Hai năm nữa phụ nữ có thể đứng đầu Thánh Bộ tại Vatican?
Hai Bộ mà Đức Thánh Cha có trong tâm trí Ngài sẽ có những người phụ nữ đảm trách là “Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống” và “Bộ Phát triển Con người Toàn diện”.
Theo ZENIT Rome, 22.12.2022 thì trong một cuộc phỏng vấn với tờ ABC của Tây Ban Nha, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chia sẻ lần đầu tiên trong lịch sử của Tòa Thánh, ngài đã nghĩ đến một phụ nữ đứng đầu một Thánh Bộ tại Giáo triều Rôma.
Khi các nhà báo nhắc khéo rằng ngài đã bổ nhiệm một số phụ nữ vào “các vị trí hàng đầu,” nhưng vẫn chưa có một phụ nữ nào đứng đầu một Thánh Bộ, Đức Thánh Cha trả lời: “Đúng vậy, nhưng sẽ có. Tôi đang nhắm tới một Thánh Bộ sẽ trống ngôi trong hai năm nữa. Và tôi nghĩ không có gì cản trở một phụ nữ sẽ làm chủ tịch của Thánh Bộ đặc trách về giáo dân.”
Sau đó, khi được hỏi về “việc bổ nhiệm đó phụ thuộc vào điều gì?”, Đức Thánh Cha trả lời nó tùy thuộc vào “nếu Bộ đó có tính chất Bí tích, thì Bộ đó phải được lãnh đạo bởi một Giám mục. Dù vấn đề được tranh luận ở đây là liệu thẩm quyền bắt nguồn từ sứ mệnh, như Đức Hồng Y [Marc] Ouellet [người Canada] nghĩ, hay từ một Bí tích, như [Đức Hồng Y người Tây Ban Nha Antonio Maria] Rouco Varela khẳng định. Điều đó là một cuộc tranh luận lý thú giữa các Hồng Y, một câu hỏi mà các nhà thần học cần tiếp tục bàn thảo.”
Câu trả lời đầu tiên khiến người ta tự hỏi một người phụ nữ có thể lãnh đạo Thánh Bộ nào? Tông hiến Predicate Evangelium nói rằng Giáo triều Rôma có 16 Bộ. Như Đức Thánh Cha Phanxicô đã nêu, một số Bộ “có tính chất bí tích”, do đó, nó phải được lãnh đạo bởi một Giám mục. Như các bộ: 1) Giáo lý Đức tin, 2) Các Giáo hội Đông phương, 3) Việc thờ phượng và Kỷ luật Bí tích, 4) Phong thánh, 5) Giám mục, 6) Giáo sĩ, 7) Tu sĩ thánh hiến và 8) Hiệp nhất Kitô hữu.
Có những bộ dường như nằm giữa hai bản chất bí tích và phi bí tích, chẳng hạn như Truyền giáo và Đối thoại giữa các tôn giáo. Còn các bộ khác phụ nữ có thể lãnh đạo như là: 1) Dịch vụ Từ thiện, 2) Giáo dân, Gia đình và Đời sống, 3) Văn hóa và Giáo dục, 4) Phát triển Con người Toàn diện, 5) Pháp luật và 6) Truyền thông.
Tuy nhiên, Đức Hồng Y Konrad Krajewski đang phụ trách Bộ Phục vụ Bác ái, mới 59 tuổi, mà tuổi về hưu được ấn định là 75. Đức Hồng Y José Tolentino de Mendonça vừa được bổ nhiệm vào Thánh Bộ Văn hóa và Giáo dục. Ngài mới 57 tuổi nên Bộ này chưa cần tới. Đức Tổng Giám Mục Filippo Iannone đứng đầu Thánh Bộ Luật Pháp 65 tuổi, nên cũng chưa cần. Cuối cùng, ông Paolo Ruffini, là một giáo dân duy nhất đứng đầu Thánh Bộ Truyền Thông, mới 66 tuổi, nên Bộ Truyền thông cũng chưa có nhu cầu.
Trong viễn ảnh này, có nghĩa là hai Bộ khả thi trong tâm tưởng của Đức Thánh Cha có thể là Bộ “Giáo dân, Gia đình và Sự sống” và Bộ “Phát triển Con người Toàn diện”. Trên thực tế, Chủ tịch của Thánh Bộ thứ nhất là Đức Hồng Y Kevin Joseph Farrell đã 75 tuổi vào ngày 2 tháng 9 năm 2022. Và Đức Hồng Y Michael Czerny, Dòng Tên là Chủ tịch của Thánh Bộ thứ hai, đạt 77 tuổi vào ngày 18 tháng 7 năm 2023. Họ là hai vị chủ tịch sẽ nghỉ hưu vì tuổi tác.
Điều khiến người ta lưu ý hai điều: thứ nhất, dù là ĐHY Farrell hay Czerny, thì các ngài vẫn còn hai năm nữa mới mãn nhiệm kỳ. Và, thứ hai, thực tế cả hai Thánh Bộ này đều đã có những phụ nữ nắm giữ các chức vụ thứ hai và thứ ba trong Thánh Bộ: như trường hợp của Thánh Bộ Phát triển Con người, Nữ tu Alessandra Smerilli đang nắm chức vụ thứ hai; và Thánh bộ Giáo dân, Gia đình và Đời sống, hai Thứ trưởng của Bộ là phụ nữ: Bà Linda Ghisoni lo về lãnh vực Giáo dân, và Gabriella Gambino lo về lãnh vực Gia đình và Đời sống.
Hai Bộ mà Đức Thánh Cha có trong tâm trí Ngài sẽ có những người phụ nữ đảm trách là “Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống” và “Bộ Phát triển Con người Toàn diện”.
Theo ZENIT Rome, 22.12.2022 thì trong một cuộc phỏng vấn với tờ ABC của Tây Ban Nha, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chia sẻ lần đầu tiên trong lịch sử của Tòa Thánh, ngài đã nghĩ đến một phụ nữ đứng đầu một Thánh Bộ tại Giáo triều Rôma.
Khi các nhà báo nhắc khéo rằng ngài đã bổ nhiệm một số phụ nữ vào “các vị trí hàng đầu,” nhưng vẫn chưa có một phụ nữ nào đứng đầu một Thánh Bộ, Đức Thánh Cha trả lời: “Đúng vậy, nhưng sẽ có. Tôi đang nhắm tới một Thánh Bộ sẽ trống ngôi trong hai năm nữa. Và tôi nghĩ không có gì cản trở một phụ nữ sẽ làm chủ tịch của Thánh Bộ đặc trách về giáo dân.”
Sau đó, khi được hỏi về “việc bổ nhiệm đó phụ thuộc vào điều gì?”, Đức Thánh Cha trả lời nó tùy thuộc vào “nếu Bộ đó có tính chất Bí tích, thì Bộ đó phải được lãnh đạo bởi một Giám mục. Dù vấn đề được tranh luận ở đây là liệu thẩm quyền bắt nguồn từ sứ mệnh, như Đức Hồng Y [Marc] Ouellet [người Canada] nghĩ, hay từ một Bí tích, như [Đức Hồng Y người Tây Ban Nha Antonio Maria] Rouco Varela khẳng định. Điều đó là một cuộc tranh luận lý thú giữa các Hồng Y, một câu hỏi mà các nhà thần học cần tiếp tục bàn thảo.”
Câu trả lời đầu tiên khiến người ta tự hỏi một người phụ nữ có thể lãnh đạo Thánh Bộ nào? Tông hiến Predicate Evangelium nói rằng Giáo triều Rôma có 16 Bộ. Như Đức Thánh Cha Phanxicô đã nêu, một số Bộ “có tính chất bí tích”, do đó, nó phải được lãnh đạo bởi một Giám mục. Như các bộ: 1) Giáo lý Đức tin, 2) Các Giáo hội Đông phương, 3) Việc thờ phượng và Kỷ luật Bí tích, 4) Phong thánh, 5) Giám mục, 6) Giáo sĩ, 7) Tu sĩ thánh hiến và 8) Hiệp nhất Kitô hữu.
Có những bộ dường như nằm giữa hai bản chất bí tích và phi bí tích, chẳng hạn như Truyền giáo và Đối thoại giữa các tôn giáo. Còn các bộ khác phụ nữ có thể lãnh đạo như là: 1) Dịch vụ Từ thiện, 2) Giáo dân, Gia đình và Đời sống, 3) Văn hóa và Giáo dục, 4) Phát triển Con người Toàn diện, 5) Pháp luật và 6) Truyền thông.
Tuy nhiên, Đức Hồng Y Konrad Krajewski đang phụ trách Bộ Phục vụ Bác ái, mới 59 tuổi, mà tuổi về hưu được ấn định là 75. Đức Hồng Y José Tolentino de Mendonça vừa được bổ nhiệm vào Thánh Bộ Văn hóa và Giáo dục. Ngài mới 57 tuổi nên Bộ này chưa cần tới. Đức Tổng Giám Mục Filippo Iannone đứng đầu Thánh Bộ Luật Pháp 65 tuổi, nên cũng chưa cần. Cuối cùng, ông Paolo Ruffini, là một giáo dân duy nhất đứng đầu Thánh Bộ Truyền Thông, mới 66 tuổi, nên Bộ Truyền thông cũng chưa có nhu cầu.
Trong viễn ảnh này, có nghĩa là hai Bộ khả thi trong tâm tưởng của Đức Thánh Cha có thể là Bộ “Giáo dân, Gia đình và Sự sống” và Bộ “Phát triển Con người Toàn diện”. Trên thực tế, Chủ tịch của Thánh Bộ thứ nhất là Đức Hồng Y Kevin Joseph Farrell đã 75 tuổi vào ngày 2 tháng 9 năm 2022. Và Đức Hồng Y Michael Czerny, Dòng Tên là Chủ tịch của Thánh Bộ thứ hai, đạt 77 tuổi vào ngày 18 tháng 7 năm 2023. Họ là hai vị chủ tịch sẽ nghỉ hưu vì tuổi tác.
Điều khiến người ta lưu ý hai điều: thứ nhất, dù là ĐHY Farrell hay Czerny, thì các ngài vẫn còn hai năm nữa mới mãn nhiệm kỳ. Và, thứ hai, thực tế cả hai Thánh Bộ này đều đã có những phụ nữ nắm giữ các chức vụ thứ hai và thứ ba trong Thánh Bộ: như trường hợp của Thánh Bộ Phát triển Con người, Nữ tu Alessandra Smerilli đang nắm chức vụ thứ hai; và Thánh bộ Giáo dân, Gia đình và Đời sống, hai Thứ trưởng của Bộ là phụ nữ: Bà Linda Ghisoni lo về lãnh vực Giáo dân, và Gabriella Gambino lo về lãnh vực Gia đình và Đời sống.