1. Ba Lan bắt giữ gián điệp Nga
Cơ quan An ninh Nội bộ Ba Lan, gọi tắt là ABW, cho biết, Ba Lan đã bắt giữ một nhà báo Tây Ban Nha vì tình nghi là gián điệp Nga, người đang lên kế hoạch “đến Ukraine để tiếp tục hoạt động của mình”.
Nghi phạm, được xác định là “đặc vụ của cơ quan tình báo quân đội Nga (GRU)”, hiện đang bị giam giữ tại Przemysl - gần biên giới của Ba Lan với Ukraine vào đêm Chúa Nhật, ABW cho biết trong một tuyên bố.
Ghi chú do Cảnh sát đưa ra cho biết anh ta là người gốc Nga.
ABW cho biết người đàn ông này đã thực hiện các hoạt động để mang lại lợi ích cho Nga và đi du lịch ở Âu Châu và các nơi khác dưới vỏ bọc là một nhà báo.
Luật sư của ông, Gonzalo Boye, nói với Reuters rằng ông vẫn chưa thể liên lạc với thân chủ của mình. Trước đó, anh ta đã tweet rằng thân chủ của anh ta đã bị buộc tội gián điệp và đang bị giam trong nhà tù Rzeszow.
Bộ Ngoại giao Tây Ban Nha cho biết họ đã được chính quyền Ba Lan thông báo về các cáo buộc nhưng không thể cung cấp bất kỳ chi tiết nào. Bộ Ngoại giao nói rằng bộ sẽ cung cấp hỗ trợ lãnh sự.
Bộ Ngoại giao Tây Ban Nha cho biết: “Trước khi bị giam giữ, anh ta đã lên kế hoạch đến Ukraine để tiếp tục hoạt động của mình”.
2. Liệu Vladimir Putin có gặp rắc rối ở Ukraine không? Các kịch bản cho nhà lãnh đạo Nga đối mặt với một cuộc chiến đáng ngạc nhiên
Nga xâm lược Ukraine vào tuần trước như một hậu quả của sự bất bình kéo dài hàng thập kỷ của Vladimir Putin.
Đối với một người từ lâu đã quan tâm đến sự tan rã của Liên bang Xô Viết, Tổng thống Nga giờ đây dường như đang cố gắng viết lại chính lịch sử của nó.
Putin muốn sửa lại những gì ông ta coi là sai lầm của các cựu lãnh đạo Cộng sản và xác định lại biên giới nước Nga thời hậu Xô Viết.
Để theo đuổi mục tiêu này, ông ta đang cố gắng ép buộc các nước láng giềng thời hậu Xô Viết quay trở lại vùng ảnh hưởng của Nga và tránh xa vòng tay yêu thương của phương Tây.
Các lực lượng Nga hiện đã bao vây Ukraine khi họ tiếp tục cuộc hành quân tiến lên từ ba mặt trận riêng biệt, mặc dù đã chậm lại bởi một lượng dân cư kiên cường không sẵn sàng bỏ cuộc mà không chiến đấu.
Điều rõ ràng hiện nay là việc Putin theo đuổi một mục tiêu như vậy đã đi kèm với rủi ro đáng kinh ngạc, có lẽ trên quy mô mà chính ông ta cũng không nhận ra.
Ukraine không phải là một chiến thắng đơn giản, và thay vào đó, Nga hiện đang tham gia vào một cuộc chiến kéo dài mà nước này có thể không được chuẩn bị đầy đủ.
Các biện pháp trừng phạt sâu rộng và chưa từng có đã khiến tương lai kinh tế của nước Nga gặp rủi ro và làm gia tăng căng thẳng trong nước.
Và phương Tây hiện đang thống nhất hơn bao giờ hết để chống lại Nga, bản thân họ đang ở trong tình trạng cảnh giác cao độ về sự leo thang tiếp theo.
Nó khiến nhiều người phải suy ngẫm về một câu hỏi duy nhất - chiến lược dài hạn của Putin là gì?
Trong khi chúng ta có thể không bao giờ biết điều gì đang diễn ra trong tâm trí của ông ta, một số nhà phân tích cho rằng các hành động của tuần trước có thể cung cấp manh mối về cách cuộc chiến có thể tiếp diễn ra sao.
Canh bạc 'rủi ro cao, chi phí nặng' của Putin đã thất bại
Theo Mark F Cancian, cố vấn an ninh quốc tế cấp cao của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, giai đoạn đầu trong cuộc tấn công của Nga được thiết kế để khiến Ukraine sụp đổ nhưng cuối cùng các lực lượng Nga đã thất bại không đạt được mục tiêu của mình.
Ông nói với ABC: “Trong vòng vài ngày đầu tiên, họ đã bắt đầu chiến dịch gây sốc và kinh hoàng này với hoả tiễn và máy bay tấn công các căn cứ không quân và các trụ sở chính”.
“Sau đó, họ phát động các cuộc tấn công dọc theo ba trục - bắc, đông bắc và nam - và họ đẩy các đoàn xe lên phía trước với ý tưởng rằng họ sẽ đến các trung tâm thành phố trước khi lực lượng phòng thủ của Ukraine có thể tập hợp lại.”
Ông Cancian nói rằng Putin đang theo đuổi một “rủi ro cao, chi phí nặng”, với số lượng quân tương đối nhỏ mà Nga có trong tay để xâm lược một quốc gia rộng lớn như vậy.
Có khả năng Tổng thống Nga muốn giành chiến thắng trong “ba hoặc bốn ngày đầu tiên” trước khi các lệnh trừng phạt của phương Tây có thể có hiệu lực ở Nga - và có thể trước cả khi người dân Nga nhận ra rằng họ đang tham gia vào một cuộc chiến.
Nhưng tám năm sau khi người Nga sáp nhập Crimea, người Ukraine đã chuẩn bị tốt hơn cho cuộc xâm lược. Khi cuộc tấn công xảy ra, họ tập hợp lực lượng phòng thủ, kêu gọi những người đàn ông và phụ nữ của họ vũ trang và nhanh chóng khống chế quân Nga theo nhịp độ của họ.
Không có đường quay trở lại và con đường phía trước bị chặn bởi một lực lượng nhỏ nhưng kiên định của Ukraine, hiện có một số kịch bản có thể xảy ra với nhà lãnh đạo Nga.
Bất kể lựa chọn nào của Putin cũng có thể xác định liệu việc Nga xâm nhập Ukraine là một sai lầm chiến lược hay một chiến thắng có tính toán trong mắt Điện Cẩm Linh.
Tận dụng hỏa lực lớn
Ông Putin dường như đã dấn thân hoàn toàn vào cuộc chiến với Ukraine, và rất có thể xảy ra một cuộc chiến tiêu hao kéo dài nếu ông ta vẫn giữ nguyên chiến lược hiện tại của mình.
Nhưng một lựa chọn mà Putin có thể theo đuổi là học thuyết tính toán lạnh lùng của Nga.
Ông Cancian nói: “Người Nga có rất nhiều pháo, rất nhiều hoả tiễn, và quan niệm rằng khi gặp sự kháng cự, họ dùng đạn pháo và hoả tiễn.”
Việc theo đuổi “giai đoạn thứ hai” này sẽ liên quan đến “việc tận dụng hỏa lực lớn” cũng như mở rộng quy mô quân đội Nga.
Sự leo thang có thể dẫn đến số người chết kinh hoàng đối với Ukraine.
“Tôi khá lo ngại rằng chúng ta sẽ chứng kiến rất nhiều thương vong dân sự trong giai đoạn thứ hai này,” Ông Cancian nói.
Có vẻ như một chiến lược như vậy có thể đã được thực hiện, với việc các lực lượng Nga đã tăng cường các cuộc tấn công vào các khu vực đô thị trong những ngày gần đây.
Theo các chuyên gia, đã có những cuộc pháo kích dữ dội vào thành phố lớn thứ hai của đất nước, Kharkiv, và các cảng biển chiến lược Kherson và Mariupol. Theo các chuyên gia, đó là dấu hiệu cho thấy nỗ lực quân sự của Nga được “nhân đôi”.
Tracey German, chuyên gia về các chính sách an ninh và đối ngoại của Nga từ Đại học King nhận định rằng: “Tôi sợ nó sẽ trở nên tàn bạo hơn, khắc nghiệt hơn nhiều. Và tôi đoán những gì chúng ta đang theo dõi là những gì sẽ xảy ra xung quanh đây”
Một cuộc tấn công như vậy có thể được thiết kế để đầu tiên khủng bố dân thường và sau đó dẫn đến lật đổ chính phủ.
Nhưng với sự chống trả quyết liệt như vậy của quân đội Ukraine và đông đảo dân chúng, sẽ rất khó để giữ đất nước dưới sự kiểm soát của Nga.
Tham vọng của Putin nằm ở Kiev /ki-ép/
Theo ông ta Cancian, mục tiêu ban đầu của Nga là tiếp quản toàn bộ Ukraine, lật đổ chính phủ và thay thế bằng một chính phủ liên kết với Nga.
Trong khi Putin tuyên bố “cuộc hành quân đặc biệt” của ông ta “diễn ra theo đúng kế hoạch”, các chuyên gia lại nghĩ ngược lại.
Ông Cancian nói: “Bây giờ họ đang trong một chiến dịch quân sự mở rộng, sẽ rất thú vị khi xem liệu họ chỉ tập trung vào phần phía đông của Ukraine, hay liệu họ có cố gắng chiếm lấy toàn bộ đất nước hay không.”
Kết quả có thể phụ thuộc vào cách cuộc xâm lược diễn ra và trận chiến tại Kiev /ki-ép/. Nhưng cho dù quân Nga chiếm được Kiev /ki-ép/, bà German cho rằng chiến tranh có thể chưa phải là kết thúc.
Bà nói: “Tôi nghĩ nếu cuộc xâm lược này chung cuộc là việc Nga tìm cách chiếm Ukraine, hoặc muốn thiết lập một chế độ thân Nga nào đó ở Kiev /ki-ép/ và tìm cách kiểm soát Ukraine, tôi nghĩ họ sẽ phải đối mặt với một cuộc nổi dậy”.
Ông Putin đã phủ nhận cáo buộc cho rằng ông ta đang tìm cách chiếm đóng Ukraine hay đang âm mưu cài đặt một con rối ủng hộ Điện Cẩm Linh.
Bà German cho rằng người Nga đã đánh giá thấp sức mạnh kháng cự của Ukraine và đánh giá quá cao khả năng của chính họ.
Trong trường hợp không có một chiến thắng nhanh chóng và quyết định mà họ hy vọng, không rõ chính xác “chiến thắng” sẽ trông như thế nào trong mắt Putin và Điện Cẩm Linh.
Có thể ngừng bắn với yêu cầu của Nga
Nếu Nga không thể nắm quyền kiểm soát Ukraine, nhưng thành công trong việc chiếm giữ một số khu vực, nước này cũng có thể cố gắng theo đuổi một thỏa thuận.
Theo New York Times, có khả năng là Putin có thể đề nghị trao đổi các vùng lãnh thổ mà ông ta chiếm được cho một số mục tiêu ấp ủ lâu nay - như công nhận quyền cai trị của Nga đối với Crimea, quy chế trung lập đối với Ukraine và việc từ bỏ việc mưu tìm tư cách thành viên NATO.
Một lựa chọn khả thi khác có thể là Ukraine phải chấp nhận chủ quyền của Nga đối với Crimea và các phần của Donbas. Theo phóng viên James Landale của BBC, đổi lại, Putin sẽ chấp nhận nền độc lập của Ukraine và quyền có các mối quan hệ sâu sắc hơn với Âu Châu.
Hiện các nhà quan sát đã coi việc Putin đồng ý cử một phái đoàn tới các cuộc đàm phán hòa bình là một dấu hiệu cho thấy ông ta không loại trừ hoàn toàn khả năng đàm phán ngừng bắn.
Nhưng cho đến nay, danh sách các yêu cầu của Mạc Tư Khoa cho thấy một thỏa thuận có thể là không khả thi.
Chẳng hạn, vẫn chưa rõ Ukraine có thể thực hiện quá trình “phi quốc xã hóa” như thế nào, theo các yêu cầu của Điện Cẩm Linh.
Quân đội Nga đã nhiều lần tìm cách miêu tả Ukraine là liên kết với chủ nghĩa Quốc xã mà không có bất kỳ bằng chứng nào. Bản thân Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy là người Do Thái.
Tuy nhiên, cuối cùng thì tập hợp các yêu cầu đó có thể thay đổi nếu cuộc chiến giữa Nga với nước láng giềng kéo dài.
Ông Cancian nói: “Tóm lại, người Nga muốn tiếp quản toàn bộ đất nước, nhưng họ có thể phải rút bớt các đòi hỏi phụ thuộc vào cuộc kháng chiến”.
Rủi ro chắc chắn là rất cao đối với nhà lãnh đạo của Nga. Nếu không nhanh chóng giành được chiến thắng quyết định, Putin có nguy cơ đánh mất không chỉ sự ủng hộ của người dân mà còn cả quân đội Nga và giới tinh hoa chính trị của nước này.
Liệu cuộc chiến này có thể phản tác dụng chống lại Putin?
Bị cô lập với phần còn lại của thế giới, người Nga thuộc mọi tầng lớp xã hội hiện đang vật lộn với viễn cảnh giá cả gia tăng, tai ương ngân hàng và việc du lịch nước ngoài bị hạn chế.
Và khi phương Tây có động thái hạn chế Nga sử dụng nguồn dự trữ ngoại tệ khổng lồ của mình, các đinh vít đang thắt chặt vào vai trò lãnh đạo của Putin.
Các nhân vật hàng đầu của Nga đã ký một bức thư ngỏ phản đối chiến tranh. Những người nổi tiếng đã công khai tố cáo cuộc xâm lược. Và các cuộc biểu tình đã diễn ra trên khắp đất nước.
Trong khi có thể phải mất một thời gian nữa trước khi các biện pháp trừng phạt của phương Tây có tác động hoàn toàn, các công ty lớn đã rút khỏi Nga và các tổ chức thể thao đã đình chỉ các cầu thủ Nga.
Những hành động này chắc chắn sẽ được cảm nhận bởi những người dân Nga bình thường.
Các số liệu đối lập cho thấy sự phẫn nộ âm ỉ sẽ tiếp tục gia tăng do hậu quả từ cuộc chiến của Putin đã ảnh hưởng đến túi tiền của người Nga.
Tuy nhiên, Giáo sư Tomila Lankina của Trường Kinh tế London nói rằng rất khó để nói liệu các biện pháp trừng phạt có làm thay đổi quan điểm của công chúng đối với Putin hay không, vì đã có một “bộ máy đe dọa rất mạnh” đang thao túng dư luận.
“Theo một cách nào đó, thật sự rất đáng khích lệ khi thấy rằng mặc dù có sự bóp nghẹt lãnh đạo phe đối lập, chúng tôi vẫn thấy hàng trăm người xuống đường. Điều đó rất quan trọng,” cô nói.
Giáo sư Lankina tin rằng tình cảm của công chúng “sẽ không ảnh hưởng gì đến tính toán của Putin về những gì nên làm và những gì không nên làm”. Mặc dù nó có thể báo hiệu nguy hiểm phía trước cho nhà lãnh đạo khó hiểu của Nga và vòng trong của ông ta.
Bà nói: “Tôi nghĩ rằng chúng ta đang thấy sự khởi đầu của quá trình kết thúc chế độ Putin”.
Ông Cancian nói nếu quân đội Nga sa lầy vào một cuộc chiến tranh tiêu hao kéo dài, thì sẽ có một kịch bản “Putin mất quyền lực theo một cách nào đó”.
“Quân đội can thiệp vào và nói, 'chúng ta không thể tiếp tục điều này', các cuộc biểu tình ngày càng mạnh mẽ hơn, và có nỗ lực giữa các nhà tài phiệt và quân đội, và hàng ngũ chính trị để Putin phải ra đi vì ông ta không thẻ tiếp tục như thế này”.
Sự chia rẽ nội bộ mà cuộc chiến này có thể gieo rắc ở Nga cũng có thể có những tác động sâu rộng đến tương lai xa của đất nước.
Theo Giáo sư Lankina, một số người Nga đã ra hiệu rằng cuộc chiến không được tiến hành dưới danh nghĩa của họ; và họ đang đứng về phía người dân Ukraine.
Đó có thể là một dấu hiệu cho thấy có “một thành phần cử tri để xây dựng lại một nước Nga mới”. Một cái gần với một hệ thống dân chủ hơn.
Source:ABC News
3. Putin kiểm duyệt trực tuyến toàn Nga để đề phòng dân nổi loạn
Thông tin thêm về hoạt động kiểm duyệt trực tuyến đang diễn ra của Nga: sau lệnh cấm Twitter ở Nga, Youtube xem ra cũng đã bị chặn trên khắp đất nước.
Cơ quan quản lý truyền thông nhà nước Nga Roskomnadzor đã hạn chế quyền truy cập vào Twitter, hãng tin Tass xác nhận hôm nay.
Các chuyên gia đang cân nhắc về lệnh cấm gần đây đang khiến đất nước gần như bị cô lập trực tuyến khi cuộc xâm lược của Mạc Tư Khoa vào Ukraine tiếp tục.
Nhà phân tích các vấn đề toàn cầu cấp cao của CNN, Bianna Golodryga, nhận xét rằng
Và họ đã nhắm đến Twitter ở Nga. Đất nước đã bị ngắt kết nối với thế giới. Trong một tuần, một quốc gia với 145 triệu người đã bị phong tỏa. Hầu như không có bất kỳ sự phản đối nào từ Quốc Hội Duma của Putin. Họ đã chấp thuận “cuộc hành quân đặc biệt” của hắn ở Ukraine và sự đàn áp và kiểm duyệt lớn của hắn ta tại quê nhà.
Đầu ngày hôm nay, Nga cũng đã chặn Facebook trên toàn quốc, một ví dụ khác về kiểm duyệt trực tuyến đã vấp phải sự chỉ trích gay gắt từ các nước phương Tây.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki cho biết: “Chúng tôi hết sức lo ngại về điều này và lo ngại về mối đe dọa đối với quyền tự do ngôn luận trong nước”.
4. Các diễn biến trong 24 giờ qua
Nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia của Ukraine, nhà máy lớn nhất thuộc loại này ở Âu Châu, đã bị lực lượng Nga chiếm giữ hôm thứ Sáu, sau một cuộc tấn công gây ra hoả hoạn gần một trong sáu lò phản ứng của nước này. Không có báo cáo về việc phát tán phóng xạ, nhưng các quan chức Ukraine cho biết các công nhân đã không thể kiểm tra tất cả các cơ sở hạ tầng an toàn sau vụ tấn công.
Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc đã được triệu tập khẩn cấp sau vụ tấn công vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hợp Quốc Linda Thomas-Greenfield cho biết thế giới đã ngăn chặn được một “thảm họa hạt nhân” và lên án hành động của Nga là “liều lĩnh” và “nguy hiểm”.
Cảnh sát Ukraine cho biết 7 người đã thiệt mạng, trong đó có hai trẻ em, sau khi một cuộc không kích của Nga nhằm vào một khu dân cư nông thôn ở vùng Kiev hôm thứ Sáu. Cảnh sát cho biết cuộc tấn công đã nhắm vào làng Markhalivka, cách ngoại ô phía tây nam thủ đô Ukraine khoảng 6 km.
Thành phố Mariupol của Ukraine không có nước, khí đốt, điện và đang cạn kiệt lương thực sau khi bị quân Nga tấn công trong 5 ngày qua, thị trưởng thành phố này cho biết trong một lời kêu gọi trên truyền hình. Ông kêu gọi xây dựng hành lang nhân đạo để di tảng dân thường khỏi thành phố cảng phía đông nam.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cảnh báo những ngày sắp tới “có thể sẽ tồi tệ hơn”, gọi cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine là “hành động xâm lược quân sự tồi tệ nhất ở Âu Châu trong nhiều thập kỷ”. Nhưng ông nhấn mạnh Nato là một “liên minh phòng thủ” và không tìm kiếm một cuộc chiến với Nga.
Các ngoại trưởng NATO đã thảo luận về “vùng cấm bay” đối với Ukraine nhưng đồng ý rằng các máy bay của NATO không được hoạt động trên không phận Ukraine, ông Stoltenberg nói. Ông cũng cho biết Nato có bằng chứng Nga đang sử dụng bom chùm.
Quốc hội Nga đã thông qua đạo luật áp dụng án tù lên đến 15 năm vì cố tình phát tán thông tin “giả” về các lực lượng vũ trang. Tờ Novaya Gazeta của Nga cho biết họ sẽ xóa tài liệu về các hành động quân sự của Nga ở Ukraine khỏi trang web của mình.
BBC đang tạm thời đình chỉ công việc của tất cả các nhà báo và nhân viên của mình tại Nga. Tổng giám đốc BBC Tim Davie cho biết luật mới dường như “hình sự hóa quá trình báo chí độc lập”.
Cơ quan giám sát truyền thông Roskomnadzor của Nga cho biết họ đã quyết định chặn quyền truy cập vào mạng Facebook ở Nga. Nó nói thêm rằng đã có 26 trường hợp phân biệt đối xử chống lại phương tiện truyền thông Nga của Facebook kể từ tháng 10 năm 2020.
Hơn 1.2 triệu người đã rời Ukraine sang các nước láng giềng kể từ khi Nga tiến hành cuộc xâm lược toàn diện từ ngày 24 tháng 2, Liên Hiệp Quốc cho biết, trong đó có khoảng nửa triệu trẻ em.
Hội đồng nhân quyền Liên hợp quốc đã bỏ phiếu áp đảo để thành lập một cuộc điều tra cấp cao nhất về những vi phạm được thực hiện sau khi Nga xâm lược Ukraine, với 32 thành viên của hội đồng bao gồm 47 thành viên ủng hộ, và chỉ có Nga và Eritrea bỏ phiếu chống.
https://www.theguardian.com/world/live/2022/mar/04/ukraine-news-russia-war-vladimir-putin-zelenskiy-Kiev-latest-live-updates-russian-invasion-nuclear-power- plant