CHÚA NHẬT V MÙA CHAY (C)
Dẫn nhập đầu lễ : Kính thưa ông bà anh chị em,
Phụng vụ Chúa Nhật Thứ V Mùa Chay của chu kỳ năm C nầy muốn giới thiệu cho chúng ta chiều kích nhân bản của Mầu nhiệm Tử Nạn-Phục sinh, một Mầu nhiệm không phải chỉ để cử hành long trọng trong Tuần Thánh sắp tới, nhưng là ảnh hưởng trực tiếp đến mọi mãnh đời, mọi cuộc sống của chúng ta hôm nay. Thật vậy, cái chết và sự sống lại của Chúa Giêsu mà chúng ta sắp long trọng cử hành “tưởng niệm-tái diễn” là biểu hiện cao nhất và rõ nhất tình thương cứu độ của Thiên Chúa, một tình thương sẵn sàng hy sinh trọn vẹn để “gánh tội trần gian”, sẵn sàng lấy “Máu châu báu để rửa sạch tội khiên”. Phải chăng đó là ý nghĩa cuối cùng và cao cả nhất của “khổ nạn, của thương khó”. Chính vì thế mà ngày xưa, phụng vụ đã bắt đầu gọi tên Chúa Nhật và Tuần lễ nầy là “Chịu Nạn” (Dominica Passionis), như để gọi mời tất cả chúng ta hướng về Thập Giá Chúa Kitô với niềm tin yêu, phó thác và trở lại với Ngài bằng cõi lòng thống hối ăn năn.
Giờ đây, chúng ta hãy cùng nhau sám hối ăn năn để xứng đáng cử hành Thánh lễ.
Giảng lễ :
Câu chuyện “vụ án người phụ nữ bị bắt quả tang ngoại tình” được thánh Goan tường thuật hôm nay quả thật đã có một giải kết bất ngờ, rất “có hậu”. Chỉ cần đọc lai vài câu cuối, chúng ta có thể thấy hết nội dung phong phú của sứ điệp Lời Chúa :
Chỉ còn lại một mình Đức Giêsu, và người phụ nữ thì đứng ở giữa Người. Người ngẫng lên và nói : “…Tôi cũng vậy, tôi không lên án chị đâu ! Thôi chị cứ về đi, và từ nay đừng phạm tội nữa”.
Những câu Lời Chúa vắn gọn, giản đơn đó muốn nói với chung điều gì đây ?
1. Chỉ còn lại tình thương và tội lỗi [1]: Quả thật, với cái nhìn của một nhà thần học chiêm niệm và cái tâm của một Tông đồ truyền giáo, Thánh Gioan gần như đã “vẽ” nên một bức tranh Tin mừng tuyệt vời, khi xua đi mọi nhân vật bát nháo, mọi ồn ào khích động, mọi bon chen manh múng, mọi âm mưu đố ky… để chỉ còn rực sáng lên hai con người, hai nhân vật : Đức Giêsu hiện thân của tình thương cứu độ, khoan dung, tha thứ của Thiên Chúa, và người phụ nữ phạm tội ngoại tình, hiện thân của của một nhân loại bẽ bàng, tội lỗi, lầm than…Thánh Giáo phụ Augustinô đã kết luận chí lý : “Chỉ còn lại tình thương và tội lỗi”.
Phải chăng, đó cũng chính là nội dung cốt lõi của toàn bộ chân lý đức tin Kitô giáo, của kho tàng mặc khải của Thánh kinh ? Bởi chưng, chân lý cuối cùng về Thiên Chúa, đó chính là nhìn nhận và tuyên xưng “Thiên Chúa là tình yêu”, và sự thật tối hậu dành cho thân phận của mỗi con người đó chính là : “chúng ta cần ơn cứu độ bời vì chúng ta là tội nhân”.
Cái khủng hoảng lớn lao nhất của tinh thần con người, cái thất bại to lớn nhất của văn minh con người và cái thảm trạng bi đát nhất cho tương lai con người phải chăng đó chính là sự kiện nhân loại hôm nay đang “lãnh đạm về sự hiện diện của Thiên Chúa”, hay nếu còn tin Thiên Chúa, thì đó chỉ là một Thiên Chúa xa xôi, mờ nhạt, vô hồn trên mây trên gió; và đồng thời, không còn nhạy cảm, ý thức thân phận tội lỗi của mình khi kiêu căng tự lấy mình làm thước đo, làm quy tắc cho mọi lề luật luân lý để tự do buông thả với cái tôi đam mê dục vọng.
Đó cũng chính là thái độ tín ngưỡng phần nào đã biến chất và lệch lạc nơi một số người Do Thái thời Chúa Giêsu, những kẻ thường vỗ ngực tự xưng là “kinh sư, biệt phái”. Những kẻ sẵn sàng quên mất những lời dạy của sách Lê-vi “yêu thương anh em như chính mình” [2], để chỉ nhớ một điều “phải giết chết kẻ nào phạm tội ngoại tình” [3], nên đã rình bắt cho được một người chị em đồng bào lỡ lầm yếu đuối để đem làm mồi nhữ cho một âm mưu đen tối của chính mình mà không đoái hoài gì đến nhân phẩm, danh dự của một con người “mang ảnh hình Thiên Chúa”.
Mùa Chay Kitô giáo mời gọi chúng ta hãy “đặt mình” trước Thiên Chúa, không phải một cuộc đối diện trước pháp đình để run sợ trước một Thiên Chúa chỉ là một quan án lạnh lùng, tàn ác, mà là một cuộc trở về” gặp gỡ một “Người Cha đang rộng vòng tay đón đợi”, là tìm lại đôi tay của “Người mục tử bỏ lại 99 con chiên để đi tìm con chiên lạc”, là đón nhận ánh mắt dịu dàng thân thương của một người mẹ chưa bao giờ nở lòng “dập tắt tim đèn còn ngút khói, bẽ gãy cây lau bị nát dập”.
Cuộc cử hành mầu nhiệm Vượt Qua của đoàn Dân Chúa hôm nay hay trong những ngày sắp tới cũng chỉ thực sự đạt được mục đích khi mọi thành phần Dân chúa sống trọn vẹn hai chiều kích cơ bản đó : tin vào tình thương cứu độ của Thiên Chúa và sẵn sàng quỳ xuống bằng cõi lòng thống hối ăn năn để thân thưa với Thiên Chúa như lời Đa-Vít đã nguyện cầu sau khi nhận ra cái tôi thấp hèn, tội lỗi của mình, còn ghi lại trong Sách Thánh mà chúng ta thường nghe đi nghe lại trong suốt những ngày Mùa Chay :
“Lạy Chúa, nguyện thương con theo lòng nhân hậu Chúa,
Xóa tội con theo lượng cả đức từ bi.
Xin rửa con tuyệt gốc lỗi lầm,
Và tẩy con sạch lâng tội ác”
(Tv 50)
2. Sức mạnh để “lao mình về phía trước” :
Quả thật, sau khi đã “trở về mái nhà xưa”, khi đã được mặc lại “bộ cánh của tình yêu và ân sủng”, đã được đồng bàn chén thù chén tạc trong bàn tiệc của huynh đệ tương phùng, thì con người sẽ có được một “sức mạnh để lao mình về phía trước”. Nếu ngày xưa, chỉ cần một ánh mắt yêu thương với một lời khoan dung “ta cũng không kết án chị đâu. Chị hãy đi đi và đừng phạm tội nữa”, người phụ nữ đáng thương dơ dáng dị hình, bẽ bàng thân phận, tưởng đâu khi “thân đã nhúng chàm” thì sẽ chẳng bao giờ ngóc đầu lên nổi, thì chị đã chỗi dậy và làm lại cuộc đời trong đầy ắp tin yêu và hy vọng. Phải chăng đó cũng chính là kinh nghiệm của một Phaolô ngã ngựa, khi đã chạm mặt Thầy chí thánh, thì chỉ còn “coi tất cả mọi sự là thiệt thòi, so với mối lợi tuyệt vời là được biết Đức Kitô Giêsu, Chúa của tôi”…và cũng từ đó, chàng Phaolô biệt phái cực đoan, nhiệt thành với luật Môsê, sẵn sàng “ném đá những tên kitô phản động”, thì đã hân hoan, can đảm “quên đi chằng đường đã qua, để lao mình về phía trước” (BĐ 2), trở thành người loan báo Tin vui về ơn tha thứ và tình thương cứu độ của Thiên Chúa.
Ước gì đó cũng là kinh nghiệm của mỗi người chúng ta hôm nay, khi từ tòa Giải tội nầy, từ bàn Tiệc Thánh thể nầy ra đi, chúng ta mạnh mẽ “lao mình về phía trước” để làm chứng về một Thiên Chúa yêu thương và một thân phận tội lỗi được phục hồi.
3. Khi tình yêu lên tiếng, án tử hình ra đi :
Nếu mỗi người trên thế giới hôm nay, đều nghe, đọc, cảm nhận và thực thi sứ điệp Lời Chúa với trích đoạn Tin Mừng Gioan hôm nay, chắc chắn án tử hình đã bị bãi bỏ từ lâu và không đâu còn xảy ra cảnh “người kết án tử hình cho người”. (Câu chuyện cổ tích “người chồng đan tấm lưới để cứu vợ bị ném xuống vực” đã minh họa cho ý nghĩa nầy).
Mùa Chay Kitô giáo sắp sửa tiến về đoạn kết mà thập Giá Đức Kitô đã sáng lên như ngọn đuốc thiêng bừng cháy soi chiếu vào thế giới hôm nay, một thế giới đang đầy tràn những nổi bất công của hận thù, ghen ghét, của âm mưu đen tối và bạo lực hoành hành. Ngọn đuốc đó chính là Tình thương cứu độ, chính là khoan dung tha thứ, chính là sự phục sinh toàn vẹn phẩm giá con người trong ân sủng và tự do của đời sống con cái Chúa. Dứt khoát đó không bao giờ là một biểu tượng, một ước mơ hảo huyền, một dự phóng vô căn cứ…mà là một hiện thực hóa những lời tiên báo tự ngàn xưa của các sứ ngôn : “Ta cho nước chảy giữa sa mạc, khơi những dòng sông tại vùng đất khô cằn, cho Dân ta tuyển chọn được giải khát” (BĐ 1). Một ít ngày nữa, hàng triệu anh chị em dự tòng sẽ nhận được cảm nhận nầy khi “dòng nước Thanh Tẩy xuyên qua cuộc đời của họ”, và với chúng ta hôm nay, giờ nầy, dòng Máu Thánh của Nhiệm Tích Thánh Thể sẽ cuốn trôi tất cả lỗi lầm, ô trọc để chúng ta hân hoan vui sướng mà ca lên rằng : “Chúa đã đối xử đại lượng với chúng con, nên chúng con mừng rỡ hân hoan”. Amen.
GiuseTrương Đình Hiền
“Chỉ còn lại tình thương và tội lỗi”
Dẫn nhập đầu lễ : Kính thưa ông bà anh chị em,
Phụng vụ Chúa Nhật Thứ V Mùa Chay của chu kỳ năm C nầy muốn giới thiệu cho chúng ta chiều kích nhân bản của Mầu nhiệm Tử Nạn-Phục sinh, một Mầu nhiệm không phải chỉ để cử hành long trọng trong Tuần Thánh sắp tới, nhưng là ảnh hưởng trực tiếp đến mọi mãnh đời, mọi cuộc sống của chúng ta hôm nay. Thật vậy, cái chết và sự sống lại của Chúa Giêsu mà chúng ta sắp long trọng cử hành “tưởng niệm-tái diễn” là biểu hiện cao nhất và rõ nhất tình thương cứu độ của Thiên Chúa, một tình thương sẵn sàng hy sinh trọn vẹn để “gánh tội trần gian”, sẵn sàng lấy “Máu châu báu để rửa sạch tội khiên”. Phải chăng đó là ý nghĩa cuối cùng và cao cả nhất của “khổ nạn, của thương khó”. Chính vì thế mà ngày xưa, phụng vụ đã bắt đầu gọi tên Chúa Nhật và Tuần lễ nầy là “Chịu Nạn” (Dominica Passionis), như để gọi mời tất cả chúng ta hướng về Thập Giá Chúa Kitô với niềm tin yêu, phó thác và trở lại với Ngài bằng cõi lòng thống hối ăn năn.
Giờ đây, chúng ta hãy cùng nhau sám hối ăn năn để xứng đáng cử hành Thánh lễ.
Giảng lễ :
Câu chuyện “vụ án người phụ nữ bị bắt quả tang ngoại tình” được thánh Goan tường thuật hôm nay quả thật đã có một giải kết bất ngờ, rất “có hậu”. Chỉ cần đọc lai vài câu cuối, chúng ta có thể thấy hết nội dung phong phú của sứ điệp Lời Chúa :
Chỉ còn lại một mình Đức Giêsu, và người phụ nữ thì đứng ở giữa Người. Người ngẫng lên và nói : “…Tôi cũng vậy, tôi không lên án chị đâu ! Thôi chị cứ về đi, và từ nay đừng phạm tội nữa”.
Những câu Lời Chúa vắn gọn, giản đơn đó muốn nói với chung điều gì đây ?
1. Chỉ còn lại tình thương và tội lỗi [1]: Quả thật, với cái nhìn của một nhà thần học chiêm niệm và cái tâm của một Tông đồ truyền giáo, Thánh Gioan gần như đã “vẽ” nên một bức tranh Tin mừng tuyệt vời, khi xua đi mọi nhân vật bát nháo, mọi ồn ào khích động, mọi bon chen manh múng, mọi âm mưu đố ky… để chỉ còn rực sáng lên hai con người, hai nhân vật : Đức Giêsu hiện thân của tình thương cứu độ, khoan dung, tha thứ của Thiên Chúa, và người phụ nữ phạm tội ngoại tình, hiện thân của của một nhân loại bẽ bàng, tội lỗi, lầm than…Thánh Giáo phụ Augustinô đã kết luận chí lý : “Chỉ còn lại tình thương và tội lỗi”.
Phải chăng, đó cũng chính là nội dung cốt lõi của toàn bộ chân lý đức tin Kitô giáo, của kho tàng mặc khải của Thánh kinh ? Bởi chưng, chân lý cuối cùng về Thiên Chúa, đó chính là nhìn nhận và tuyên xưng “Thiên Chúa là tình yêu”, và sự thật tối hậu dành cho thân phận của mỗi con người đó chính là : “chúng ta cần ơn cứu độ bời vì chúng ta là tội nhân”.
Cái khủng hoảng lớn lao nhất của tinh thần con người, cái thất bại to lớn nhất của văn minh con người và cái thảm trạng bi đát nhất cho tương lai con người phải chăng đó chính là sự kiện nhân loại hôm nay đang “lãnh đạm về sự hiện diện của Thiên Chúa”, hay nếu còn tin Thiên Chúa, thì đó chỉ là một Thiên Chúa xa xôi, mờ nhạt, vô hồn trên mây trên gió; và đồng thời, không còn nhạy cảm, ý thức thân phận tội lỗi của mình khi kiêu căng tự lấy mình làm thước đo, làm quy tắc cho mọi lề luật luân lý để tự do buông thả với cái tôi đam mê dục vọng.
Đó cũng chính là thái độ tín ngưỡng phần nào đã biến chất và lệch lạc nơi một số người Do Thái thời Chúa Giêsu, những kẻ thường vỗ ngực tự xưng là “kinh sư, biệt phái”. Những kẻ sẵn sàng quên mất những lời dạy của sách Lê-vi “yêu thương anh em như chính mình” [2], để chỉ nhớ một điều “phải giết chết kẻ nào phạm tội ngoại tình” [3], nên đã rình bắt cho được một người chị em đồng bào lỡ lầm yếu đuối để đem làm mồi nhữ cho một âm mưu đen tối của chính mình mà không đoái hoài gì đến nhân phẩm, danh dự của một con người “mang ảnh hình Thiên Chúa”.
Mùa Chay Kitô giáo mời gọi chúng ta hãy “đặt mình” trước Thiên Chúa, không phải một cuộc đối diện trước pháp đình để run sợ trước một Thiên Chúa chỉ là một quan án lạnh lùng, tàn ác, mà là một cuộc trở về” gặp gỡ một “Người Cha đang rộng vòng tay đón đợi”, là tìm lại đôi tay của “Người mục tử bỏ lại 99 con chiên để đi tìm con chiên lạc”, là đón nhận ánh mắt dịu dàng thân thương của một người mẹ chưa bao giờ nở lòng “dập tắt tim đèn còn ngút khói, bẽ gãy cây lau bị nát dập”.
Cuộc cử hành mầu nhiệm Vượt Qua của đoàn Dân Chúa hôm nay hay trong những ngày sắp tới cũng chỉ thực sự đạt được mục đích khi mọi thành phần Dân chúa sống trọn vẹn hai chiều kích cơ bản đó : tin vào tình thương cứu độ của Thiên Chúa và sẵn sàng quỳ xuống bằng cõi lòng thống hối ăn năn để thân thưa với Thiên Chúa như lời Đa-Vít đã nguyện cầu sau khi nhận ra cái tôi thấp hèn, tội lỗi của mình, còn ghi lại trong Sách Thánh mà chúng ta thường nghe đi nghe lại trong suốt những ngày Mùa Chay :
“Lạy Chúa, nguyện thương con theo lòng nhân hậu Chúa,
Xóa tội con theo lượng cả đức từ bi.
Xin rửa con tuyệt gốc lỗi lầm,
Và tẩy con sạch lâng tội ác”
(Tv 50)
2. Sức mạnh để “lao mình về phía trước” :
Quả thật, sau khi đã “trở về mái nhà xưa”, khi đã được mặc lại “bộ cánh của tình yêu và ân sủng”, đã được đồng bàn chén thù chén tạc trong bàn tiệc của huynh đệ tương phùng, thì con người sẽ có được một “sức mạnh để lao mình về phía trước”. Nếu ngày xưa, chỉ cần một ánh mắt yêu thương với một lời khoan dung “ta cũng không kết án chị đâu. Chị hãy đi đi và đừng phạm tội nữa”, người phụ nữ đáng thương dơ dáng dị hình, bẽ bàng thân phận, tưởng đâu khi “thân đã nhúng chàm” thì sẽ chẳng bao giờ ngóc đầu lên nổi, thì chị đã chỗi dậy và làm lại cuộc đời trong đầy ắp tin yêu và hy vọng. Phải chăng đó cũng chính là kinh nghiệm của một Phaolô ngã ngựa, khi đã chạm mặt Thầy chí thánh, thì chỉ còn “coi tất cả mọi sự là thiệt thòi, so với mối lợi tuyệt vời là được biết Đức Kitô Giêsu, Chúa của tôi”…và cũng từ đó, chàng Phaolô biệt phái cực đoan, nhiệt thành với luật Môsê, sẵn sàng “ném đá những tên kitô phản động”, thì đã hân hoan, can đảm “quên đi chằng đường đã qua, để lao mình về phía trước” (BĐ 2), trở thành người loan báo Tin vui về ơn tha thứ và tình thương cứu độ của Thiên Chúa.
Ước gì đó cũng là kinh nghiệm của mỗi người chúng ta hôm nay, khi từ tòa Giải tội nầy, từ bàn Tiệc Thánh thể nầy ra đi, chúng ta mạnh mẽ “lao mình về phía trước” để làm chứng về một Thiên Chúa yêu thương và một thân phận tội lỗi được phục hồi.
3. Khi tình yêu lên tiếng, án tử hình ra đi :
Nếu mỗi người trên thế giới hôm nay, đều nghe, đọc, cảm nhận và thực thi sứ điệp Lời Chúa với trích đoạn Tin Mừng Gioan hôm nay, chắc chắn án tử hình đã bị bãi bỏ từ lâu và không đâu còn xảy ra cảnh “người kết án tử hình cho người”. (Câu chuyện cổ tích “người chồng đan tấm lưới để cứu vợ bị ném xuống vực” đã minh họa cho ý nghĩa nầy).
Mùa Chay Kitô giáo sắp sửa tiến về đoạn kết mà thập Giá Đức Kitô đã sáng lên như ngọn đuốc thiêng bừng cháy soi chiếu vào thế giới hôm nay, một thế giới đang đầy tràn những nổi bất công của hận thù, ghen ghét, của âm mưu đen tối và bạo lực hoành hành. Ngọn đuốc đó chính là Tình thương cứu độ, chính là khoan dung tha thứ, chính là sự phục sinh toàn vẹn phẩm giá con người trong ân sủng và tự do của đời sống con cái Chúa. Dứt khoát đó không bao giờ là một biểu tượng, một ước mơ hảo huyền, một dự phóng vô căn cứ…mà là một hiện thực hóa những lời tiên báo tự ngàn xưa của các sứ ngôn : “Ta cho nước chảy giữa sa mạc, khơi những dòng sông tại vùng đất khô cằn, cho Dân ta tuyển chọn được giải khát” (BĐ 1). Một ít ngày nữa, hàng triệu anh chị em dự tòng sẽ nhận được cảm nhận nầy khi “dòng nước Thanh Tẩy xuyên qua cuộc đời của họ”, và với chúng ta hôm nay, giờ nầy, dòng Máu Thánh của Nhiệm Tích Thánh Thể sẽ cuốn trôi tất cả lỗi lầm, ô trọc để chúng ta hân hoan vui sướng mà ca lên rằng : “Chúa đã đối xử đại lượng với chúng con, nên chúng con mừng rỡ hân hoan”. Amen.
GiuseTrương Đình Hiền