Tông huấn Pastores Gregis (Mục Tử của Đoàn Chiên)
Vatican ngày 16/10, Đức thánh cha Gioan Phaolo nhân dịp kỷ niệm 25 năm ngày đắc cử giáo hoàng, ngài đã ban hành tông huấn về vai trò giám mục. Tông huấn này đã tóm tắt những đề nghị và thảo luận mà thượng hội đồng các giám mục đã nhóm họp và thảo luận vào tháng 9/2001.
Tông huấn được ban hành nhân dịp kỷ niệm ngân khánh triều đại giáo hoàng của ĐTC vào ngày 16/10, ĐTC muốn mời gọi tất cả các giám mục hãy trở nên “tôi tớ của Tin mừng của niềm hy vọng cho thế giới.
Tông huấn gồm 196 trang được chia làm 7 chương, mỗi chương đề cập tới một khía cạnh của chức giám mục mà các nghị phụ đã bàn thảo trong Thượng hội đồng giám mục năm 2001. Nhưng ĐTC nhấn mạnh đặc biệt về chiều kích thiêng liêng của ơn gọi giám mục, nói cách khác giám mục phải thánh thiện để trước tiên ngài phải là “một tiên tri can cường, một nhân chứng niềm tin và một tôi tớ trung thành của Đức Kitô.”
Tông huấn Pastores Gregis rất khác với các văn thư khác được ĐTC Gioan Phaolô viết, vì trong các văn thư đó ngài không đề cập tới những kinh nghiệm giáo hoàng của chính ngài. ĐTC mới đây hoàn thành một tác phẩm viết về đời phục vụ của ngài trong vai trò giám mục. Chính ra tác phẩm đó được phát hành trong dịp mừng ngân khánh này, nhưng Tòa thánh vẫn chưa tiết lộ điều chi cả.
Bảy chương của Tông huấn là giáo lý về giám mục, tóm gọn những nền tảng thần học về thừa tác vụ giám mục: Thần học căn bản về thừa tác giám mục, đời sống thiêng liêng và thực hành các nhân đức của giám mục; trọng trách giảng dậy; vai trò tư tế của giám mục là chủ tế phụng vụ và là linh hướng cho giáo phận ngài trông coi; trọng trách quản trị giáo hội địa phương và nhiệm vụ đào tạo giáo sĩ và giáo dân; vai trò trong giám mục đoàn và những liên hệ với Tòa thánh và với các Giáo hội khác; cuối cùng là trọng trách của ngài trước những vấn đề trần thế và xã hội một cách tổng quát.
Hội đồng giám mục thứ 10 đã nhóm họp ở Roma từ ngày 30/9 tới 27/10/2001. Vào thời điểm đó toàn cầu còn đang rúng động vì biến cố khủng bố mới xảy ra tại Nữu Ước Hoa Kỳ. ĐTC trong phần dẫn nhập Tông huấn Pastores Gregis nói rằng giữa thế giới nhiễu nhương bất an ngày nay, hơn bao giờ hết thế giới đang cần một niềm tin vững mạnh và một nguồn cậy trông hy vọng vững chắc vào tương lai.
Trong thượng hội đồng giám mục, ĐTC mạnh mẽ lên án bạo lực của biến cố 11/9 và ngài nhắc cho thế giới biết rằng tất cả mọi bạo động như thế đều bắt nguồn từ tội lỗi. Các nghị phụ của Thượng hội đồng khẳng khái cho rằng những ý thức hệ của con người dẫn tới thảm bại, chỉ có “ánh sáng Phục sinh và sức sống Thánh Thần” mới mang lại cho chúng ta niềm hy vọng vững chắc. ĐTC dùng Tông huấn này để canh tân lại nỗ lực kiếm tìm hòa bình cho thế giới. Chương 7 đề cập tới các trọng trách xã hội trần thế của các giám mục, ĐTC lên án những bất công đưa dẫn tới bạo động, cũng như chiến tranh giữa kẻ mạnh và người yếu, giữa giầu và nghèo. ĐTC viết mỗi giám mục phải nỗ lực làm việc chống lại những bất công, cổ súy hòa bình và bảo vệ nhân phẩm con người.
Tuy thế, hiệu năng của việc mục vụ của một giám mục - trong việc lãnh đạo xã hội hay một lãnh vực nào khác của việc mục vụ - tùy thuộc vào sức mạnh thiêng liêng nội tâm của ngài.
Chương hai của tông huấn đề cập tới đời sống thiêng liêng của giám mục trong nhiều góc cạnh khác nhau là trọng điểm của tông huấn này. ĐTC nhấn mạnh rằng giám mục phải trung thành với đời cầu nguyện, thực thi các nhân đức khiêm nhường, khó nghèo và thanh khiết. Ngoài ra ĐTC cũng cảnh tỉnh các giám mục cái nguy cơ thu gọn mình chỉ vào chức vụ phải thừa hành mà làm mất đi những thân tình tạo niềm tin yêu của giáo sĩ, tu sĩ và giáo dân. ĐTC cũng triển khai vài tư tưởng về vấn đề độc thân mà giám mục phải là người gương mẫu cho các linh mục của ngài, và niềm vui phấn khởi của ngài trong đời sống ơn gọi độc thân sẽ là một khích lệ quan trọng cho linh mục tu sĩ trong giáo phận của ngài. Đặc biệt trong một thời điểm mà con người thời đại đang có một cái nhìn hoang mang vì đời độc thân đang bị nhiều chấn động... Tông huấn cũng đề cập tới vấn đề các linh mục xa phạm lời khấn khiết tịnh, kể cả các vị xa vào lầm lỗi lạm dụng tính dục... Trong các cảnh huống trên, giám mục phải can đảm đưa ra công lý, bảo vệ tín hữu và bảo đảm cho sự toàn hảo của Giáo hội.
Trong chương 5, ĐTC nói: “Nhiệm vụ của guồng máy quản trị của các giám mục có thể giúp làm giảm thiểu hóa tối đa những lạm dụng xảy ra trong hàng ngũ các linh mục qua việc tuyển lựa các ứng sinh một cách cẩn trọng trong chủng viện, và tiếp tục cẩn phòng nâng đỡ các linh mục làm việc theo sự hướng dẫn của giám mục”.
Trong việc xử dụng quyền bính của ngài trong giáo phận, ĐTC nói “Giám mục phải luôn luôn hành xử quyền bính ngài trong vai trò của một người cha hơn là của một người quản trị không tình cảm! Ngài phải cố gắng hết sức cảm thông với giáo hữu, lắng nghe và nhậy bén nhận ra những nhu cầu của họ, ngài phải giảng dậy mọi nơi, đặc biệt trong các giáo xứ mà việc giảng dậy gặp nhiều khó khăn. Giám mục trước tiên phải là người chịu trách nhiệm trước mặt Chúa về đời sống thiêng liêng của tín hữu trong giáo phận của ngài.
Chương 6 của Tông huấn Pastores Gregis đề cập tới vai trò bổn phận của ngài với các giám mục khác và với Tòa thánh. ĐTC nhấn mạnh tới quyền của giáo hoàng không phải là để giải điều này điều kia mà là làm thăng tiến, kiện cường và bảo vệ quyền lợi của từng cá nhân giám mục. Ngài mời gọi đồng cộng tác giữa các giám mục, giữa các Hội đồng giám mục trong khi mỗi giám mục vẫn đảm trách những sứ vụ riêng trong giáo phận của mình.
Vatican ngày 16/10, Đức thánh cha Gioan Phaolo nhân dịp kỷ niệm 25 năm ngày đắc cử giáo hoàng, ngài đã ban hành tông huấn về vai trò giám mục. Tông huấn này đã tóm tắt những đề nghị và thảo luận mà thượng hội đồng các giám mục đã nhóm họp và thảo luận vào tháng 9/2001.
Tông huấn được ban hành nhân dịp kỷ niệm ngân khánh triều đại giáo hoàng của ĐTC vào ngày 16/10, ĐTC muốn mời gọi tất cả các giám mục hãy trở nên “tôi tớ của Tin mừng của niềm hy vọng cho thế giới.
Tông huấn gồm 196 trang được chia làm 7 chương, mỗi chương đề cập tới một khía cạnh của chức giám mục mà các nghị phụ đã bàn thảo trong Thượng hội đồng giám mục năm 2001. Nhưng ĐTC nhấn mạnh đặc biệt về chiều kích thiêng liêng của ơn gọi giám mục, nói cách khác giám mục phải thánh thiện để trước tiên ngài phải là “một tiên tri can cường, một nhân chứng niềm tin và một tôi tớ trung thành của Đức Kitô.”
Tông huấn Pastores Gregis rất khác với các văn thư khác được ĐTC Gioan Phaolô viết, vì trong các văn thư đó ngài không đề cập tới những kinh nghiệm giáo hoàng của chính ngài. ĐTC mới đây hoàn thành một tác phẩm viết về đời phục vụ của ngài trong vai trò giám mục. Chính ra tác phẩm đó được phát hành trong dịp mừng ngân khánh này, nhưng Tòa thánh vẫn chưa tiết lộ điều chi cả.
Bảy chương của Tông huấn là giáo lý về giám mục, tóm gọn những nền tảng thần học về thừa tác vụ giám mục: Thần học căn bản về thừa tác giám mục, đời sống thiêng liêng và thực hành các nhân đức của giám mục; trọng trách giảng dậy; vai trò tư tế của giám mục là chủ tế phụng vụ và là linh hướng cho giáo phận ngài trông coi; trọng trách quản trị giáo hội địa phương và nhiệm vụ đào tạo giáo sĩ và giáo dân; vai trò trong giám mục đoàn và những liên hệ với Tòa thánh và với các Giáo hội khác; cuối cùng là trọng trách của ngài trước những vấn đề trần thế và xã hội một cách tổng quát.
Hội đồng giám mục thứ 10 đã nhóm họp ở Roma từ ngày 30/9 tới 27/10/2001. Vào thời điểm đó toàn cầu còn đang rúng động vì biến cố khủng bố mới xảy ra tại Nữu Ước Hoa Kỳ. ĐTC trong phần dẫn nhập Tông huấn Pastores Gregis nói rằng giữa thế giới nhiễu nhương bất an ngày nay, hơn bao giờ hết thế giới đang cần một niềm tin vững mạnh và một nguồn cậy trông hy vọng vững chắc vào tương lai.
Trong thượng hội đồng giám mục, ĐTC mạnh mẽ lên án bạo lực của biến cố 11/9 và ngài nhắc cho thế giới biết rằng tất cả mọi bạo động như thế đều bắt nguồn từ tội lỗi. Các nghị phụ của Thượng hội đồng khẳng khái cho rằng những ý thức hệ của con người dẫn tới thảm bại, chỉ có “ánh sáng Phục sinh và sức sống Thánh Thần” mới mang lại cho chúng ta niềm hy vọng vững chắc. ĐTC dùng Tông huấn này để canh tân lại nỗ lực kiếm tìm hòa bình cho thế giới. Chương 7 đề cập tới các trọng trách xã hội trần thế của các giám mục, ĐTC lên án những bất công đưa dẫn tới bạo động, cũng như chiến tranh giữa kẻ mạnh và người yếu, giữa giầu và nghèo. ĐTC viết mỗi giám mục phải nỗ lực làm việc chống lại những bất công, cổ súy hòa bình và bảo vệ nhân phẩm con người.
Tuy thế, hiệu năng của việc mục vụ của một giám mục - trong việc lãnh đạo xã hội hay một lãnh vực nào khác của việc mục vụ - tùy thuộc vào sức mạnh thiêng liêng nội tâm của ngài.
Chương hai của tông huấn đề cập tới đời sống thiêng liêng của giám mục trong nhiều góc cạnh khác nhau là trọng điểm của tông huấn này. ĐTC nhấn mạnh rằng giám mục phải trung thành với đời cầu nguyện, thực thi các nhân đức khiêm nhường, khó nghèo và thanh khiết. Ngoài ra ĐTC cũng cảnh tỉnh các giám mục cái nguy cơ thu gọn mình chỉ vào chức vụ phải thừa hành mà làm mất đi những thân tình tạo niềm tin yêu của giáo sĩ, tu sĩ và giáo dân. ĐTC cũng triển khai vài tư tưởng về vấn đề độc thân mà giám mục phải là người gương mẫu cho các linh mục của ngài, và niềm vui phấn khởi của ngài trong đời sống ơn gọi độc thân sẽ là một khích lệ quan trọng cho linh mục tu sĩ trong giáo phận của ngài. Đặc biệt trong một thời điểm mà con người thời đại đang có một cái nhìn hoang mang vì đời độc thân đang bị nhiều chấn động... Tông huấn cũng đề cập tới vấn đề các linh mục xa phạm lời khấn khiết tịnh, kể cả các vị xa vào lầm lỗi lạm dụng tính dục... Trong các cảnh huống trên, giám mục phải can đảm đưa ra công lý, bảo vệ tín hữu và bảo đảm cho sự toàn hảo của Giáo hội.
Trong chương 5, ĐTC nói: “Nhiệm vụ của guồng máy quản trị của các giám mục có thể giúp làm giảm thiểu hóa tối đa những lạm dụng xảy ra trong hàng ngũ các linh mục qua việc tuyển lựa các ứng sinh một cách cẩn trọng trong chủng viện, và tiếp tục cẩn phòng nâng đỡ các linh mục làm việc theo sự hướng dẫn của giám mục”.
Trong việc xử dụng quyền bính của ngài trong giáo phận, ĐTC nói “Giám mục phải luôn luôn hành xử quyền bính ngài trong vai trò của một người cha hơn là của một người quản trị không tình cảm! Ngài phải cố gắng hết sức cảm thông với giáo hữu, lắng nghe và nhậy bén nhận ra những nhu cầu của họ, ngài phải giảng dậy mọi nơi, đặc biệt trong các giáo xứ mà việc giảng dậy gặp nhiều khó khăn. Giám mục trước tiên phải là người chịu trách nhiệm trước mặt Chúa về đời sống thiêng liêng của tín hữu trong giáo phận của ngài.
Chương 6 của Tông huấn Pastores Gregis đề cập tới vai trò bổn phận của ngài với các giám mục khác và với Tòa thánh. ĐTC nhấn mạnh tới quyền của giáo hoàng không phải là để giải điều này điều kia mà là làm thăng tiến, kiện cường và bảo vệ quyền lợi của từng cá nhân giám mục. Ngài mời gọi đồng cộng tác giữa các giám mục, giữa các Hội đồng giám mục trong khi mỗi giám mục vẫn đảm trách những sứ vụ riêng trong giáo phận của mình.