhailo Fedorov, phó thủ tướng phụ trách đổi mới, phát triển giáo dục, khoa học và công nghệ, cho biết việc thành lập các công ty sản xuất máy bay không người lái sẽ mang lại “một đường lối hoàn toàn mới để quản lý, đào tạo và phát triển học thuyết sử dụng máy bay không người lái”.
Fedorov cho biết các công ty sẽ có xe bán tải, trực thăng tấn công và các trạm Starlink. Tất cả các máy bay không người lái hoặc phương tiện bay không người lái đều được sản xuất tại Ukraine.
“Các máy bay không người lái sẽ thực hiện các nhiệm vụ do thám và tấn công. Chúng sẽ được sử dụng để dẫn đường cho pháo binh, giúp các binh sĩ đạt hiệu quả cao nhất có thể trong các trận chiến đô thị và cứu mạng sống”, Fedorov nói. “Những chiếc xe bán tải sẽ được sử dụng cho các cuộc tấn công của các nhóm di động vào lãnh thổ của đối phương, vận chuyển hàng hóa và di tản những người bị thương.”
Máy bay không người lái đã đóng một vai trò quan trọng - trong cả hai chế độ tấn công và trinh sát - đối với lực lượng Ukraine trong năm qua.
Fedorov cho biết thiết bị được mua bởi các nhà tài trợ tư nhân.
Hơn 1,5 triệu đô la đã được huy động thông qua việc bán 100.000 gói muối từ một mỏ ở Soledar, một thị trấn đã bị các chiến binh của công ty quân sự tư nhân Nga Wagner chiếm giữ vào tháng Giêng.
6. Việc bắt giữ Putin có thể diễn ra như thế nào
Putin đã trở thành một kẻ sống ngoài vòng pháp luật toàn cầu trong bối cảnh ông đang tiếp tục xâm lược Ukraine, khi ông bị Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC, buộc tội bắt cóc trái phép trẻ em từ Ukraine sang Nga.
123 quốc gia thành viên của ICC có nghĩa vụ pháp lý bắt giữ Putin nếu ông vào lãnh thổ của họ.
Ông ta cũng có thể phải đối mặt với việc bị bắt trong một cuộc đảo chính do giới tinh hoa Nga dàn dựng, hoặc thậm chí có thể bị công dân Nga bắt giữ.
Vì vậy, việc bắt giữ nhà lãnh đạo Nga có thể diễn ra như thế nào – và phản ứng của Điện Cẩm Linh có thể là gì?
Hơn một tuần đã trôi qua kể từ khi Tổng thống Nga Vladimir Putin bị đặt ngoài vòng pháp luật toàn cầu.
Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC, đã ban hành lệnh bắt giữ ông vào ngày 18 tháng 3, cáo buộc ông phạm tội ác chiến tranh trong cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine. Kể từ đó, một số quốc gia thành viên của tòa án đã cân nhắc xem liệu họ có bắt giữ và giao nộp Putin cho tòa án ở The Hague hay không.
Không rõ liệu Putin có bao giờ phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về việc bắt cóc bất hợp pháp trẻ em Ukraine hay không. Tuy nhiên, nếu ông ta vào lãnh thổ của các quốc gia thành viên ICC, họ có nghĩa vụ pháp lý phải thực hiện lệnh bắt giữ Putin và ủy viên tổng thống Nga về quyền trẻ em, Maria Lvova-Belova.
Tuy nhiên, đó có thể không phải là rủi ro duy nhất đối với Putin sau lệnh bắt giữ, bởi ông còn phải đối mặt với viễn cảnh xấu hổ, nhục nhã hoặc thậm chí là chết dưới tay đối phương cả trong và ngoài nước.
Tất cả các quốc gia ICC - bao gồm mọi thành viên của Liên minh Âu Châu, hầu hết các quốc gia Phi Châu, tất cả các quốc gia Latinh và Nam Mỹ ngoại trừ Cuba và Nicaragua, và thậm chí cả Tajikistan - đều được pháp luật yêu cầu bắt giữ Putin nếu ông bước chân vào lãnh thổ của họ, Trung tâm nghiên cứu Âu Châu Phân tích Chính sách, gọi tắt là CEPA, cho biết như trên.
ICC không có lực lượng cảnh sát riêng để thực thi lệnh bắt giữ và phụ thuộc vào 123 quốc gia thành viên của mình để hỗ trợ bằng cách đặt các cá nhân dưới sự bắt giữ của cơ quan thực thi pháp luật quốc gia—điều không phải lúc nào cũng diễn ra trong quá khứ. Cựu lãnh đạo Sudan Omar al-Bashir có hai lệnh bắt giữ từ ICC từ năm 2009 và 2010. Mặc dù đã đến thăm các quốc gia thành viên của ICC kể từ đó, nhưng ông vẫn ở ngoài vòng pháp luật.
Trong khi một số quốc gia thành viên NATO, trong đó có Đức và Mỹ, đã nhấn mạnh cam kết tuân thủ lệnh bắt giữ Putin của ICC, thì Hung Gia Lợi, cũng là thành viên của liên minh quân sự gồm 30 thành viên, tuyên bố sẽ không bắt giữ ông Putin, nếu ông ta nhập cảnh vào nước này.
Gergely Gulyas, chánh văn phòng của Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orban, cho biết vào ngày 23 tháng 3 rằng mặc dù đất nước của ông là một bên ký kết Quy chế Rôma, hiệp ước đã tạo ra ICC và phê chuẩn nó vào năm 2001, nhưng không có cơ sở nào trong luật pháp Hung Gia Lợi cho phép bắt Putin.
Thông báo đó được đưa ra sau khi cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev cảnh báo rằng bất kỳ nỗ lực nào nhằm bắt giữ Putin theo lệnh của ICC sẽ dẫn đến một lời tuyên chiến chống lại Nga.
Ngày càng có nhiều cuộc thảo luận về việc liệu Putin có thể bị bắt vào tháng 8 này trong chuyến đi dự kiến tham dự hội nghị thượng đỉnh của các quốc gia BRICS (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi) vào tháng 8 này tại Nam Phi, là quốc gia cũng có nghĩa vụ thực hiện lệnh bắt giữ hay không..
Đối phương của Putin bên trong?
Vlad Mykhnenko, một chuyên gia về quá trình chuyển đổi hậu cộng sản ở Đông Âu và Liên Xô cũ tại Đại học Oxford, nói với Newsweek rằng ông tin rằng Putin có thể bị bắt và đưa ra tòa ở The Hague nếu ông ta bị tước bỏ quyền lực, hoặc nếu giới tinh hoa Nga sắp đặt gài bẫy ông ta trong một vụ bắt giữ để lật đổ ông ta khỏi quyền lực.
“Bởi vì Điện Cẩm Linh, thứ nhất là hoang tưởng về sự an toàn của Putin và thứ hai là tin rằng Hoa Kỳ điều hành thế giới, Putin sẽ không đặt chân lên lãnh thổ của một quốc gia thành viên ICC để tránh bất kỳ sự xấu hổ nào,” Mykhnenko nói và nhấn mạnh thêm rằng Putin có khả năng sẽ không mạo hiểm đến Dushanbe, Tajikistan hoặc Nam Phi.
Và nếu Putin mạo hiểm đến thăm các quốc gia thành viên ICC và “gặp rắc rối”, thì đó có thể là kết quả do siloviki sắp đặt để bắt giữ ông ta “nhằm loại bỏ ông ta,” Mykhnenko nói. Siloviki là thành ngữ chỉ một nhóm ưu tú gồm các doanh nhân và nhà lãnh đạo Nga.
Ông nói: “Có thể dễ dàng tìm ra một người thay thế, người thậm chí có thể hứa hẹn 'trả thù' cho sự ra đi của nhà lãnh đạo kính yêu, nhưng chỉ là diễn xuất mà thôi.”
Boris Bondarev, một cựu quan chức ngoại giao Nga đã từ chức công khai vì cuộc xâm lược Ukraine năm ngoái, cũng nói với Newsweek vào tháng trước rằng Putin có thể bị thay thế, và cuối cùng ông có thể bị buộc phải từ chức nếu thất bại trong cuộc chiến chống lại Ukraine.
“Putin có thể bị thay thế. Ông ấy không phải là một siêu anh hùng. Ông ta không có bất kỳ siêu năng lực. Ông ta chỉ là một nhà độc tài tầm thường,” Bondarev nói.
Mykhnenko đã so sánh Putin với Slobodan Milosevic, người bị truy tố vào năm 1999 bởi tiền thân của ICC, là Tòa án Hình sự Quốc tế về Nam Tư cũ.
Mykhnenko nói: “Sau khi Milosevic mất quyền lực ở quê nhà, nhà lãnh đạo mới của Serbia, trong cố gắng thiết lập lại mối quan hệ với phương Tây, đã giao Milosevic cho tòa án ở The Hague.
“Tôi nghĩ rằng các nhà lãnh đạo thời hậu Putin có thể sử dụng kịch bản tương tự để thiết lập lại mối quan hệ với phương Tây.”
Tuy nhiên, trong kịch bản này, Putin thậm chí có thể không đến được The Hague.
“Với những mối quan hệ rộng rãi của Putin trên khắp Âu Châu và những gì ông ấy có thể nói với các thẩm phán về tham nhũng và những giao dịch mờ ám giữa Mạc Tư Khoa và các thủ đô lớn của phương Tây, sẽ có rất nhiều động lực để khiến ông ấy im lặng trước khi đến được The Hague”.
Cùng với nguy cơ bị giới thượng lưu Nga giao nộp, Putin có thể gặp rắc rối khi đến thăm các quốc gia khác, ngay cả khi họ thân thiện với chế độ Nga và không tìm cách bắt giữ ông như trường hợp của Milosevic.
Vào năm 2001, nhà hoạt động Peter Tatchell, trong tư cách công dân, đã cố gắng bắt giữ Tổng thống Zimbabwe Robert Mugabe tại Brussels, Bỉ, vì các cáo buộc vi phạm nhân quyền. Anh ta bị các vệ sĩ của Mugabe hành hung và đánh bất tỉnh. Mugabe chưa bao giờ bị ICC buộc tội về bất kỳ tội danh nào và qua đời vào năm 2019.
Khi Putin đến một quốc gia thân thiện, ông ta hoàn toàn có thể bị các công dân của quốc gia ấy bắt giữ hay làm nhục.
Mykhnenko cho rằng lệnh bắt giữ của ICC cũng đã khiến Putin trở nên “cực kỳ dễ bị tổn thương” và “bị sỉ nhục” ở chính nước Nga.
Ông nói: “Đó là lý do tại sao Cẩm Linh TV trở nên rất im lặng. Họ không muốn những người Nga bình thường nghe đến lệnh bắt giữ Putin của ICC dù chỉ trong một câu, vì điều đó phá hủy sức hút của ông ta, và khiến ông ta trông giống như một tên tội phạm, hay một kẻ chuyên quyền trong thế giới thứ ba.”
Phản ứng của Nga có thể là gì?
Những lời đe dọa của Medvedev, người giữ chức phó chủ tịch hội đồng an ninh Nga và cũng là thủ tướng trong 8 năm, về khả năng ông Putin bị bắt giữ đã gây ra báo động. Ông nói rằng nếu chính quyền Đức cố gắng bắt giữ tổng thống Nga theo lệnh của ICC, thì đó sẽ là một lời tuyên chiến.
Đức là một trong 30 thành viên của NATO, cùng với Hoa Kỳ, vì vậy cảnh báo của Medvedev cho thấy rằng bất kỳ vụ bắt giữ nào cũng sẽ khiến liên minh quân sự này có chiến tranh với Nga, châm ngòi cho Thế chiến thứ Ba.
Khi được Newsweek liên hệ, ICC cho biết: “Tòa án không bình luận về các tuyên bố chính trị” Newsweek cũng đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Nga qua email để xin bình luận.
Rabea Bönnighausen, phát ngôn viên của Bộ Tư pháp Liên bang Đức, nói với Newsweek rằng “Đức, giống như tất cả các quốc gia thành viên của ICC, có nghĩa vụ hợp tác với ICC (và do đó thực hiện lệnh bắt giữ) theo Điều 86 của Quy chế Rôma và Mục 2 trong Luật Hợp tác với Tòa án Hình sự Quốc tế.”
Olga Lautman, thành viên cấp cao không thường trú tại CEPA và là nhà nghiên cứu điều tra cấp cao tại Viện Liêm chính Âu Châu, lưu ý rằng Medvedev và các quan chức và nhà tuyên truyền khác của Điện Cẩm Linh đã đưa ra một số lời đe dọa chống lại các quốc gia thành viên ICC nếu họ tuân thủ lệnh bắt giữ Putin, nhưng những điều này có thể sẽ chứng minh là vô căn cứ.
“Trong trường hợp giả định rằng Putin bị một thành viên ICC bắt giữ, tôi không tin Nga sẽ làm bất cứ điều gì,” bà nói với Newsweek, đồng thời cho biết thêm rằng điều này có thể phụ thuộc vào quốc gia thành viên và đòn bẩy mà Nga có thể có đối với quốc gia đó.
“Khi nói đến Đức hoặc bất kỳ quốc gia NATO nào, Nga sẽ không có hành động nào vì họ hoàn toàn hiểu rằng họ không sẵn sàng đối đầu trực tiếp với NATO.”
Lautman cho biết Nga có thể gây áp lực cho các bên ký kết ở Phi Châu và các quốc gia không thuộc NATO khác để buộc họ không tuân thủ.
“Cá nhân tôi, Putin là một kẻ hèn nhát và tôi không tin rằng ông ấy sẽ mạo hiểm ra khỏi nước Nga và có nguy cơ bị bắt giữ.”
Nhận xét của Lautman được lặp lại bởi Oleksandr Moskalenko, Thành viên Đảng Dân chủ tại CEPA, người đã nói với Newsweek rằng “sự cuồng loạn” của Medvedev “không có bất kỳ cơ sở pháp lý nào.”
“Điều đó giống như đe dọa một sĩ quan cảnh sát được lệnh của tòa án đến và đưa một người đến phiên tòa. Không có gì mang tính cá nhân trong hành động của một quốc gia trong trường hợp này – quốc gia đó nhận mệnh lệnh, nó có nghĩa vụ hợp tác và nó hợp tác,” Moskalenko nói.
Ông nói thêm: “Như tất cả chúng ta đã thấy, Nga không có khả năng đối phó ngay cả với Ukraine, chứ chưa nói đến NATO”.