Lễ Thánh Giuse: Đảm Nhận Trách Nhiệm

2S 7,4-5a.12.14a-16; Rm 4,13.16-18.22; Mt 1,16.18-21.24a

Thánh Giuse định bỏ trốn. Tại sao? Có hai lý do.

Lý do thứ nhất: trách nhiệm quá nặng nề. Nhận một người vợ là một trách nhiệm nặng. Chịu trách nhiệm về bản thân đã là nặng. Chịu trách nhiệm về một người khác càng nặng hơn. Chịu trách nhiệm về một người mình không biết rõ lại càng khó khăn hơn nữa. Và theo luật Do thái, chịu trách nhiệm về một bào thai không có nguồn gốc là tội rất nặng.Nên thánh Giuse tìm giải pháp an toàn nhất là bỏ trốn.

Lý do thứ hai: sự việc không liên quan. Nói không liên quan cũng không đúng hẳn. Vì hai bên đã hứa hôn. Đã hứa hôn là có liên quan. Đã liên quan là có trách nhiệm. Nhưng không liên quan vì bào thai Đức Mẹ mang trong mình không rõ nguồn gốc. Rõ ràng bào thai ấy không liên quan với thánh Giuse.

Nhưng sau khi được nghe ý Chúa qua lời thiên sứ, thánh Giuse thấy có liên quan nên đã đảm nhận trách nhiệm. Sứ thần nói: “Này ông Giuse, con cháu Đavít, đừng ngại đón bà Maria vợ ông về, vì người con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần. Bà sẽ sinh con trai và ông phải đặt tên cho con trẻ là Giêsu, vì chính Người sẽ cứu dân Người khỏi tội lỗi của họ.”

Lời thiên sứ mời thánh Giuse vào bốn trách nhiệm. Trách nhiệm thứ nhất: vì là dòng dõi vua Đavít nên thánh Giuse phải có trách nhiệm với lời Chúa hứa từ ngàn xưa, như sách Samuel tường thuật. Trách nhiệm thứ hai: vì đã kết hôn nên thánh Giuse có trách nhiệm đón Đức Mẹ về. Trách nhiệm thứ ba: vì Đức Mẹ sinh ra Chúa Giêsu nên thánh Giuse có trách nhiệm làm cha. Trách nhiệm thứ tư:vì được Thiên Chúa tuyển chọn nên thánh Giuse có trách nhiệm với ơn cứu độ của toàn dân. Tất cả là thánh ý Thiên Chúa. Đã được loan báo từ ngàn xưa qua miệng các tiên tri. Và vì lợi ích của tất cả mọi người. Hiểu được như thế thánh Giuse đã đảm nhận trách nhiệm.

Chúng ta đang sống trong một thời đại đề cao cá nhân và hưởng thụ. Ai cũng trốn tránh trách nhiệm. Ai cũng tìm chữ an. Trước là an thân. Tiếp đến là an nhàn. Sau là an hưởng. Đó cũng chính là nguyên nhân dẫn đến những điều tồi tệ trong xã hội. Napoléon nói: “Thế giới đã phải chịu tổn thất rất lớn. Không phải vì sự tàn ác của những người xấu, mà là vì sự im lặng của những người tốt”.Trốn tránh trách nhiệm khiến cho thế giới càng trở nên tồi tệ hơn. Đảm nhận trách nhiệm làm cho thế giới tốt hơn. Ta thấy điều đó qua những biến cố gần đây.

Mấy năm qua nhân loại khốn khổ vì đại dịch covid-19. Khi dịch đến ai cũng hoang mang sợ hãi. Đóng kín cửa. Cách ly. Xa tránh mọi người. Nhưng biết bao người lâm vào cảnh cô đơn không nơi nương tựa, không ai giúp đỡ. Có những người chết vì tuyệt vọng, sợ hãi, và bị bỏ rơi. May thay đã có những tấm lòng vàng xuất hiện. Doanh nhân Hoàng tuấn Anh đã sáng chế cây ATM gạo. Bác sỹ Trần anh Tú đã sáng chế cây ATM oxy. Nhiều giáo xứ đã mở ra siêu thị 0đồng. Nhiều người mở dịch vụ đi chợ hộ. Tại Saigon, Gần 1000 linh mục tu sỹ nam nữ đã tình nguyện phục vụ trong các bệnh viện cách ly bệnh nhân F0. Tại Huế, Xuân lộc và nhiều giáo phận cũng tương tự. Các ngài phục vụ bằng dọn dẹp vệ sinh, bằng phục vụ bác sỹ và bệnh nhân, bằng ca múa giúp vui. Và nhất là bằng cầu nguyện. Trong lúc thập tử nhất sinh lời cầu nguyện có sức an ủi và củng cố tinh thần mạnh mẽ. Nhờ những hoạt động của những người tốt mà tình trạng các bệnh viện và các bệnh nhân đã được cải thiện rất nhiều.

Gần đây là cuộc chiến Nga – Ucraina. Thật là một thảm cảnh kinh hoàng. Bao thành phố bị thiêu rụi. Bao gia đình tan tác. Bao mạng người tử vong. Bao vết thương. Bao đau khổ. Nhưng trong những thảm cảnh ấy lại xuất hiện những tấm lòng vàng. Tôi thật cảm động khi thấy người Ba lan mở ra những trung tâm đón tiếp người tị nạn Ucraina. Người Ba lan quỳ trên đường phố cầu nguyện cho Ucraina. Các bà mẹ đưa xe nôi ra ga tầu để các bà mẹ Ucraina xuống tầu có sẵn xe nôi đẩy con để còn rảnh tay mang vác hành lý. Cảm động nhất là câu chuyện cậu bé Ucraina 11 tuổi, một mình vượt 1000 cây số sang Slovakia tìm người thân. Đi đến đâu em cũng được giúp đỡ. Lên tầu được nhân viên soát vé hướng dẫn và cho chỗ ăn nghỉ. Xuống ga em được mọi người đưa vào trung tâm tiếp cư. Số điện thoại ghi trên mu bàn tay liền được gọi cho người thân đến đón em về. Và em đã đến nơi bình an. Những tấm lòng vàng đã khiến cho các nạn nhân chiến tranh Ucraina được ấm lòng. Ủng hộ của thế giới khiến các chiến binh vững tinh thần. Và việc khắp nơi đồng loạt phản đối chiến tranh cũng khiến kẻ xâm lăng phải chùn bước.

Những biến cố đang diễn ra trên thế giới và trong nước không nằm ngoài trách nhiệm của chúng ta. Hôm nay thiên sứ nhắc cho thánh Giuse bốn trách nhiệm. Thánh Cả lại nhắc ta có 5 trách nhiệm. 1. Ta có trách nhiệm vì là gia đình Thiên Chúa nên mọi người đều là anh em. Bất cứ anh em gặp vấn đề gì ta đều có trách nhiệm. 2. Ta có trách nhiệm vì là thân thể Chúa Kitô nên một chi thể bị đau thì cả toàn thân phải tiếp cứu. 3. Ta có trách nhiệm vì giúp người khác là giúp chính mình. Nếu hôm nay cái ác thành công đè bẹp hàng xóm, ngày mai nó sẽ tấn công nhà chúng ta. 4. Ta có trách nhiệm vì những người anh em bé nhỏ nhất là chính Chúa Kitô. Khi phục vụ anh em hoạn nạn là phục vụ Chúa Kitô. 5. Ta có trách nhiệm vì phải làm chứng cho Chúa. Mọi biến cố nhất là trong những tai ương hoạn nạn đều là cơ hội cho ta sống đức tin và đức ái. Hãy noi gương Thánh Cả Giuse đảm nhận trách nhiệm. Công trình của Chúa sẽ được thực hiện.

Lạy Thánh Cả Giuse. Xưa Thánh Cả đã can đảm lãnh nhận trách nhiệm bảo vệ Chúa Giêsu và Đức Mẹ, để công trình cứu chuộc của Thiên Chúa được thành công. Nay xin Thánh Cả giúp chúng con biết noi gương ngài, đảm nhận trách nhiệm với anh em và xã hội, để Chúa được vinh danh và mọi người được ơn cứu độ. Amen.

Giuse Ngô Quang Kiệt