Hai mươi năm sau khi Đức Hồng Y Joseph Ratzinger cảnh báo về “chế độ độc tài của chủ nghĩa tương đối” vào đêm trước khi được bầu làm Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô 16, cựu thư ký của ngài, Đức Tổng Giám Mục Georg Gänswein, đã nhắc lại lời cảnh báo đó tại một hội nghị gần đây ở Lithuania.

Đức Tổng Giám Mục Gänswein, cựu quản gia của giáo hoàng và là thư ký riêng lâu năm của Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô 16, đã dựa sâu vào triết lý của Đức cố Giáo Hoàng khi ngài có bài phát biểu quan trọng tại hội nghị năm nay, nơi quy tụ các học giả, nhà lãnh đạo dân sự, trí thức công chúng và giáo sĩ để thảo luận về các nguyên tắc của Tuyên bố Šiluva năm 2021.

Tuyên ngôn này chủ trương bảo vệ các quyền cơ bản của con người, nuôi dưỡng đức hạnh và thúc đẩy lợi ích chung của xã hội. Tuyên ngôn thừa nhận tầm quan trọng của một xã hội được xây dựng trên nền tảng chân lý, giá trị gia đình, phẩm giá con người và đức tin vào Thiên Chúa, và từ đó đã trở thành một điểm tham chiếu đạo đức cho các nhà tư tưởng xã hội Công Giáo tại Lithuania.

Bài giảng của Đức Tổng Giám Mục Gänswein đưa ra một suy tư triết học và thần học phong phú về đức tin, lý trí và thuyết tương đối, những khía cạnh mà ngài mô tả là “chủ đề thường trực trong tác phẩm của Ratzinger”. Vị Tổng Giám Mục, hiện đang là sứ thần tại các quốc gia Baltic, cảnh báo rằng khi đức tin hoặc lý trí bị suy yếu, điều đó chắc chắn sẽ dẫn đến “các bệnh lý và sự tan rã của con người”.

Đây là hội nghị thứ ba được tổ chức nhằm phản ánh Tuyên bố Šiluva, được công bố vào ngày 12 tháng 9 năm 2021, trong lễ hội Đức Mẹ thường niên của thị trấn. Šiluva là nơi có một đền thờ Đức Mẹ dành riêng cho một trong những lần Đức Mẹ hiện ra được công nhận sớm nhất ở Âu Châu.

Đức Tổng Giám Mục Kęstutis Kėvalas đã đọc diễn văn khai mạc hội nghị, kêu gọi cảnh giác trước những cám dỗ thử nghiệm bản chất và phẩm giá con người. Ngài cũng nhắc nhở những người tham dự rằng đền thờ Đức Mẹ tại Šiluva tượng trưng cho lòng trung thành với trật tự của Thiên Chúa trong công trình sáng tạo.

Ngài cho biết: “Địa điểm linh thiêng Šiluva kêu gọi sự tôn trọng đối với trật tự mà Đấng Tạo Hóa đã ban cho thế giới này”.

Đức Tổng Giám Mục Gänswein cho rằng trước những thách thức to lớn ngày nay, chẳng hạn như tư duy kỹ thuật và toàn cầu hóa, bước đầu tiên phải là khôi phục lại toàn bộ phạm vi của lý trí. Ngài mô tả lý trí đích thực vốn dĩ chân lý, đối lập với thuyết tương đối, mà ngài gọi là “một biểu hiện của tư duy yếu kém và hẹp hòi... dựa trên lòng kiêu hãnh sai lầm khi tin rằng con người không thể nhận ra chân lý và sự khiêm nhường giả tạo khi từ chối chấp nhận nó.”

“Sự thật giải thoát chúng ta”, ngài nói thêm, khi nhắc đến Ga 8:32 và lưu ý rằng sự thật đóng vai trò là tiêu chuẩn mà con người phải dùng để đánh giá bản thân và việc chấp nhận nó đòi hỏi sự khiêm nhường.

Đức Tổng Giám Mục Gänswein kết luận bằng lời cảnh báo rằng chủ nghĩa tương đối — tư duy đặc trưng của thời hiện đại, mà ngài mô tả là “một chất độc lan tràn” — cuối cùng sẽ làm xói mòn tự do của con người. Được thúc đẩy bởi tính tự mãn và được khuếch đại bởi mạng xã hội, chủ nghĩa tương đối làm con người mù quáng trước chân lý và mục đích cuối cùng của họ.

Mục tiêu thực sự của nhân loại, ngài khẳng định, là “đi đến sự hiểu biết về chân lý, tức là Thiên Chúa, và từ đó đạt được sự sống vĩnh hằng”. Bài phát biểu của ngài được mọi người hoan nghênh nhiệt liệt.

Hội nghị cũng có nhiều bài nói chuyện sâu sắc về bản sắc đạo đức và chính trị của Lithuania, những thách thức của nền dân chủ tự do, những thay đổi xã hội hậu Xô Viết, và vai trò của đức tin và gia đình trong đời sống công cộng. Hội nghị kết thúc bằng một phiên thảo luận chuyên đề về định hướng đạo đức của Âu Châu, quyền tự do ngôn luận và sự đổi mới các giá trị Kitô giáo trong xã hội.

Đức Tổng Giám Mục Gintaras Grušas của Vilnius nhắc lại lời của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV rằng Giáo hội “không bao giờ được miễn trừ khỏi nhiệm vụ nói lên sự thật về con người và thế giới, khi cần thiết, thậm chí sử dụng ngôn ngữ gay gắt có thể gây ra hiểu lầm ban đầu”. Ngài nhấn mạnh rằng tất cả các Kitô hữu, kể cả những người hoạt động trong lĩnh vực công cộng, đều có nhiệm vụ bảo vệ sự thật, mà ngài mô tả là “không phải một ý tưởng trừu tượng mà là con đường mà một người khám phá ra sự tự do đích thực”.

Hội nghị được tổ chức chung bởi nhóm công dân Lithuania Laisvos visuomenės institutas (Viện Xã hội Tự do), Công đoàn Công nhân Kitô Giáo Lithuania và Khoa Thần học Công Giáo tại Đại học Vytautas Magnus.

Source:Catholic News Agency