Loreto là một thành phố nhỏ ở bên Italia với diện tích khoảng 17 cây số vuông cùng hơn 12 ngàn dân số nằm ở miền trung nước Ý bên phía Đông sát gần bờ biển Địa trung Hải, cách Roma khoảng 280 cây số.

Thành phố Loreto là thánh địa hành hương nổi tiếng bên nước Ý sau đền thờ thánh Phero ở Roma. Vì nơi đây có căn nhà Đức Mẹ Maria.

Theo sách do Flavius Lucius Dexter viết khoảng năm 400 thuật lại, vào năm 42 sau Chúa giáng sinh, Thánh tông đồ Jacobus đã khánh thành làm phép ngôi nhà thánh ở Nazareth, nơi Thiên Thần hiện đến truyền tin cho Đức Mẹ Maria: Chúa Giêsu con Thiên Chúa xuống trần gian làm người trong cung lòng Maria.

Năm 336 Thánh nữ Helena, mẹ của hoàng đế Constantino đã đến thăm viếng Nazareth, và đã cho xây một thành đường bao phủ ngôi nhà Đức Mẹ Maria. Thánh Hieronimus cũng đã nói đến địa điểm này khi ông đến thăm viếng năm 384:“ Nazareth là một địa điểm nhỏ vùng Galilea và có một ngôi thánh đường ngay nơi ngày xưa Thiên Thần hiện đến với Đức Mẹ Maria báo tin Chúa Giêsu con Thiên Chúa xuống thế làm người trong cung lòng trái tim Maria.

Thời kỳ đầu tiên của Thập tự quân đã đến chiếm đóng Nazareth và năm 1219 Thánh Phanxiico thành Assisi đã đến Nazareth thăm viếng ngôi nhà, nơi Ngôi Lời Thiên Chúa đã nhập thể làm người.

Tháng Tư năm 1263 đất thánh bị rơi vào tay Hồi giáo quân của Bajbar thành Cairo và ngôi thánh đường này bị tàn phá. Nhưng ngôi nhà thánh của Đức Mẹ không bị hư hại, vì nằm ở tầng hầm bên dưới thánh đường.

Lịch sử lưu truyền thuật lại, năm 1291 khi dân chúng vùng Palestina bỏ đức tin đạo Công Giáo sang bên đạo Hồi giáo, các Thiên Thần đã mang ngôi nhà thánh đó khỏi Nazareth tới một điạ điểm ở giữa Fiume và Tersato vùng Dalmatien bên nước Croate.

Rồi vào đêm 10.12.1294 ngôi nhà thánh nhỏ này bỗng dưng biến mất. Các người mục đồng đã nhìn thấy ngôi nhà này ở một nơi cao gần thành phố Recanati: một luồng ánh sáng bao phủ căn nhà trong một khu rừng.

Những thương gia thành phố Tersato đã nhận ra ngôi nhà ngày xưa đã biến mất khỏi Dalmatien.

Năm 1296 một vài người ở vùng này đã đo kích thước ngôi nhà và trẩy sang Nazareth, họ đã tìm thấy những căn bản của ngôi nhà Đức Mẹ bên Nazareth đúng như kích thích ngôi nhà ở Loreto. Từ đó ngôi nhà ờ Loreto trở thành đền thánh với danh hiệu Ngôi nhà Loreto.

Ngày nay, bên trong Vương cung thánh đường Loreto có căn nhà thánh với ba bức từng bằng gạch nhà Đức Mẹ ở Nazareth bên Do Thái với kích thước 9,25 mét chiều cao, 4,1 mét chiều ngang và 5 mét chiều dài, tượng Đức Mẹ Maria mầu đen tay bồng Chúa Giêsu.

Hình ảnh Đức Mẹ mầu đen hoặc do mầu vẽ, hoặc do chất liệu gỗ đá thiên nhiên mầu đen. Nhiều tín hữu sùng kính Đức Mẹ mầu đen, vì tin tưởng rằng Đức Mẹ như thế hay làm phép lạ ban ơn.

Và ở bên nước Do Thái, thành phố Nazareth vùng Galileo bên dưới tầng hầm Vương cung thánh đường Truyền tin phía bên phải bàn thờ chính, có cân nhà nhỏ nguyên thủy của Đức Mẹ Maria ngày xưa, nơi Thiên Thần Gabriel đã hiện đến truyền tin cho Maria: Giêsu con Thiên Chúa xuống thế làm người trong cung lòng Maria.

Kinh Thánh nói đến mầu đen chỉ về phụ nữ:

„ Này các thiếu nữ Giê-ru-sa-lem,

da tôi đen, nhưng nhan sắc mặn mà

như lều Kê-đa, tựa trướng Xan-ma.“ ( Diễm tình ca 1,5)

Khoa chú giải kinh thánh Kitô giáo đã suy tư về đoạn này chỉ về trái tim tâm hồn như người phu thê của Thiên Chúa, trong đó có Đức Mẹ Maria.

Đức Mẹ đen Loreto rất được sùng kính. Và ở nhiều vùng đất nước bên Âu châu như có bức ảnh Đức Mẹ đen như bên thánh địa Częstochowa nước Balan, tượng Đức Mẹ đen ở thánh địa Altöttingen bên nước Đức.

Hằng năm ngày lễ kính Đức Mẹ Loreto vào ngày 10. Tháng Mười hai.

Khi hành hương thăm viếng ngôi nhà Đức Mẹ Loreto để công bố thông điệp về giới trẻ, Đức Thánh Cha Phanxicô đã có tâm tình suy tư: „ Nhà của Đức Maria cũng là nhà của gia đình. Trong tình hình tế nhị của thế giới ngày nay, gia đình dựa trên cuộc hôn nhân giữa một người nam và một người nữ đảm nhận một tầm quan trọng và một nhiệm vụ thiết yếu. Cần phải tái khám phá kế hoạch do Thiên Chúa vạch ra cho gia đình, nhắc lại sự vĩ đại và không thể thay thế của gia đình trong việc phục vụ cuộc sống và xã hội. Trong ngôi nhà Nagiarét, Đức Maria sống những mối quan hệ đa dạng trong gia đình trong tư cách là con gái, người hứa hôn, rồi người vợ và người mẹ. Vì lý do này, mỗi gia đình, trong từng thành viên khác nhau, có thể tìm thấy ở đây sự chấp nhận và cảm hứng để sống bản sắc riêng của mình.

Kinh nghiệm trong gia đình của Đức Trinh Nữ chỉ ra rằng gia đình và những người trẻ không thể là hai lĩnh vực chăm sóc mục vụ tách biệt của các cộng đồng chúng ta, nhưng cả hai phải sóng bước bên nhau, bởi vì những người trẻ thường là những gì một gia đình được trao ban trong thời kỳ tăng trưởng. Viễn tượng này tái cấu trúc một mục vụ ơn gọi quan tâm biểu lộ khuôn mặt của Chúa Giêsu qua nhiều khía cạnh khác nhau như vị thượng tế, hôn phu, và mục tử trong một thể thống nhất.

Nhà của Đức Maria là nhà của người bệnh. Ở đây, những người đau khổ trong thể xác và tinh thần có thể được chào đón, và Mẹ mang tất cả đến với lòng thương xót Chúa từ đời này sang đời khác. Bệnh tật làm tổn thương gia đình, và người bệnh phải được chấp nhận trong gia đình. Xin vui lòng, đừng rơi vào nền văn hóa vứt bỏ được đề xuất bởi những thứ thực dân ý thức hệ đang tấn công chúng ta ngày nay. Ngôi nhà và gia đình là phương thuốc đầu tiên cho người bệnh, trong việc yêu thương họ, hỗ trợ họ, khuyến khích họ và chăm sóc họ. Đây là lý do tại sao Đền thờ Nhà Thánh là biểu tượng của mọi ngôi nhà chào đón và là đền thờ của người bệnh.“ ( Đức Giáo Hoàng Phanxico, đền thánh Đức Mẹ Loreto ngày 25.03.2019)

Tại Thánh địa Loreto do các cha Dòng Phanxico phụ trách. Và nơi đó có dầu Oliu - trong lọ nhỏ bằng ngón tay út.- do các Tu sĩ Dòng Phanxico làm ra để giúp chữa bệnh xoa dịu cơn đau đớn bệnh tật phần xác cùng bình an cho tâm hồn nhờ lời bầu cử của Đức Mẹ Loreto với lòng tin tưởng cầu xin khấn nguyện.

Lm. Daminh Nguyễn Ngọc Long